Nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước (NSNN) 6 tháng đầu năm 2021 được triển khai trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước tiếp tục chịu ảnh hưởng mạnh bởi đại dịch Covid-19.

Trên thế giới, một số quốc gia, nhất là Mỹ, Anh và các nước EU đã đẩy nhanh việc tiêm vắc-xin phòng dịch Covid-19, qua đó bước đầu khôi phục hoạt động kinh tế và đời sống xã hội.

Ở trong nước, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, tốc độ tăng trưởng GDP 6 tháng đạt 5,64%, cao hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2020 (đạt 1,81%), lạm phát ở mức thấp, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tăng 1,47% so với cùng kỳ năm trước, các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo. 

Tuy nhiên, đợt bùng phát dịch Covid-19 từ cuối tháng 4/2021 với biến chủng mới của virus, lây lan nhanh, khó kiểm soát hơn, đã ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống của người dân.

Trong bối cảnh nêu trên, trong 6 tháng đầu năm toàn ngành Tài chính đã bám sát tình hình thực tiễn, chủ động đề xuất các giải pháp chính sách tài khoá, góp phần tích cực vào những kết quả đạt được trong việc thực hiện “nhiệm vụ kép”: vừa phòng chống dịch, vừa phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo đời sống nhân dân.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, trong bối cảnh “chống dịch như chống giặc”, cả ngân sách trung ương và ngân sách địa phương đã ưu tiên bố trí kinh phí cho công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19. 

Trong 6 tháng đầu năm, NSNN đã chi 4.640 tỷ đồng. Tính từ năm 2020 đến hết tháng 6/2021, Ngân sách đã chi 21.500 tỷ đồng.

Trong đó, 8.400 tỷ đồng cho công tác phòng chống dịch Covid-19, như mua vắc-xin, vật tư, trang thiết bị y tế, hỗ trợ các đối tượng bị cách ly, phụ cấp cho lực lượng tham gia phòng chống dịch). 

13.100 tỷ đồng để hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 theo các Nghị quyết 42/NQ-CP ngày 09/4/2020 và 154/NQ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ.

Để tập trung nguồn lực đẩy nhanh tiến độ mua và sử dụng vắc-xin tiêm phòng Covid-19, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, bổ sung 1.237 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2021.

Đồng thời, Bộ cũng trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội bố trí 13.300 tỷ đồng từ nguồn tiết kiệm chi và kinh phí còn lại của ngân sách trung ương năm 2020.

Trong 6 tháng đầu năm, Chính phủ đã thành lập Quỹ vắc-xin phòng Covid-19 để huy động tài trợ, hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước. Đến nay, Quỹ vắc-xin đã huy động được khoảng 8.000 tỷ đồng.

Đặc biệt, một số địa phương chủ động bố trí nguồn ngân sách địa phương và huy động đóng góp để đảm bảo nguồn kinh phí mua vắc-xin phòng Covid-19 khoảng 2.500 nghìn tỷ đồng, tổng cộng nguồn lực khoảng 25.000 tỷ đồng.

Ngày 30/6/2021, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định sử dụng 7.650 tỷ đồng để mua và sử dụng vắc-xin phòng Covid-19.

Thực hiện Nghị quyết số 58/NQ-CP ngày 08/6/2021 của Chính phủ, yêu cầu các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương thực hiện cắt giảm tối thiểu 50% kinh phí hội nghị, công tác trong và ngoài nước và tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên khác còn lại của năm 2021 để bổ sung nguồn phòng, chống dịch Covid-19, tăng chi đầu phát triển và giảm bội chi NSNN năm 2021. 

Bộ Tài chính đã có văn bản số 6299/BTC-NSNN ngày 11/6/2021 hướng dẫn các bộ, cơ quan Trung ương và các địa phương thực hiện cắt giảm, tiết kiệm chi thường xuyên năm 2021.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xãhội trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/7/2021 về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19; đảm bảo nguồn kinh phí NSNN để thực hiện các chính sách này.