Trong những năm vừa qua Việt Nam đã thu hút khối lượng lớn vốn đầu tư qua thị trường vốn và thông qua đầu tư trực tiếp nước ngoài, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế. Năm 2024 đánh dấu một năm thành công của nền kinh tế và thị trường vốn với tổng mức vốn huy động đạt gần 930 nghìn tỷ đồng, cao gấp 1,3 lần so với năm 2023, tương đương 25% tổng vốn đầu tư toàn xã hội.

Năm 2024, quy mô vốn hoá thị trường cổ phiếu đạt 62,5% GDP, dư nợ thị trường trái phiếu đạt 31,5% GDP. Nhà đầu tư nước ngoài đã mở gần 48.000 tài khoản đầu tư với tổng giá trị giao dịch gần 1,1 triệu tỷ đồng, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài chiếm 20,7% tổng số nhà đầu tư tổ chức trên thị trường.

Cùng với sự tăng trưởng của vốn đầu tư gián tiếp, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện năm 2024 đạt mức tăng trưởng cao nhất từ trước đến nay. Những kết quả ấn tượng này đã đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế, GDP năm 2024 đạt 7,09%, đưa quy mô nền kinh tế Việt Nam lên 476,3 tỷ USD, đứng thứ 33 trên thế giới.

Theo đánh của của Bộ Tài chính, mặc dù đạt được những kết quả tích cực nêu trên nhưng đối với quỹ đầu tư chứng khoán tổng giá trị tài sản còn khiêm tốn so với tiềm lực khi chỉ chiếm 6,5% GDP, trong khi Thái Lan ở mức 21% GDP và Malaysia là 52% GDP; đối với hoạt động đầu tư trực tiếp vẫn còn những vướng mặc về thủ tục hành chính, thuế, hải quan và ngoại hối...

Nhằm khơi thông các điểm nghẽn, giải phóng mọi nguồn lực để phát triển đất nước, bên cạnh những giải pháp của Đảng và Chính phủ về sắp xếp, tinh gọn nâng cao hiệu quả của bộ máy hành chính, Việt Nam đặt trọng tâm vào việc huy động mọi nguồn lực trong và ngoài nước, trong đó có nguồn vốn đầu tư thông qua các quỹ đầu tư và nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Với tinh thần đó, tại Hội nghị, các đại biểu đã tập trung đánh giá thực trạng, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất giải pháp thu hút các nguồn lực để phát triển kinh tế thông qua các quỹ đầu tư và đầu tư nước ngoài. 

Tại Hội nghị “Quỹ đầu tư và đầu tư nước ngoài trong Kỷ nguyên phát triển mới của Việt Nam” diễn ra mới đây, ông Nguyễn Văn Thắng, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết: Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tập trung thực hiện các giải pháp nhằm đẩy mạnh thu hút nguồn vốn đầu tư trong kỷ nguyên mới.

Thứ nhất, Bộ Tài chính sẽ tạo lập môi trường đầu tư minh bạch, thúc đẩy vai trò của đầu tư tư nhân, ưu tiên đầu tư vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hiệu suất thực hiện các dịch vụ công, bảo đảm quyền tự do kinh doanh và cạnh tranh bình đẳng giữa các doanh nghiệp, giữa khu vực trong nước và nước ngoài.

Thứ hai, cải cách về thể chế thông qua hoàn thiện các văn bản pháp luật nhằm tháo gỡ khó khăn, thu hút các nguồn lực cho đầu tư phát triển kinh tế.

Tại Kỳ họp thứ 8 vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi các luật về Quy hoạch, Đầu tư, Đầu tư công - tư, và Đấu thầu. Đồng thời, sửa đổi Luật Chứng khoán nhằm thúc đẩy nguồn cung hàng hóa có chất lượng, nâng cao thanh khoản của thị trường, đáp ứng nhu cầu đa dạng của các nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đang chủ trì trình Chính phủ để báo cáo Quốc hội sửa tổng thể Luật Ngân sách nhà nước, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Thuế thu nhập cá nhân, và sửa đổi, bổ sung 7 luật gồm Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư, Luật PPP, Luật Đầu tư công, Luật Quản lý tài sản công, Luật Hải quan, Luật Thuế xuất, nhập khẩu để khơi thông nguồn lực cho đầu tư phát triển nền kinh tế.

Thứ ba, Bộ Tài chính sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển thị trường vốn cả về chiều rộng và chiều sâu, quyết tâm nâng hạng thị trường chứng khoán ngay trong năm 2025. Cùng với việc hoàn thiện cơ chế chính sách, Bộ Tài chính đang tích cực thực hiện các giải pháp đơn giản hóa thủ tục về đầu tư để tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư tham gia thị trường.

"Chúng tôi đang yêu cầu nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp, quản trị rủi ro của các công ty đại chúng, công ty niêm yết; từng bước áp dụng các chuẩn mực kế toán quốc tế, chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế nhằm tăng tính minh bạch và hiệu quả cung cấp thông tin cho nhà đầu tư, góp phần cải thiện chất lượng nguồn cung hàng hoá…", Bộ trưởng nói.

Thứ tư, Bộ Tài chính sẽ thúc đẩy phát triển hệ thống quỹ đầu tư thông qua đa dạng hóa các loại hình quỹ đầu tư, các bộ chỉ số chứng khoán và sản phẩm phù hợp với nhu cầu, khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư; (ii) đa dạng kênh phân phối, tạo động lực cho các công ty quản lý quỹ thiết lập các quỹ đầu tư mới trên thị trường.

Đồng thời, Bộ sẽ nghiên cứu xem xét các chính sách thuế đối với các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán theo đúng bản chất hoạt động của quỹ đầu tư để thúc đẩy đầu tư qua các định chế tài chính chuyên nghiệp này. 

Thứ năm, khuyến khích thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài: Bộ Tài chính sẽ tiếp tục cùng với các Bộ, ngành, địa phương tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thu hút vốn FDI.

"Bộ sẽ ban hành chính sách thu hút đầu tư có chọn lọc, ưu tiên các các dự án có sức lan tỏa, lắng nghe các kiến nghị từ doanh nghiệp để xử lý khó khăn và tạo sự gắn kết giữa khu vực FDI và khu vực kinh tế trong nước, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam để tham gia hiệu quả trong chuỗi giá trị toàn cầu", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nói.

Thứ sáu, Bộ Tài chính sẽ duy trì đối thoại chính sách để kịp thời phát hiện các khó khăn, vướng mắc và chủ động đề xuất giải pháp xử lý, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư tham gia đầu tư tại Việt Nam. 

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng đã khuyến nghị các quỹ đầu tư, cộng đồng doanh nghiệp xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, thân thiện với môi trường tại Việt Nam; chủ động đổi mới mô hình sản xuất kinh doanh; thực hiện tốt văn hóa doanh nghiệp, chế độ, chính sách với người lao động và kịp thời kiến nghị, đề xuất các chính sách phù hợp.