Theo tin từ Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Bộ này vừa tổ chức Hội nghị tổng kết năm học 2021-2022 và triển khai các nhiệm vụ trọng tâm năm học 2022-2023 khối Giáo dục đại học (GDĐH). 

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh chủ đề “Đoàn kết, sáng tạo, ra sức phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ và mục tiêu đổi mới, củng cố và nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo”, và 12 nhiệm vụ trọng tâm đã được xác định rõ trong Chỉ thị năm học năm học 2022-2023.

GDĐH cũng gặp một số hạn chế về thực thi các văn bản quy phạm pháp luật, thực hiện tự chủ đại học. Cơ cấu tổ chức bộ máy, đội ngũ lãnh đạo một số cơ sở đào tạo chưa được kiện toàn.

Một số cơ sở chưa xây dựng, phê duyệt đề án vị trí việc làm; chưa xây dựng, ban hành văn bản, quy chế theo thẩm quyền, hoặc chưa đầy đủ và đúng quy định pháp luật, đặc biệt là quy chế tổ chức hoạt động, quy chế tài chính.

Về công tác tuyển sinh, phương thức xét tuyển ngày càng phức tạp, chỉ tiêu phân bổ chưa hợp lý. Một số cơ sở đào tạo tuyển sinh tốt, nhưng chưa đầu tư về các điều kiện đảm bảo chất lượng tương xứng với quy mô đào tạo.

Về điều kiện đảm bảo chất lượng, một số nơi chưa đảm bảo duy trì ngành đào tạo, đáp ứng gia tăng số lượng, duy trì và nâng cao chất lượng.

Ngoài ra, còn hạn chế trong thu hút nguồn lực cho phát triển KHCN, gắn với đào tạo sau đại học, chuyển giao công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Vụ GDĐH xác định, những hạn chế nói trên do một số nguyên nhân chính. Theo đó, hệ thống pháp luật đang tiếp tục cần được đồng bộ, điều chỉnh, hoàn chỉnh. Nhận thức về tự chủ đại học chưa đầy đủ; năng lực quản trị đại học nhìn chung chưa theo kịp yêu cầu phát triển.

Nguồn lực cho giáo dục đại học cả về đội ngũ và tài chính còn rất hạn chế. Bản thân nội tại cơ sở GDĐH còn các mâu thuẫn, xung đột trong nội tại chưa giải quyết triệt để.

Từ đó, Vụ GDĐH đề xuất một số phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm cho năm học mới. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh, cần chú trọng nâng cao năng lực thực thi pháp luật của đội ngũ cán bộ quản lý của các cơ sở GDĐH và hoàn thiện bộ máy tổ chức, tăng cường năng lực quản trị đại học theo đúng quy định của pháp luật.

Cùng với đó, hoàn thiện các phương thức tuyển sinh năm 2023; xác định định hướng tuyển sinh từ năm 2025.

Phát biểu kết luận hội nghị, Bộ trưởng  Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nhắc lại 2 năm khó khăn do dịch bệnh Covid-19 cũng là 2 năm GDĐH triển khai Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (Luật 34) với rất nhiều công việc.

Với những khó khăn đặt ra, Bộ trưởng đánh giá, hệ thống đại học đã nỗ lực, cố gắng để khắc phục khó khăn và triển khai đổi mới toàn diện hệ thống GDĐH.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh tới sự năng động hơn của các trường đại học, điều này đúng với tinh thần của Luật 34 về tự chủ đại học và khẳng định tự chủ đại học đi đúng hướng.

Ngoài ra, trong một năm khó khăn nhưng các trường đại học Việt Nam vẫn giữ vững hoặc gia tăng chỉ số xếp hạng trên các bảng xếp hạng quốc tế.

“Nhìn từ góc độ chất lượng, từ những thông tin thông qua việc kiểm định trong nước, quốc tế, thông qua thanh kiểm tra, qua đánh giá của người tuyển dụng, có thể thấy hoạt động GDĐH dần đi vào thực chất, thực lực ở cả đào tạo và nghiên cứu khoa học.

Đó là những dấu hiệu đáng mừng. Như chỉ đạo của Thủ tướng về học thật, thi thật, chất lượng thật, gia tăng yếu tố liêm chính khoa học trong nghiên cứu, công bố, trong thông tin về chất lượng…”, Bộ trưởng đánh giá.

Ghi nhận sự nỗ lực của các trường, từ hệ thống quản lý, tới các nhà khoa học, các nhà giáo đã tham gia vào quá trình đổi mới. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, thách thức của việc hoàn thiện tự chủ đại học còn đặt ra khá nhiều, do hệ thống đa dạng, điều kiện triển khai cũng như các yếu tố khác đang đặt ra nhiều thách thức với hệ thống GDĐH.

Về những nhiệm vụ đối với GDĐH trong năm học mới, Bộ trưởng lưu ý đầu tiên tới việc thực thi pháp luật trong triển khai hoạt động của các cơ sở giáo dục, để triển khai tự chủ đại học theo chiều sâu.

Bộ trưởng đề nghị các trường tiếp tục rà soát quy chế nội bộ sao cho phù hợp với các quy định của pháp luật. Tiếp tục kiện toàn các bộ phận, các quy định thẩm quyền chức năng trong các lĩnh vực tài chính, tài sản. Bên cạnh đó, cần tăng cường quản trị đại học.

Trao đổi về vấn đề nhiều trường đại học quan tâm là học phí và nguồn lực đầu tư, Bộ trưởng cho biết, Bộ GD&ĐT đang trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về học phí.

Mặc dù học phí được quy định trong Nghị định 81 nhưng quan điểm của Chính phủ là cần có những điều chỉnh cho phù hợp với khó khăn sau 2 năm dịch bệnh COVID-19.

“Tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là hệ thống giáo dục cần chia sẻ với người dân, với xã hội trong tình hình kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Dự kiến, một vài ngày tới Nghị quyết sẽ được ban hành”, Bộ trưởng cho hay.