Cuối tháng 3, Thanh tra Bộ Xây dựng đã có công bố 15 kết luận tranh tra, của 22 dự án chung cư tại Hà Nội, bị khách hàng tố cố tình “ôm” quỹ bảo trì 2%.

Qua thanh tra, Bộ Xây dựng đã yêu cầu chủ đầu tư trả cho các ban quản trị (BQT) nhà chung cư, tổng số tiền là 250 tỷ đồng. Đồng thời, Thanh tra cũng ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 7 chủ đầu tư số tiền 820 triệu đồng và buộc áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả tháo dỡ ngay phần lấn chiếm không gian sử dụng chung để trả lại cho cư dân.

Theo Bộ Xây dựng, trong thời gian qua, rất nhiều dự án chung cư tại Hà Nội xuất hiện tình trạng cư dân biểu tình, treo băng rôn, biểu ngữ phản đối chủ đầu tư cố tình “ôm” quỹ bảo trì 2%, không chịu trả lại cho bản quản trị tòa nhà. 

Vì vậy, vào năm 2020, thực hiện Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 09/10/2018 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước đối với công tác quản lý, vận hành, sử dụng nhà chung cư.

Đồng thời, qua nhiều phản ánh, bức xúc của dư luận, báo chí cũng như phản ánh của người dân tại các khu chung cư, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà đã chỉ đạo và giao nhiệm vụ cho Thanh tra Bộ tiến hành thanh tra đối với 15 chủ đầu tư các dự án chung cư ở Hà Nội. Đây cũng là lần đầu tiên vấn đề phí bảo trì chung cư được đưa vào kế hoạch thanh tra của Bộ Xây dựng.

Trong quá trình thanh tra, Bộ Xây dựng đã tổng kết 6 vi phạm còn tồn tại liên quan tới phí bảo trì, khiến người dân phải căng băng rôn, biểu ngữ khiếu nại chủ đầu tư.

Ví dụ, vi phạm liên quan tới việc chậm tổ chức hội nghị nhà chung cư lần đầu; vi phạm trong việc chậm chuyển giao kinh phí bảo trì nhà chung cư; vi phạm trong việc quyết toán số liệu; Vi phạm trong việc chậm bàn giao, hoặc bàn giao không đầy đủ hồ sơ nhà chung cư;...

Trong 6 vi phạm được nêu trong kết luận, Thanh tra Bộ Xây dựng cho biết: Một số dự án chung cư đã lấn chiếm, sử dụng không gian thuộc sở hữu chung, sử dụng vào mục đích riêng của các chủ đầu tư.

Vì vậy, Chánh thanh tra đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, đồng thời yêu cầu chủ đầu tư khắc phục hậu quả, khôi phục lại tình trạng ban đầu với hơn 1.000 m2 bị lấn chiếm.

Ngoài ra, một số chủ đầu tư không mở tài khoản để gửi kinh phí bảo trì, mở tài khoản nhưng không thông báo cho cơ quan quản lý Nhà nước để theo dõi quản lý, cũng là một nguyên nhân dẫn tới khiếu kiện kéo dài.

Để ngăn chặn tình trạng này tái phát, Thanh tra Bộ Xây dựng đề nghị UBND các cấp tăng cường việc kiểm tra công tác quản lý, sử dụng nhà chung cư, xử lý theo thẩm quyền quy định của pháp luật.

Bên cạnh việc các vi phạm đã nêu trong kết luận, Thanh tra Bộ cũng đã hướng dẫn cho các chủ đầu tư, chủ sở hữu và ban quản trị hiểu và nhận thức rõ hơn trách nhiệm trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư, yêu cầu chủ đầu tư chuyển trả cư dân phần kinh phí bảo trì theo quy định.

Hầu hết, các chủ đầu tư đều nhận thức được trách nhiệm và chủ động khắc phục tồn tại. Đồng thời, chủ động thống nhất với ban quản trị để quyết toán số tiền còn lại.

Quá hành động quyết của Bộ Xây dựng, một số vụ kiện liên quan tới quỹ bảo trì 2% về cơ bản đã được tháo gỡ. Trong đó, nhiều vụ kiện dai dẳng, lâu ngày như dự án Riverside Garden Vũ Tông Phan, Chung cư hỗn hợp Hateco Hoàng Mai, dự án Hinode Minh Khai;... đã được Bộ Xây dựng giải quyết triệt để, tránh khiếu kiện về sau.

Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, năm 2020, Thanh tra Bộ Xây dựng đã thực hiện hoàn thành 11 đoàn thanh tra theo kế hoạch và đột xuất, giải quyết triệt để các vụ việc khiếu nại, tố cáo, đôn đốc kiểm tra bảo đảm thực hiện nghiêm các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý sau thanh tra. 

Trong thời gian tới Thanh tra Bộ Xây dựng sẽ thực hiện nghiêm chỉ đạo của Bộ trưởng trong công tác thanh tra, công tác thanh tra sẽ đi vào các vấn đề gai góc, phức tạp. Từ đó, tổng hợp những bất cập, báo cáo Bộ Xây dựng để nghiên cứu bổ sung các quy định và hướng dẫn các Sở Xây dựng, Thanh tra Sở Xây dựng triển khai và thực hiện kiểm tra công tác quản lý sử dụng quỹ bảo trì nhà chung cư tại địa phương.

“Thanh tra Bộ sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm công tác thanh tra theo kế hoạch của Bộ. Bên cạnh đó tiếp tục giám sát có chỉ đạo kịp thời đối với những điểm nóng xây dựng tại các địa phương theo phản ánh kiến nghị của người dân, báo chí…không tránh né những vấn đề gai góc của xã hội”- ông Tuấn khẳng định.