(CLO) Vấn nạn buôn người trên cả nước nói chung và vùng cao Tây Bắc nói riêng chưa bao giờ hết nóng, bởi lẽ hiện nay bọn chúng không chỉ sử dụng những chiêu thức cũ mà đã lợi dụng sự phát triển của công nghệ cùng với thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt và tàn nhẫn hơn để lừa bán phụ nữ và trẻ em sang biên kia biên giới.

Đa dạng phương thức lừa đảo

Hiện nay tội phạm buôn người hoạt động ngày càng tinh vi, phức tạp và vô cùng tàn nhẫn. Chúng không những sử dụng những thủ đoạn cũ mà còn lợi dụng Internet, mạng xã hộiđể làm quen, tiếp cận nạn nhân. Tiếp đó sẽ tán tỉnh, yêu đương, hẹn hò đi chơi và cuối cùng là lừa bán sang bên kia biên giới. Nhóm đối tượng bọn chúng thường nhắm đến thường là các em học sinh, sinh viên trên địa bàn thành phố. Đánh vào tâm lý thích được đi chơi, mua sắm quần áo, đồ trang sức, ... và sự cả tin trong chuyện tình cảm, chúng luôn xuất hiện với vẻ ngoài sành điệu, ăn chơi và vô cùng dẻo miệng. Đa phần các nạn nhân khi bị bán sang bên kia sẽ bị ép lấy chồng, bị bán lại cho các chủ chứa và bị bóc lột sức lao động.

Ở những thành phố lớn nhiều đối tượng đã lợi dụng mạng xã hội để “chào hàng”, môi giới mại dâm hay quảng cáo những sản phẩm bị pháp luật ngăn cấm. Còn ở các tỉnh vùng cao Tây Bắc, những kẻ buôn người lại tận dụng nó làm phương tiện tiếp cận, làm quen tán tình và rồi lừa báncác nạn nhân sang bên kia biên giới.

Chỉ cần qua vài thao tác nhỏ trên những kênh mạng xã hội ta có thể dễ dàng làm quen kết bạn với những người xung quanh từ vài hàng nghìn km đến vài chục mét, chính những điều tưởng như thuận tiện đó lại tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với các em học sinh, sinh viên hay những phụ nữ nhẹ dạ cả tin để rồi sập bẫy bọn buôn người.

Tâm sự với chúng tôi tại Ngôi nhà nhân ái thuộc Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội tỉnh Lào Cai - nơi tiếp nhận và giúp đỡ những nạn nhân bị mua bán trở về, em Hoàng Thị Kim vẫn chưa hết bàng hoàng. Em sinh năm 1997, dân tộc Tày trú tại huyện Bát Xát là nạn nhân trong 1 vụ mua bán trẻ em. Vào khoảng tháng 3 năm 2010, một người bạn của Kim có nói với Kim rằng có yêu một người qua mạng xã hội, hiện đang ở thành phố Lào Cai, giờ người yêu rủ lên đấy chơi.

Vì nhẹ dạ cả tin nên cả 2 đã cùng nhau lên Lào Cai theo lời rủ rê. Cả 2 được đưa đi chơi loanh quanh thành phố, đến khoảng 21h thì tất cả cùng nhau vào 1 quán karaoke. Để tạo thêm lòng tin, 2 em không được uống bia mà thay vào đó là 2 ly nước cam. Sau khi uống hết 2 ly nước cam Kim và bạn bắt đầu cảm thấy đau đầu, chóng mặt và mất dần kiểm soát. Khi dần tỉnh lại thì cả 2 đang được cõng qua một con suối, phía bên kia đã có một chiếc ô tô đợi sẵn. Đến khi thực sự tỉnh táo thì mới biết đã bị bán cho một người đàn ông bên kia biên giới. Khi đó em mới 13 tuổi.Thời gian tiếp sau đó là một chuỗi dài ngày tháng đau khổ. Em phải lao động vất vả, liên tục phải đi xem mặt và bị ép lấy chồng.Đến tháng 9 năm 2015, lợi dụng sơ hở từ nhà chồng em đã bỏ trốn và được lực lượng chức năng giải cứu thành công.

Lợi dụng địa hình rộng, bị chia cắt, đường biên giới kéo dài, mối quan hệ thân tộc, dân tộc lâu đời và điều kiện kinh tế nơi đây còn nhiều khó khăn; chúng đã lần mò, lùng sục vào từng thôn bản để tiếp cận, rủ rê nạn nhân với những lời đường mật. Rủ rê sang Trung Quốc làm ăn, thậm chí là hứa hẹn tìm đàn ông để họ lấy làm chồng để có một cuộc sống sung sướng, nhàn hạ là thủ đoạn thông dụng nhất của bọn buôn người.

Không vượt qua được cám dỗ từ những lời đường mật đó, 5 người con gái mới chỉ sinh năm 2000 và 2001 đã bị chúng nhẫn tâm lừa bán sang Trung Quốc.

Vào khoảng tháng 9 năm 2015, Tẩn Tả Mẩy có mẹ đẻ là Tẩn San Mẩy (sinh năm 1974 trú tại xã Sin Súi Hồ, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu – đã bỏ sang Trung Quốc lấy chồng từ năm 2012); Tẩn San Mẩy có về Việt Nam và bàn bạc với Tẩn Tả Mẩy rằng cứ tìm được 1 người con gái bán sang Trung Quốc thì sẽ được trả 5 triệu đồng. Sau tết Nguyên Đán, Tẩn Tả Mẩy có tìm được 5 người con gái. Tẩn Tả Mẩy rủ rê họ sang Trung Quốc làm con nuôi cho mẹ Tẩn Tả Mẩy 2 năm rồi sau đó mẹ Tẩn Tả Mẩy sẽ tìm đàn ông Trung Quốc lấy làm chồng để sống cuộc sống sung sướng, nhàn hạ và 5 người con gái đã đều đồng ý.

Tẩn Tả Mẩy có dặn rằng khi đi nếu có người hỏi thì nói là đi ăn cưới và không được cầm theo quần áo, sang bên kia sẽ được đưa đi mua sắm quần áo mới. Đến ngày 04/03/2016, khi Tẩn Tả Mẩy đang trong quá trình đưa 5 cô gái xuống khu vực bờ sông thuộc tổ 9 Phường Lào Cai, thành phố Lào Cai để đưa sang Trung Quốc thì bị bắt giữ. Qua điều tra, ngày 04/03/2016 Đồn biên phòng Cửa khẩu Lào Cai đã bắt khẩn cấp đối với Tẩn Tả Mẩy về hành vi “Mua bán trẻ em”.

Đừng vì hám lợi mà vô tình biến mình trở thành tội phạm

Điểm lại những vụ án buôn bán phụ nữ, trẻ em trong một vài năm trở lại đây thấy rằng, từ chỗ thiếu kiến thức văn hóa, kém hiểu biết pháp luật, hám lợi nhuận mà không ít người đã vô tình tự biến mình trở thành tội phạm, mắt xích trung gian trong những đường dây buôn bán người vô hình mà thủ đoạn và chiêu thức lừa ngày càng trở nên tinh vi.

Điển hình như vụ “Mua bán trẻ em” của đối tượng Tẩn Tả Mẩy sinh năm 1978 trú tại xã Vàng Ma Chải, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu. Ngày 25 tháng 12 năm 2015, khi Mẩy đang đi làm thì gặp một người đàn ông Trung Quốc  khoảng 30 tuổi (chưa rõ lai lịch); khi gặp người đàn ông Trung Quốc hỏi Mẩy: “Có biết ở đâu có trẻ em nhỏ bán không, nếu có thì tìm mua cho một đứa để mang về nuôi”. Người đàn ông đưa cho Mẩy 1 tệp 30 tờ tiền mệnh giá 100 NDT tương đương với số tiền 3000 NDT. Mẩy đồng ý và nói lại: “Để đi tìm đã”. Sau đó người đàn ông đi về phía biên giới Việt Nam – Trung Quốc. Đến khoảng 20h cùng ngày, Mẩy đi bộ đến nhà nói chuyện với a Chẻo Dinh Tà cùng xã Vàng Ma Chải: “Tôi nghe nói vợ chồng anh đẻ được đứa con, mà gia đình đông con hoàn cảnh lại khó khăn nên muốn cho người khác nhận làm con nuôi, nếu chưa có ai nhận thì cho tôi nhận về nuôi”. Vợ chồng anh Tà thấy người cùng xã nên đã đồng ý. Khi đó cháu bé mới được 13 ngày tuổi. Sau đó Mẩy bế đứa bé đến chỗ hẹn gặp người đàn ông Trung Quốc, đứng đợi đến khoảng 05 giờ sáng hôm sau thì người đàn ông đó đến và bế cháu bé đi thẳng về hướng biên giới. Đến ngày 28 tháng 12, hành vi của Mẩy bị phát hiện và bị bắt giữ. Mẩy đã khai nhận thành khẩn toàn bộ hành vi của mình với Cơ quan cảnh sát điều tra – Công an tỉnh Lai Châu.

Còn nhiều khó khắn trong giải quyết vấn nạn buôn người

Tây Bắc là một bàn địa vùng núi cao, bị chia cắt làm nhiều tầng, nằm xen kẽ giữa các dãy núi cao bao bọc xung quanh. Tây Bắc có trên 20 dân tộc thiểu số, với trình độ dân trí thấp, kèm theo đó là điều kiện kinh tế vùng dân tộc thiểu số vô cùng khó khăn. Chính những yếu tố trên đang khiến nạn buôn ngườinới đây đang diễn biến ngày càng phức tạp và gây nhiều khó khăn cho việc tuyên truyền cũng như công tác đấu tranh trấn áp loại tội phạm này.

Lợi dụng những điều đó, kèm với mối quan hệ thân tộc, dân tộc lâu đời giữa 2 quốc gia, chúng lân la vào tận những thôn bản xa xôi nhất để rủ rê, lôi kéo lừa bán các nạn nhân. Khi các đối tượng hoạt động đều sử dụng tên giả, địa chỉ giả, biển số xe giả và sim rác; chính điều đó đang gây rất nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng khi truy tìm đối tượng. Có đối tượng khi bị lực lượng chức năng bắt giữ, thu giữ trong người của y có đến 5 chiếc điện thoại và rất nhiều sim rác.

Phương thức thủ đoạn của loại tội phạm này ngày càng phức tạp, tinh vi, xảo quyệt và tàn nhẫn. Chúng tạo lập thành đường dây, ổ nhóm và có sự cấu kết chặt chẽ, phân công công việc giữa các đối tượng ở nước ngoài với các đối tượng ở địa bàn khu vực biên giới và các đối tượng từ các tỉnh nội địa.

Qua khảo sát các vụ mua bán người trong những năm gần đây, thì nạn nhân trong các vụ buôn bán người ở vùng Tây Bắc chủ yếu là phụ nữ, trẻ em trong độ tuổi từ 15 đến 30; họ đều ở vùng sâu, vùng xa, dân tộc thiểu số trên địa bàn và một số tỉnh khác. Họ thường không được học hành đến nơi đến chốn, nhận thức kém, nhẹ dạ cả tin, không có công ăn việc làm và đang gặp khó khăn về kinh tế. Bên cạnh đó, cũng có nhiều nạn nhân là học sinh, sinh viên tại các trường phổ thông và chuyên nghiệp trên địa bàn, mặc dù đã được tuyên truyền thường xuyên nhưng vì nhẹ dạ cả tin và thủ đoạn của bọn chúng qua tinh vi, tàn nhẫn nên vẫn bị bán sang bên kia biên giới.

Tên nạn nhân đã được thay đổi.

Quốc Huy