Xây dựng hệ thống dữ liệu nghiên cứu về hành vi người dùng

Dự báo về xu hướng và chiến lược cho tương lai của báo chí đến từ các chuyên gia trong ngành truyền thông trên chuyên trang báo chí Journalism.co.uk nhấn mạnh đến việc thay đổi quan trọng nhất mà các tòa soạn cần nhận thức là việc từ bỏ chiến lược theo đuổi quy mô lớn. Thay vào đó, việc xây dựng mối quan hệ sâu sắc với khán độc giả trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Adriana Lacy - một tư vấn truyền thông uy tín trên thế giới dự đoán về sự trỗi dậy của các mô hình đăng ký cá nhân hóa nhờ AI, tương tự như Netflix và Spotify. Bà cho rằng AI sẽ giúp phân tích dữ liệu người dùng để cung cấp trải nghiệm được cá nhân hóa cao. Bà nhấn mạnh: "Năm 2025, cá nhân hóa sẽ chuyển từ 'tốt thì có' sang 'bắt buộc phải có'".

Tại Việt Nam, Báo Tuổi Trẻ đã đạt được những thành tựu đáng kể trong việc chuyển đổi số, đặc biệt là trong giai đoạn 2023-2024. Việc thành lập Trung tâm Phát triển Nội dung số là một bước đi chiến lược, giúp báo điện tử này tối ưu hóa nội dung, nâng cao trải nghiệm người dùng và mở rộng phạm vi tiếp cận.

Phó Tổng biên tập Báo Tuổi trẻ Lê Xuân Trung cho biết, cá nhân hoá người dùng đang là hướng đi cấp thiết trong tiến trình chuyển đổi số báo chí. Trung tâm Phát triển nội dung số Báo Tuổi trẻ đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng hệ thống dữ liệu nghiên cứu về hành vi người dùng: Bạn đọc thích đọc loại nội dung nào; phương thức bố trí các loại nội dung trên trang; tính tương tác với bạn đọc; tối ưu hóa trải nghiệm người dùng...

Theo ông Lê Xuân Trung, một trong những điều đáng chú ý là tòa soạn sử dụng rất nhiều công cụ về hub - dữ liệu trung tâm để hình thành trung tâm DATA nghiên cứu hành vi, nhằm phản ứng nhanh những luồng nội dung mà bạn đọc có nhu cầu cao trong từng thời điểm. Sau khi thông qua số liệu phân tích của Phòng Giao diện - Data, tòa soạn tiến hành chỉ đạo phát triển các luồng nội dung mà chính bạn đọc đang cần (khác với trước đây có gì viết nấy).

Đối với các sản phẩm chuyên sâu cần nghiên cứu và thăm dò, Phòng Sáng tạo nội dung sẽ phối hợp phòng Giao diện - Data tiến hành nghiên cứu, lấy ý kiến bạn đọc, tiến hành phân tích và nhân rộng ra các bộ phận, văn phòng trên cả nước. "Đối với các sản phẩm video trên các nền tảng số cũng được thực hiện tương tự, đặc biệt tòa soạn sẽ điều tiết đồng bộ đầu vào và đầu ra, nhấn nhá trong quá trình phân phối sản phẩm. Điều này vừa tiết kiệm thời gian vừa quản lý được các nội dung nhạy cảm và các vấn đề khác", ông Trung nhấn mạnh.

Mở rộng đối tượng và tăng doanh thu

Theo nhà báo Lê Xuân Trung nhờ việc hiểu rõ nhu cầu của độc giả, Báo Tuổi trẻ đã đạt được mức tăng 17% lượt xem trang. Từ việc hiện đại hóa Tòa soạn hội tụ, hình thành Tòa soạn số đã tạo điều kiện vô cùng thuận lợi cho Trung tâm Phát triển nội dung số và Tòa soạn phân phối sản phẩm trên các nền tảng, vừa tăng doanh thu, vừa rút ngắn quy trình sản xuất, vừa tiết kiệm thời gian sản xuất tin bài, vừa đảm bảo sự thống nhất về chất lượng đầu vào và đầu ra.

“Trước đây việc sản xuất sản phẩm video tại Tuổi trẻ rất chồng chéo, không thống nhất ở các khâu, các mảng, các bộ phận... thì nay quy trình này được đơn giản hóa do Trung tâm Phát triển Nội dung số phối hợp với Tòa soạn hội tụ điều phối. Chính vì vậy, các sản phẩm này được phân phối đồng nhất trên các nền tảng, doanh thu các kênh YouTube, TikTok, Fanpage (dạng bài PR) của Báo Tuổi trẻ cũng tăng mạnh” ông Trung chia sẻ và cho biết thêm: “Nguồn thu trước khi có Trung tâm trên kênh Youtube Báo Tuổi trẻ đạt từ 200-300triệu/tháng. Từ khi có Trung tâm, con số này tăng lên 500-600triệu/tháng – và tăng một cách ổn định”.

Đài Truyền hình TP HCM (HTV) - một trong những cơ quan báo chí đi đầu trong việc chuyển đổi số, dẫn dắt công nghệ. Để thích nghi với thời đại số, nhà báo Ngô Trần Thịnh, Trưởng bộ phận nội dung số, Trung tâm Tin tức, Đài Truyền hình TP Hồ Chí Minh cho rằng, cần có chương trình chất lượng cao thu hút sự quan tâm của công chúng. Tuy nhiên, doanh số truyền hình truyền thống suy giảm mạnh, đi kèm với đó là sự tiết giảm chi phí của đơn vị sản xuất nhằm tối ưu hóa nguồn thu, khiến chi phí sản xuất có thể giảm nên chất lượng không cao.

Theo nhà báo Ngô Trần Thịnh, mặc dù có những điểm sáng về sự đầu tư vượt trội chương trình truyền hình, nhưng những chương trình đó cần phải đi kèm với các nền tảng phát sóng khác, với hình thức tăng thu khác như bán vé concert và các mục tiêu chiến lược khác, đôi khi không phải là lợi nhuận tức thời, thì mới có cơ hội triển khai được. "Nhưng tóm lại, vẫn cần có chương trình chất lượng để thu hút công chúng", ông Thịnh nhấn mạnh.

Ông lấy dẫn chứng về các sự kiện từ concert “Anh trai” trong giải trí đến format concert những nhà khoa học của Thủ Đức Innovation Fest vừa qua không những thu hút hàng triệu lượt người quan tâm trên sóng truyền hình, mạng xã hội mà các concert cũng thu hút hàng chục ngàn khán giả mua vé tới xem hoặc thu hút tài trợ. Doanh thu từ các concert này cũng góp phần cân đối chi phí sản xuất rất lớn của chương trình. Nếu chỉ là truyền hình đơn thuần thì không cách gì bù đắp được.

Ông Ngô Trần Thịnh cho biết, sự quan tâm của công chúng cần tính đến sự quan tâm của các thế hệ. Các thế hệ khác nhau cần có các nội dung khác nhau để phục vụ. Việc cân đối số lượng chương trình, thời gian phục vụ với các đối tượng này cần được tối ưu, không chỉ về mặt số lượng người xem của từng đối tượng mà còn là sự quan tâm của các nhãn hàng cho các đối tượng.

Có thể thấy, năm 2025 hứa hẹn sẽ là một năm đầy thách thức nhưng cũng không kém phần thú vị đối với ngành báo chí. Việc tập trung vào người dùng, xây dựng mối quan hệ, đổi mới mô hình, cá nhân hóa trải nghiệm và cải thiện chất lượng nội dung là những yếu tố then chốt để các tòa soạn có thể tồn tại và phát triển trong tương lai.

Hoàng Anh