Trong kết quả kinh doanh tuần này, WPP, gã khổng lồ quảng cáo niêm yết tại London, đã trích dẫn mức giảm gần một phần tư doanh số bán hàng tại Trung Quốc trong ba tháng qua, triển vọng kém ở quốc gia này và các dấu hiệu cảnh báo của người tiêu dùng.

"Mọi người kỳ vọng Trung Quốc sẽ có bước ngoặt lớn hơn sau Covid-19 so với thực tế", giám đốc điều hành WPP Mark Read cho biết.

Nhu cầu yếu ở Trung Quốc là một trong số các nguyên nhân làm giảm doanh thu trong nửa năm trong hầu hết các lĩnh vực hàng tiêu dùng toàn cầu.

L'Oréal, công ty bán các sản phẩm làm đẹp xa xỉ và đại chúng tại Trung Quốc, ước tính rằng mức tăng trưởng doanh số bán hàng tại quốc gia này đã giảm khoảng 2 đến 3 phần trăm trong nửa đầu năm.

Trong khi đó, Porsche thuộc sở hữu của VW cho biết doanh số bán hàng tại Trung Quốc trong 6 tháng đầu năm đã giảm một phần ba so với năm trước.

Ngành bất động sản của Trung Quốc bị tổn thương từ năm 2021, với giá nhà giảm nhanh hơn trong những tháng gần đây. Bất chấp việc nới lỏng các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt đối với Covid-19 vào cuối năm 2022, thị trường bất động sản yếu kém đã làm giảm niềm tin cũng như nhu cầu đối với hàng tiêu dùng.

Sau đại dịch, nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước tiếp xúc với Trung Quốc đã kỳ vọng các biện pháp kích thích tập trung vào người tiêu dùng sẽ thúc đẩy tăng trưởng. Mặc dù điều đó đã không xảy ra, các nhà kinh tế tin rằng Bắc Kinh có thể thực hiện các biện pháp như vậy nếu Donald Trump tái đắc cử.

Các nhà phân tích của Fitch Ratings chỉ ra dữ liệu cho thấy trong nửa đầu năm, tăng trưởng trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống của Trung Quốc đã chậm lại xuống dưới 8% lần đầu tiên kể từ năm 2010, không tính giai đoạn Covid-19.

“Khu vực duy nhất trên thế giới - nơi lòng tin của người tiêu dùng vẫn ở mức rất thấp là Trung Quốc”, giám đốc điều hành L’Oréal Nicolas Hieronimus đánh giá.

Đồng thời, ông nhấn mạnh rằng: “Thị trường việc làm không lành mạnh và nhiều người Trung Quốc đã đầu tư tiền tiết kiệm vào bất động sản, nơi đã mất rất nhiều giá trị”.

Trong khi Trung Quốc vẫn là thị trường tăng trưởng đối với nhiều công ty đa quốc gia, thì ở một số lĩnh vực như ôtô, họ phải đối mặt với mối đe dọa lớn từ các đối thủ trong nước.

Trong bối cảnh chuyển dịch nhanh chóng sang xe điện, các thương hiệu nước ngoài chiếm 38% doanh số bán xe chở khách tại Trung Quốc trong nửa đầu năm nay, giảm so với mức 64% vào năm 2020, theo công ty tư vấn Automobility của Thượng Hải.

Các nhà sản xuất ô tô Đức nói riêng đã bị ảnh hưởng bởi doanh số bán hàng chậm lại ở Trung Quốc, thị trường quan trọng nhất của họ.

Giám đốc điều hành Porsche và VW Oliver Blume cho biết vẫn chưa rõ liệu nhu cầu đối với những chiếc xe thể thao chạy điện như Porsche Taycan có tăng lên hay không. "Hôm nay, chúng tôi không biết", ông nói và nhấn mạnh thêm rằng hiện tại "phân khúc xe điện hạng sang ở Trung Quốc không tồn tại".

Mercedes-Benz, hãng đã chuyển trọng tâm sang các mẫu xe đắt tiền hơn trong những năm gần đây, đã bán ít hơn 9% sản phẩm tại Trung Quốc trong nửa đầu năm, so với cùng kỳ năm ngoái.

Giám đốc điều hành Ola Källenius cho biết thị trường hàng xa xỉ tại quốc gia này đang hạ nhiệt, một phần là do cuộc khủng hoảng bất động sản.

Trong khi đó, Bill Russo, cựu giám đốc điều hành Chrysler tại Trung Quốc và là người sáng lập Automobility, cho biết các nhà sản xuất ô tô nước ngoài, ngoại trừ Tesla, "đã cùng nhau không thay đổi khi đối mặt với sự thay đổi sở thích của người tiêu dùng Trung Quốc" đối với xe điện.

Tuy nhiên, Joey Wat, giám đốc điều hành của Yum China, đã lạc quan hơn với các nhà đầu tư trong tuần này, sau khi nhà điều hành Pizza Hut và KFC tại Trung Quốc báo cáo kết quả kinh doanh nửa đầu năm tốt hơn dự kiến, với doanh thu ròng tăng 8% lên 212 triệu đôla.

"Chỉ tính riêng năm ngoái, Trung Quốc đã mở 400 trung tâm mua sắm, chủ yếu ở bậc 2 trở xuống. Có bao nhiêu quốc gia trên thế giới hiện nay đã mở 400 trung tâm mua sắm?”, vị giám đốc nhấn mạnh.

Nhưng bà thừa nhận rằng "hoạt động kinh doanh hiện đang khó khăn" và không mong đợi thị trường sẽ thay đổi trong quý này.

Tập đoàn đồ uống Anheuser-Busch InBev đổ lỗi cho doanh số bán hàng tại Trung Quốc giảm 15 phần trăm trong quý 2 là do nhu cầu tiêu dùng yếu và thời tiết xấu ở một số vùng của đất nước.

Tổng giám đốc điều hành Michel Doukeris cho biết mặc dù chi tiêu của người tiêu dùng yếu hơn, xu hướng uống ít rượu hơn nhưng đắt tiền hơn vẫn tiếp tục ở Trung Quốc. Ông cho biết: "Tôi nghĩ rằng các yếu tố cơ bản dài hạn vẫn còn tồn tại".

Các giám đốc điều hành và nhà phân tích cũng cảnh báo về mối đe dọa dài hạn từ số lượng ngày càng tăng của các thương hiệu Trung Quốc có tính cạnh tranh cao.

Shaun Rein, giám đốc điều hành của China Market Research Group có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết mặc dù có những điểm sáng, nhiều thương hiệu nước ngoài phải đối mặt với các đối thủ mạnh trong nước.

“Rất nhiều thương hiệu phương Tây đang bị các thương hiệu Trung Quốc vượt mặt", giám đốc nhận định.

Điệp Nguyễn (Theo FT)