Các khoản nợ của Nga liên quan đến cuộc chiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Ukraine và các lệnh trừng phạt sau đó đã tạo cơ hội cho một hình thức chênh lệch giá mới mà một số người trong lĩnh vực tài chính đang lao vào, coi đó là “tiền dễ dàng”.

Mục tiêu là tham gia vào một giao dịch dựa trên cơ sở tiêu cực, đòi hỏi phải mua trái phiếu chính phủ hoặc công ty của Nga với giá rẻ mạt cùng với các giao dịch hoán đổi không trả được nợ tín dụng, hoạt động như một bảo hiểm chống lại khả năng vỡ nợ của người đi vay.

Thông thường, kiểu giao dịch này không có ý nghĩa, nhưng khi các nhà đầu tư, tổ chức tìm cách xóa danh mục đầu tư của họ khỏi mọi thứ liên quan đến Nga, khiến giá trái phiếu giảm nhanh hơn giá quỹ phòng hộ (nguồn vốn thu thập được từ các nhà đầu tư rồi đầu tư vào một loạt các thị trường tài chính khác nhau) tăng vọt.

Theo Bloomberg News, các khoản nợ doanh nghiệp của Nga đã đạt mức cao nhất trong hai năm kể từ khi Nga thực hiện chiến dịch quân sự.

Theo dữ liệu của MarketAxess, nợ công của Nga được ghi nhận ở mức 7 tỷ USD trong khoảng thời gian từ ngày 24/2 đến ngày 7/4, tăng từ 5 tỷ USD trong cùng kỳ năm 2021 (tăng 35%).

Ông Philip M. Nichols, giáo sư tại Trường Wharton của Đại học Pennsylvania và là chuyên gia về Nga và trách nhiệm xã hội trong kinh doanh giải thích: “Rất nhiều nhà đầu cơ đang chọn những trái phiếu đã được đánh giá cao và đang có xu hướng trở thành “không giá trị”.

Có rất nhiều câu hỏi từ các nhà phân tích muốn biết liệu giao dịch được đề xuất có hợp lý hay không. Ông nhận xét: “Hiện tại, mức chênh lệch về nợ công của chính phủ Nga là đáng kinh ngạc. "Họ đang kiếm được một số tiền lớn bất thường cho điều này."

Chi phí để đảm bảo các khoản nợ của Nga đã tăng lên 4.300 điểm cơ bản vào ngày 5 tháng 4, tăng từ 2.800 điểm vào ngày hôm trước.

Lãi suất trái phiếu giảm mạnh cùng lúc, với trái phiếu đáo hạn vào năm 2028 được bán với giá chỉ 0,34 đô la trên một đô la. Theo The Economist, có thể chỉ tốn hơn 4 triệu USD để mua 10 triệu USD cổ phiếu Nga.

Theo Financial Times, các quỹ đầu tư như Aurelius Capital Management, GoldenTree Asset Management và Silver Point Capital đã mở rộng phạm vi tiếp cận thị trường Nga, chủ yếu thông qua việc mua trái phiếu doanh nghiệp.

Các tập đoàn tài chính hàng đầu Hoa Kỳ như JPMorgan Chase và Goldman Sachs đang tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch này bằng cách kết nối những khách hàng muốn “thoát” khỏi tài sản của họ với các quỹ đầu cơ có khả năng chấp nhận rủi ro cao hơn và ít có vấn đề rắc rối hơn về việc mua nợ của Nga.

Kathy Jones, chiến lược gia hàng đầu về thu nhập cố định của Trung tâm Nghiên cứu Tài chính Schwab, cho biết. "Không có gì ngạc nhiên khi họ phát hiện ra một lỗ hổng mà họ có thể sử dụng để tạo ra tiền."

Đại diện của JPMorgan cho rằng họ chỉ đóng vai trò là người trung gian, nhằm hỗ trợ khách hàng. "Với tư cách là nhà tạo lập thị trường, chúng tôi đã hỗ trợ khách hàng trên thị trường thứ cấp giảm thiểu rủi ro và quản lý việc họ tiếp xúc với Nga. Không có giao dịch nào vi phạm lệnh trừng phạt hoặc mang lại lợi ích cho Nga".

Theo Robert Tipp, chiến lược gia đầu tư, đồng thời là người đứng đầu Trái phiếu toàn cầu tại PGIM Fixed Income: nếu khách hàng muốn nhanh chóng chuyển hướng đầu tư sang Nga, họ có thể tìm đến các nhà tài phiệt Nga - những người sẵn sàng mua lại trái phiếu nhà nước. Bất kỳ khoản lãi tích lũy nào đều không nằm trong tay Nga bằng cách bán nợ của Nga cho các quỹ đầu cơ của Mỹ.

Theo Nichols, các giao dịch này là hợp pháp và sinh lợi, nhưng chúng có tính đầu cơ cao và dễ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi đáng kể dựa trên tin tức về cuộc chiến của Nga vào Ukraine và các lệnh trừng phạt bổ sung.

Điều đó cũng làm nổi bật sự không phù hợp đáng lo ngại giữa Phố Wall và tình trạng hiện tại của nền kinh tế toàn cầu: Thông thường, các nhà đầu tư sẽ định giá nợ Nga dựa trên việc liệu nước này có khả năng trả lại hay không và khả năng trả nợ sẽ được xác định bởi sức mạnh và độ bền của nền kinh tế Nga, nhưng điều này khó lòng xảy ra.

Các biện pháp trừng phạt mới do Bộ Tài chính Mỹ áp đặt hôm thứ Ba (5/4), cấm người Nga tiếp cận bất kỳ khoản tiền mặt nào họ có trong các ngân hàng Mỹ, làm tăng khả năng Nga vỡ nợ và GDP của nước này, thước đo chính về sức mạnh kinh tế của một quốc gia vì thế sẽ giảm mạnh.

Quốc hội Mỹ trong tuần này đã bỏ phiếu hủy bỏ quy chế thương mại tối huệ quốc của Nga, một trở ngại kinh tế đáng kể sẽ mở đường cho các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt hơn và kiểm soát nhập khẩu đối với các mặt hàng thiết yếu của Nga như hóa chất và thép.

Theo Nichols, việc xóa bỏ tình trạng đó sẽ “chắn ngang” sự góp mặt của Nga vào nền kinh tế toàn cầu. Ông nói rằng nếu Phố Wall được đồng nhất với thế giới thực, chúng sẽ không muốn bị ràng buộc bởi nợ của Nga.

Nichols nói: “Nợ của Nga là lĩnh vực của những người chấp nhận rủi ro cao, và nói thêm rằng“ các tổ chức có lẽ nên tránh xa ”.

Lê Na (Theo CNN)