Theo dõi báo trên:
Trong tín ngưỡng dân gian của người Mường (Hoà Bình) thì lịch trẻ có vai trò đặc biệt, từ các hoạt động sản xuất, sinh hoạt hàng ngày cho đến dùng trong việc tổ chức các lễ hội… họ đều dựa vào cách tính cát, hung qua của bộ lịch tre.
Lịch trẻ của người Mường gồm 12 thẻ làm từ những thanh tre, luồng hoặc bương tương ứng với 12 tháng. Trên mỗi thẻ tre có các bộ phận chính gồm: gốc lịch, sống lịch, mặt lịch. Tất cả các thẻ tre đều có 30 khắc gạch tương đương với 30 ngày trong 1 tháng. Theo cách tính lịch, các ngày từ 1-10 gọi là "ngày cây", từ ngày 11-20 gọi là "ngày lồng", từ ngày 21-30 gọi là "ngày cuối".
Số ngày trong tháng ghi theo lối khắc gạch những ngày tốt, xấu, ngày mưa, ngày gió, ngày cá, ngày thú, ngày đại cát hay ngày xích khẩu… để làm nhà mới, cưới vợ, gả chồng hay công to việc lớn trong gia đình, trong cộng đồng.
Trong vạch của mỗi ngày lại có những kí hiệu đặc biệt để xác định ngày tốt, xấu cho từng việc cụ thể. Ví dụ, vạch nào hình chữ V gọi là ngày cá, vạch nào có một chấm ở trên gọi là ngày tiểu hao, hai chấm gọi là ngày hao, vạch hình mũi tên là ngày mưa bão...
Số lượng và mật độ của các ngày này thay đổi theo từng tháng. Ví dụ, tháng nào thấy có nhiều vạch hình mũi tên thì tháng đó có rất nhiều mưa bão. Nếu gieo mạ, cấy lúa... vào những ngày mưa bão thì sẽ bị hư hỏng hết. Nếu vào ngày cá thì người dân đi đánh cá, mò cua bắt ốc sẽ được nhiều.
Nếu vào ngày hao, người dân dù có buôn bán bốn phương, lắm của nhiều tiền thì cũng bị thua lỗ... Khi dựng vợ, gả chồng, người Mường phải nhằm vào những ngày vạch ngắn, đó là ký hiệu của ngày bình thường có thể làm đủ mọi công việc.
Nghệ nhân nhân dân Bùi Văn Minh (tỉnh Hoà Bình) chia sẻ, lịch trẻ của người Mường có vai trò đặc biệt trong cuộc sống cộng đồng người Mường, là khối tài sản về tri thức dân gian vô giá. Bên cạnh cách tính lịch Tây thông dụng, mọi hoạt động sản xuất, sinh hoạt hàng ngày, nghi lễ, lễ hội của cộng đồng, những việc quan trọng của mỗi người, mỗi gia đình người Mường ở Hòa Bình đều dựa vào cách tính cát, hung của bộ lịch tre.
"Hiện nay, ở Hòa Bình còn 5 bộ lịch tre cổ có từ hàng trăm năm và hơn 100 bộ lịch tre sao chép làm mới đang được lưu giữ, sử dụng trong cộng đồng người Mường", nghệ nhân nhân dân Bùi Văn Minh nói thêm.
Hiện tại, giá trị tri thức dân gian lịch tre của người Mường hiện nay vẫn còn được ứng dụng trong đời sống hàng ngày của người dân, thể hiện sự trường tồn của tri thức dân tộc. Cùng với Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường, bộ lịch tre của người Mường Hòa Bình đã được chứng nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2022.
Thích
(CLO) Chính quyền Tổng thống Donald Trump cho biết đang có những tiến triển tích cực hướng tới thỏa thuận trao cho Mỹ các quyền khai thác khoáng sản ở Ukraine. Vậy những khoáng sản đó là gì và có giá trị như thế nào?
(CLO) Chiều ngày 22/2, Đài Phát thanh - Truyền hình (PT-TH) tỉnh Hậu Giang tổ chức Hội nghị tổng kết, đánh giá kết quả hợp tác giữa các Đài PT-TH Duyên hải miền Trung và Tây Nguyên (mở rộng) trong 6 tháng cuối năm 2024.
(CLO) Ngày 22/2, Báo Tuyên Quang đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm xuất bản số báo đầu tiên (3/2/1965 - 3/2/2025).
(CLO) Chiều 22/2, Công an tỉnh Bình Dương thông tin, đang phối hợp với Công an TP Bến Cát điều tra vụ án mạng nghiêm trọng khiến hai mẹ con tử vong.
(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn, ngày 23/2, không khí lạnh tăng cường sẽ ảnh hưởng đến khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, trời rét đậm, rét hại, vùng núi có nơi dưới 7 độ.
(CLO) Người dân vừa phát hiện có một nam thanh niên tử vong trong tư thế treo cổ tại khu vực đồi thông xã Ia Kênh, TP Pleiku (Gia Lai). Hiện Công an đang điều tra, xác minh nhân thân lai lịch của người tử vong.
(CLO) Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vừa có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần Hoà Bình Takara vì nhiều vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán.
(CLO) Bộ Nội vụ vừa ký Quyết định số 73/QĐ-BNV về việc ban hành Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của Bộ Nội vụ năm 2025, với 10 nhiệm vụ trọng tâm.
(CLO) Mới đây, Bộ Công thương ban hành Quyết định số 460 về việc áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép cán nóng có xuất xứ từ Ấn Độ và Trung Quốc.
(CLO) Một đối tượng chạy xe máy đến cửa hàng FPT Shop, tay cầm dao đe dọa nhân viên cửa hàng để cướp tài sản rồi nhanh chóng lên xe tẩu thoát.
(CLO) Nhiều bệnh nhân nặng đã được chuyển đến cấp cứu điều trị tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, trong đó có bệnh nhân 9 tuổi.
(CLO) Tuyến Quốc lộ 19 được Bộ Giao thông vận tải đầu tư xây dựng qua địa bàn tỉnh Gia Lai với chiều dài 126,6Km, đã hoàn thành vào cuối năm 2024 tuy nhiên vẫn chưa được bàn giao. Dù mới hoàn thành song trên tuyến liên tục xuất hiện các điểm hư hỏng, bất cập… khiến việc bàn giao bị gián đoạn.
(CLO) Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bác bỏ thông tin cho rằng ông sẽ đến Moscow vào ngày 9/5 để tham dự cuộc diễu hành kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại trước Đức Quốc xã.
(CLO) Chị Lê Thị Th. được phát hiện tử vong trên giường trong tình trạng không mặc quần áo, nghi bị sát hại. Bé Ph. nằm tử vong dưới sàn nhà.
(CLO) Thường trực Chính phủ yêu cầu các Bộ, cơ quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao trong Quý II/2025, nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền về việc giao nhiệm vụ, đặt hàng các doanh nghiệp để triển khai các dự án lớn (như làm đường ray, sản xuất toa tàu trong xây dựng đường sắt tốc độ cao; đào hầm, làm đường; phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; phát triển năng lượng tái tạo, khí hydrogen, …).
(CLO) TP Hà Nội yêu cầu các cấp, ngành, địa phương tổ chức thực hiện khẩn trương, quyết liệt, bảo đảm tiến độ các công việc liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy, nhưng không để ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống của người dân.
(CLO) Sáng 22/2, tại Hà Nội, Nhã Nam phối hợp với Viện Pháp tại Hà Nội và Trung tâm Thông tin Thư viện - Trường Đại học Văn hoá Hà Nội tổ chức sự kiện giới thiệu cuốn sách “Biểu tượng phù hiệu và đồ thờ của người An Nam”.
(CLO) Sáng 22/2/2025 (tức 25 tháng Giêng âm lịch), Lễ hội truyền thống chùa Thánh Chúa (quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã chính thức diễn ra với nhiều hoạt động văn hoá đặc biệt thu hút hàng trăm người dân Thủ đô tham gia.
Hoa hậu Doanh nhân Việt Nam 2025 - Miss VietNam Business 2025- cuộc thi dành cho giới nữ doanh nhân vừa khép lại mùa Bảy thành công với gần 1.000 khán giả cổ vũ trong tiết lập xuân tại huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên vào tối 21/02/2025. Tân Hoa hậu là Giám đốc Ban Khách hàng Quốc tế - Bảo hiểm VietinBank đến từ Thủ đô Hà Nội.
(CLO) Lễ hội chùa Tây Phương diễn ra với nhiều sinh hoạt văn hóa mang đậm bản sắc xứ Đoài cùng với nghi thức cúng Phật trang nghiêm.
(CLO) 25 tác phẩm mỹ thuật đương đại nằm trong trong kho tranh của Hội Mỹ thuật vừa được chuyển giao cho Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.
Nhiều trải nghiệm văn hoá tâm linh “độc nhất vô nhị” đưa núi Bà Đen, Tây Ninh thành điểm đến du xuân hấp dẫn bậc nhất Nam Bộ trong năm nay.
(CLO) Triển lãm trực tuyến về y dược triều Nguyễn mang đến công chúng hơn 300 tài liệu, hình ảnh, sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về lịch sử nền y học Việt Nam.
(CLO) Ngày 21/2, tại TP HCM, tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức họp báo về Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025, với chủ đề “Buôn Ma Thuột - Điểm đến của cà phê thế giới”.
(CLO) Những ngày này, hai hàng cây hoa phong linh tại một khu đô thị thuộc quận Hà Đông (Hà Nội) đang bung nở khoe sắc vàng rực rỡ dưới tiết trời xuân, thu hút hàng trăm người dân tới chụp hình, check-in.
