Đây là nội dung trong Báo cáo thẩm tra dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi) được Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày trước Quốc hội chiều nay (24/10).

Trước đó, Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an trình bày Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi).

Lực lượng Công an nhân dân sẽ là nòng cốt

Theo Đại tướng Tô Lâm cho biết, Dự thảo Luật sẽ mở rộng phạm vi điều chỉnh, gồm 8 chương, 69 điều; so với Luật hiện hành có 15 điều mới, sửa đổi, bổ sung 47 điều, giữ nguyên 7 điều. 

Việc xây dựng Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi) nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về phòng, chống ma túy và khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật Phòng, chống ma túy năm 2000 (sửa đổi, bổ sung năm 2008); phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, cơ quan, tổ chức, cá nhân trong công tác phòng, chống ma túy.

"Lực lượng Công an nhân dân sẽ là nòng cốt, chủ trì công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy; nâng cao nguồn lực cho công tác phòng, chống ma túy; quản lý tốt người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, góp phần ngăn chặn, đấu tranh từng bước loại trừ tệ nạn ma túy, tội phạm ma túy ra khỏi đời sống xã hội; ngăn chặn có hiệu quả nguồn ma túy thẩm lậu vào trong nước", Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh.

Cũng theo Đại tướng Tô Lâm, Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi) được xây dựng trên cơ sở quan điểm chỉ đạo là quán triệt và thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng, chống ma túy; bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan; phù hợp với thông lệ và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Cần bổ sung "quy định xác định tình trạng nghiện" đối với mọi trường hợp bị đưa đi cai nghiện bắt buộc

Tại kỳ họp, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, Ủy ban Về các vấn đề xã hội nhất trí sự cần thiết sửa đổi Luật và dự thảo bổ sung các nội dung “quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy”, “cai nghiện ma túy”, “quản lý nhà nước và hợp tác quốc tế về phòng, chống ma túy” tại quy định về phạm vi điều chỉnh.

Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị Chính phủ làm rõ sự cần thiết của việc bổ sung nội dung phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh chống tội phạm ma túy tại Điều 1 khi mà các quy định cụ thể của dự thảo Luật không mở rộng phạm vi này so với Luật hiện hành, cũng như làm rõ việc không chồng chéo phạm vi điều chỉnh này với Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự và các văn bản pháp luật khác.

Một nội dung được quan tâm đó là về cai nghiện ma túy (trong dự án Luật Phòng, chống ma túy - sửa đổi).Qua công tác thẩm tra,Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội nêu rõ ba nội dung.

Thứ nhất, về cơ sở cai nghiện ma túy (Điều 32): Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội thấy rằng, Điều 32 nên quy định rộng hơn là “Cơ sở cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy”, trong đó nêu rõ các loại hình cơ sở cung cấp dịch vụ cai nghiện.

Đồng thời, bổ sung các điều, khoản riêng quy định về mô hình, chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, cách thức tổ chức cai nghiện v.v... của từng loại hình cơ sở cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy.

Thứ hai, về các trường hợp áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc (Điều 37). Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội  cho biết, đối tượng bị áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc do Luật Phòng, chống ma túy điều chỉnh sẽ đảm bảo xác định đầy đủ, cụ thể các biện pháp xử lý đối với người nghiện ma túy, nên thống nhất với quy định dẫn chiếu khi sửa đổi khoản 1, Điều 96 Luật Xử lý vi phạm hành chính (khoản 48 Điều 1 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

"Việc áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc liên quan chặt chẽ đến quyền con người, nên cần bổ sung quy định xác định tình trạng nghiện đối với mọi trường hợp bị áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc (trừ trường hợp đối tượng thừa nhận mình nghiện ma túy); quy định cụ thể trong luật các trường hợp bị chấm dứt điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế...", bà Nguyễn Thúy Anh nhấn mạnh.

Thứ ba, về việc cai nghiện cho người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi (Điều 40), Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu bổ sung các quy định cụ thể về việc lập hồ sơ đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện ma túy công lập vì việc lập hồ sơ là một khâu, thủ tục quan trọng trong quy trình đưa người nghiện ma túy đi cai nghiện bắt buộc.

Bên cạnh đó, Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội cũng đề nghị đánh giá tính khả thi của quy định bảo đảm quyền học văn hóa cho người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi (Khoản 4) và nghiên cứu bổ sung quy định tiếp tục áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc đối với người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi đã cai nghiện ma túy bắt buộc nhưng vẫn nghiện ma túy.

Quốc Trần