Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nêu rõ, việc ban hành Pháp lệnh nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý để thực hiện tốt nhất nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh; quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng.

Cùng với đó, kịp thời hoàn thiện các quy định pháp luật để khắc phục những hạn chế, bất cập để bảo vệ chặt chẽ, quản lý hiệu quả Khu Di tích Lăng trong tình hình mới; phát huy hơn nữa ý nghĩa chính trị, văn hóa của Khu Di tích Lăng, góp phần tuyên truyền về thân thế, cuộc đời, sự nghiệp, tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Về phạm vi điều chỉnh, Khu Di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là các công trình, khu vực có tính chất đặc biệt quan trọng về quốc phòng - an ninh, đồng thời có giá trị lịch sử - văn hóa đặc biệt quan trọng, bao gồm: Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quảng trường Ba Đình; Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ trên đường Bắc Sơn, thuộc phường Điện Biên, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội; Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đá Chông thuộc huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội (Khu K9); các công trình hỗ trợ, phục vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Tại phiên họp, Trung tướng Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội, đại diện cơ quan thẩm tra cho biết, Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành Pháp lệnh với những căn cứ chính trị, pháp lý, thực tiễn đã được nêu trong Tờ trình của Chính phủ.

Khu Di tích Lăng có ý nghĩa chính trị, lịch sử, văn hóa đặc biệt, gắn với cuộc đời, sự nghiệp cách mạng, di sản tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh; hầu hết các công trình trong Khu Di tích thuộc khu vực trọng yếu là đối tượng cảnh vệ theo Luật Cảnh vệ, riêng công trình Lăng còn được xếp thuộc Nhóm I các công trình quốc phòng, khu quân sự, vì vậy cần có cơ chế quản lý, bảo vệ đặc thù. Đồng thời, một số nghi lễ quốc gia, hoạt động sinh hoạt chính trị, văn hóa tại Khu di tích Lăng cũng cần được thể chế hóa để khẳng định tính pháp lý, vị trí, vai trò, ý nghĩa của các hoạt động này và bảo đảm sự thống nhất trong tổ chức, thực hiện.

Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhận thấy, các nội dung quy định trong dự thảo Pháp lệnh về cơ bản phù hợp với chủ trương, quan điểm của Đảng về giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng, phù hợp với Hiến pháp, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, tương thích với điều ước quốc tế có liên quan.

Có ý kiến đề nghị rà soát kỹ các quy định trong dự thảo Pháp lệnh với hệ thống pháp luật hiện hành có liên quan; nghiên cứu chuyển nội dung cụ thể, chi tiết trong dự thảo Pháp lệnh thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các bộ để quy định trong nghị định, thông tư cho phù hợp với chủ trương đổi mới công tác xây dựng pháp luật.

Qua thảo luận, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí cho rằng, đây là Pháp lệnh có ý nghĩa rất quan trọng về chính trị, lịch sử, văn hóa, quốc phòng an ninh và đối ngoại; tạo hành lang pháp lý cho việc bảo vệ lâu dài thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh; tổ chức các sự kiện chính trị, văn hóa, hoạt động đối ngoại, tạo điều kiện cho nhân dân trong và ngoài nước tham quan Khu di tích. Do đó, cần có những quy định có tính vượt trội, đặc thù để bảo đảm nhiệm vụ này.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận sự chủ động, tích cực của Chính phủ khi chuẩn bị kỹ lưỡng; đánh giá cao cơ quan thẩm tra đã làm việc rất tích cực, báo cáo thẩm tra thể hiện rõ quan điểm; cơ quan soạn thảo nghiêm túc tiếp thu và có giải trình hợp lý.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, Pháp lệnh cần có những chính sách, quy định đặc thù để nâng cao hiệu quả tổ chức quản lý, bảo vệ Khu di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh; đề nghị các cơ quan tiếp tục nghiên cứu một số nội dung để xây dựng cơ chế chính sách đặc thù, vượt trội trong quản lý, bảo vệ Khu di tích. Chính phủ sớm hoàn thành việc sắp xếp tổ chức bộ máy của Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Với 100% đại biểu có mặt tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua về mặt nguyên tắc dự thảo Pháp lệnh; giao Ủy ban Quốc phòng và An ninh phối hợp với các cơ quan hoàn thiện dự thảo Pháp lệnh, xin ý kiến bằng văn bản các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.