Việc tạo cơ chế để "đánh đồng" tổ chức kinh tế với đơn vị sự nghiệp công lập là chưa phù hợp

Ngày 3/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung phiên họp.

Tham gia thảo luận tại phiên họp, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) bày tỏ sự chia sẻ những khó khăn trong việc thực hiện cơ chế tự chủ tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập, tuy nhiên, Đại biểu cho rằng vẫn còn có những hạn chế nhất định trong quy định việc sử dụng đất của đơn vị sự nghiệp công lập, không nên trao đầy đủ quyền như đối với các tổ chức kinh tế.

Lý giải về vấn đề này, nữ Đại biểu Quốc hội cho rằng, đơn vị sự nghiệp công lập là pháp nhân được thành lập bởi cơ quan có thẩm quyền của nhà nước theo quy định của pháp luật, có chức năng cung cấp các dịch vụ công phục vụ quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật. So với tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp công lập được nhà nước trao quyền, chức năng, nhiệm vụ đặc thù, nên việc tạo cơ chế để đánh đồng tổ chức kinh tế với đơn vị sự nghiệp công lập chưa thực sự phù hợp.

Bên cạnh đó, từ đặc điểm đơn vị sự nghiệp công lập là cơ quan của nhà nước, Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho biết, việc tiếp cận các quỹ đất của đơn vị sự nghiệp công lập sẽ dễ dàng, thuận lợi hơn so với các tổ chức kinh tế.

“Nếu đơn vị sự nghiệp công lập cũng được tạo điều kiện như với các tổ chức kinh tế thì sẽ tạo sự bất bình đẳng cho các doanh nghiệp”, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga nói.

Ngoài ra, Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cũng nêu rõ, nếu trao quyền bán, quyền thế chấp tài sản gắn liền với đất thuê cho đơn vị sự nghiệp công lập thuê đất trả tiền hàng năm thì sẽ có nguy cơ rủi ro không bảo toàn đất nhà nước giao cho đơn vị sự nghiệp công lập.

Bổ sung thêm, làm rõ quy định bảng giá đất

Cũng tham gia ý kiến đóng góp cho dự thảo Luật, Đại biểu Lê Đào An Xuân (đoàn Phú Yên) cho biết, việc sớm thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) là điều mà cử tri và nhân dân rất mong đợi.

Về quy định phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất đối với dự án tạo lập quỹ đất được quy định tại Điều 113, Đại biểu Lê Đào An Xuân băn khoăn là Luật đã có quy định rõ về các trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá, đấu thầu quyền sử dụng đất, việc đưa vào chi tiết các loại hình dự án nhà nước thu hồi đất tại quỹ đất ở các điểm a, b, c, d của khoản 1 mà không có điều kiện gì bổ sung thì có tạo nên sự không thống nhất với các điều khoản khác của luật hay không?

Đại biểu phân tích, như với dự án nhà ở thương mại, nếu không có một điều kiện gì cụ thể kèm theo thì có thể hiểu là dự án nhà ở có thể sẽ thu hồi bất cứ lúc nào và gây bất an cho người sử dụng đất. Hay là áp dụng các quy định pháp luật khác hoặc là đối với các dự án về sản xuất, cơ sở kinh doanh, thương mại, dịch vụ hay dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thì việc thu hồi đất có phù hợp với quy định về khuyến khích nhận chuyển quyền góp vốn thuê sử dụng đất được quy định ở Điều 128 hay không?

Ngoài ra, Đại biểu Lê Đào An Xuân cũng góp ý về tổ chức phát triển quỹ đất và quỹ phát triển đất. Đại biểu đề nghị xem xét chức năng nhiệm vụ của hai đơn vị này có thể thành lập một đơn vị có đầy đủ chức năng để tinh gọn bộ máy và tạo sự thống nhất trong phối hợp thực hiện nhiệm vụ. Đề nghị làm rõ hơn quy định về tổ chức phát triển quỹ đất giao cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư theo quy định của pháp luật.

Về phương án định giá đất, Đại biểu Lê Đào An Xuân đề nghị bổ sung là “giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất” sau khi đã hoàn thành xong nghĩa vụ tài chính.

Về bảng giá đất, Đại biểu cho biết, dự thảo quy định bảng giá đất lần đầu công bố và thực hiện từ ngày 1/1/2026, tuy nhiên, bảng giá đất hiện nay trên địa bàn tỉnh đang tính 5 năm – tức là từ 2020 đến 2024 (có hiệu lực đến hết ngày 31/12/2024). Vậy thì từ ngày 1/1/2025 đến ngày 1/1/2026 thì chúng ta sử dụng bảng giá đất nào? Do đó, Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung, làm rõ nội dung này.