Tại chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội tiến hành thảo luận về dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi). Đây là một trong 7 Luật dự kiến trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp này. Tuy nhiên, đến nay dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) vẫn còn số lượng lớn các nội dung có ý kiến khác nhau.

Do đó, trong phát biểu khai mạc Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã đặc biệt lưu ý đối với dự án Luật này và đề nghị cho ý kiến sâu hơn về cơ chế bảo đảm tinh thần “lấy người bệnh làm trung tâm” gắn với bảo đảm công bằng xã hội trong tiếp cận dịch vụ khám, chữa bệnh. Hiện, dự án Luật đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của cử tri và Nhân dân cả nước.

Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo Nhà báo & Công luận đã trao đổi với đại biểu Quốc hội - GS.TS Hoàng Văn Cường để làm rõ những nội dung liên quan.

+ Thưa đại biểu Quốc hội, hiện nay, vẫn còn có những ý kiến băn khoăn, chưa thống nhất về việc sẽ thông qua Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) theo quy trình trong 2 kỳ hoặc 3 kỳ họp của Quốc hội. Quan điểm của đại biểu như thế nào?

- Tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự thảo Luật này. Đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành về sự cần thiết ban hành Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi).

Ngay sau kỳ họp, trên cơ sở ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Ủy ban Xã hội phối hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo dự án Luật và các cơ quan, tổ chức hữu quan tiếp tục nghiên cứu, tham vấn để tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật.

Đến nay, cử tri và nhân dân cả nước, đặc biệt là với ngành y tế đang mong đợi dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) được thông qua, để đảm bảo nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, bảo đảm quyền lợi của người bệnh, hiệu quả công tác quản lý, thu hút và phát triển nguồn nhân lực y tế, cơ chế và cách thức sử dụng hiệu quả nguồn lực cho công tác khám, chữa bệnh.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra đối với các dự án Luật là phải đáp ứng được yêu cầu thực tiễn trước mắt, đảm bảo tính khả thi, phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội và sự ổn định lâu dài. Chính vì thế, phải thảo luận lấy ý kiến thật kỹ càng, đảm bảo chất lượng xây dựng Luật. Tôi mong rằng, nếu dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) đáp ứng được yêu cầu và đủ điều kiện thì thông qua vào 2 kỳ họp – tức là dự kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 4 này, tạo hành lang pháp lý rõ ràng để cán bộ, nhân viên y tế an tâm hơn khi làm việc. Tôi kỳ vọng ban hành Luật đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng chăm sóc tốt hơn nữa sức khỏe của nhân dân.

+ Vấn đề cơ chế tài chính trong hoạt động khám, chữa bệnh đang được cho là vấn đề pháp luật còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ dẫn đến nhiều khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

- Phần lớn các y bác sĩ đều mong muốn bệnh viện có đầy đủ các trang thiết bị hiện đại, thuốc và vật tư y tế đúng chủng loại để các thầy thuốc được toàn quyền lựa chọn nhằm thực hiện các phác đồ điều trị hữu hiệu nhất, không bị giới hạn bởi các ràng buộc, khống chế về chi phí và danh mục các loại thuốc và thiết bị vật tư thay thế. Trong điều kiện làm việc đó, nếu họ được hưởng mức thù lao tương xứng với công sức bỏ ra và hiệu quả đóng góp của mình, thì họ sẽ toàn tâm toàn ý dành hết năng lực của bản thân cho công tác khám, chữa bệnh tại bệnh viện.

Cũng có rất nhiều bệnh nhân mong muốn và sẵn sàng trả phí cao để được khám, chữa và điều trị trong điều kiện tốt nhất tại các bệnh viện công, nhưng không được đáp ứng nên họ phải mang ngoại tệ đi điều trị ở nước ngoài hoặc sang khám và điều trị tại các bệnh viện tư, bệnh viện quốc tế chỉ vì ở đó có trang thiết bị hiện đại và tiện nghi.

Từ thực tiễn cho thấy, tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập nói chung và các đơn vị y tế công lập nói riêng là một xu thế tất yếu. Thế nhưng, thời gian qua, các cơ sở y tế công lập đang gặp phải những khó khăn khi việc thực hiện tự chủ. Cơ chế quản lý đang trói buộc, chưa cho phép các bệnh viện công khai thác, phát huy hết các tiềm năng, thế mạnh vốn có của mình.

Trong khi đó, dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) lại chưa có điều khoản nào quy định về thực hiện tự chủ tại đơn vị y tế công lập. Do đó, tôi đề nghị bổ sung thêm điều khoản này trong dự án Luật… Đồng thời, cần quy định rõ cơ chế quản lý tài sản để bệnh viện chủ động trong việc lựa chọn phương thức đầu tư hoặc mua sắm hoặc đi thuê, liên doanh, liên kết các máy móc, trang thiết bị và làm cách nào để họ lựa chọn cách sử dụng các cơ sở vật chất đó có hiệu quả nhất.

Bên cạnh đó, cần quy định cơ chế trong quản lý, giám sát hoạt động của các bệnh viện tự chủ như là cơ cấu tổ chức, vai trò, chức năng của Hội đồng quản lý bệnh viện, của giám đốc bệnh viện, cơ chế tuyển dụng, bổ nhiệm, đánh giá người lao động, cơ chế báo cáo, cơ chế quản lý, cơ chế giám sát của cơ quan quản lý đối với các bệnh viện tự chủ…

+ Một vấn đề nữa được dư luận quan tâm đó là quy định liên quan đến giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh chưa được rõ ràng. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

- Tôi cho rằng, giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh phải được Nhà nước thống nhất quản lý tại Luật giá (sửa đổi). Đây là vấn đề đặc biệt quan trọng liên quan trực tiếp đến việc thực hiện quyền được chăm sóc sức khỏe của nhân dân. Giá khám bệnh, chữa bệnh cũng tác động trực tiếp đến Quỹ Bảo hiểm y tế, ngân sách nhà nước và khả năng chi trả của mỗi người dân. Cơ quan soạn thảo dự án Luật cần nghiên cứu, đánh giá một cách kỹ lưỡng những quy định liên quan đến giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh để có sự đồng bộ, thống nhất giữa các luật liên quan, ví dụ như Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi), Luật Giá (sửa đổi)…

+ Thời gian qua, rất nhiều nhân viên y tế xin nghỉ việc đã khiến cử tri băn khoăn. Theo ông, cần có chế độ đãi ngộ như thế nào đối với cán bộ, nhân viên ngành y tế?

- Có thể thấy rằng, thời gian qua, nhất là trong điều kiện dịch COVID-19 bùng phát, tất cả chúng ta đều thừa nhận, ghi nhận và tôn vinh công lao to lớn của lực lượng y tế trong công tác phòng, chống dịch. Thế nhưng, gần đây có tình trạng nhân viên y tế xin nghỉ việc rất nhiều do đời sống khó khăn và những lý do khác nhau. Chúng ta cần có sự quan tâm cả về vật chất và tinh thần cho lực lượng y bác sĩ, nhân viên y tế.

Vì thế, trong dự thảo Luật khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) cần cụ thể hóa chính sách đãi ngộ đặc biệt đối với người hành nghề y như chế độ đặc biệt, tiền lương, phụ cấp, trang phục…

N.Hường (Thực hiện)