Theo đó, vào chiều 28/6, tại TP Cần Thơ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang chủ trì Hội nghị trực tuyến với 13 tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông Cửu Long về công tác lãnh đạo, chỉ đạo chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU); phân giới cắm mốc; phòng, chống tội phạm, ma tuý, mua bán người; chống buôn lậum gian lận thương mại và hàng giả.

Nếu còn tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài thì khó gỡ thẻ vàng

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), EU cảnh báo thẻ vàng với 9 quốc gia (trong đó có Việt Nam). Việc bị cảnh báo thẻ vàng làm gia tăng thời gian, công sức, chi phí cho việc quản lý chặt chẽ hồ sơ khi xuất khẩu thủy sản sang EU, trong khi đó nếu bị thẻ đỏ, EU sẽ cấm toàn bộ hoạt động xuất khẩu thủy sản sang thị trường này.

Đối với Việt Nam, chỉ còn hơn 3 tháng nữa sẽ đón đón đoàn của Ủy ban châu Âu (EC) lần thứ tư đến thanh tra, kiểm tra công tác chống khai thác IUU tại Việt Nam.

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, công tác chống IUU vẫn chưa đáp ứng yêu cầu của EU do còn tồn tại hạn chế như: Chưa quản lý được hết các đội tàu; công tác truy xuất nguồn gốc có tiến bộ trong thời gian gần đây, lượng hàng EU trả lại thấp, nhưng còn tình trạng một số doanh nghiệp hợp thức hóa hồ sơ. Các lực lượng tăng cường kiểm tra kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính nhưng tỉ lệ còn thấp, còn diễn ra tình trạng tắt thiết bị hành trình quá 10 ngày.

Đặc biệt, phía EU cảnh báo nếu còn tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài thì khó gỡ thẻ vàng cho Việt Nam...

Không để một tàu cá nào bị nước ngoài bắt giữ

Qua thực tiễn kiểm tra của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang tại Cà Mau và Kiên Giang trong những ngày qua cho thấy đội tàu còn lớn trong khi hạ tầng cảng cá còn khiêm tốn, gây khó khăn cho các lực lượng chức năng trong quản lý tàu cá; ngư trường thủy sản giảm sút đáng kể, nên sản lượng khai thác chủ yếu là cá nhỏ, giá trị kinh tế thấp; việc tiếp cận vốn ngân hàng còn rất khó khăn do lãi suất cao, khiến việc chuyển đổi nghề nghiệp gặp nhiều khó khăn; lực lượng chức năng còn mỏng, trang thiết bị chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; còn tình trạng tháo dỡ thiết bị hành trình gửi sang tàu cá khác hoặc tắt thiết bị hành trình…

Trước tình hình trên, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nêu rõ: mục tiêu lớn lao nhất từ nay đến khi đoàn kiểm tra của EC đến Việt Nam là không để một tàu cá nào bị nước ngoài bắt giữ. Đây là nhiệm vụ rất khó nhưng nếu không làm được thì phải chờ ít nhất 2 năm nữa mới có cơ hội gỡ thẻ vàng.

Về một số nhiệm vụ trong thời gian tới, Phó Thủ tướng giao Bộ NN&PTNT tập trung sửa đổi, bổ sung Nghị định 42 về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản và Nghị định 26 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản, phấn đấu hoàn thành trong tháng 7.

Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương phải cố gắng quản lý tốt nhất tàu cá của địa phương mình; phối hợp với các cơ quan chức năng đưa ra khởi tố một số vụ việc để nâng cao tính răn đe; mạnh tay trong xử lý hành chính, dù việc này rất đau xót nhưng nếu càng nương nhẹ thì càng khó gỡ được thẻ vàng, xuất khẩu thủy sản bị tắc nghẽn, cuộc sống của ngư dân vì thế còn gian nan hơn nữa.

Về lâu dài, các địa phương phải có biện pháp tái tạo nguồn lợi thủy sản với sự trợ giúp của Bộ NN&PTNT đồng thời tăng cường trao đổi, chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau trong vấn đề này.

Các địa phải từng bước hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề - một nhiệm vụ rất gian nan, khó khăn do tập quán của ngư dân và do khó trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng - nhưng nếu không bắt tay vào làm thì không bao giờ có chuyển biến, Phó Thủ tướng nói và khẳng định Chính phủ và các bộ, ngành sẽ cùng đồng hành với các địa phương trong việc tìm kiếm nguồn, bao gồm cả vốn ODA để hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp.