Sự kiện điện ảnh lớn nhất trong năm như: Liên hoan phim (LHP) Cannes. Kỳ LHP lần thứ 72 này, Cannes thêm phần thu hút bởi quy tụ rất nhiều ngôi sao thượng thặng như Leonardo DiCaprio, Brad Pitt, Penelope Cruz, Elton John…

Một điều rất riêng biệt của LHP Cannes là LHP Cannes giới thiệu những bộ phim sắp được công chiếu (hầu hết là những phim chưa ai biết đến) và tạo điều kiện cho chúng có cơ hội được phát hành rộng rãi hơn. Bất kỳ nhà làm phim ở quốc gia nào cũng có thể gửi phim tham dự Cannes miễn là tuân theo điều lệ LHP Cannes chỉ có 8 giải thưởng (chính thức) và giải Cành Cọ Vàng  (dành cho phim) là giải thưởng cao quý nhất. Một điều đặc biệt nữa là đạo diễn của bộ phim, chứ không phải ai khác, là người được chỉ đích danh lên nhận giải Cành Cọ Vàng.

Qua thời gian, giá trị của Liên hoan phim Cannes ngày càng được củng cố và thu hút sự chú ý. Hiện tại, đây là một trong những Liên hoan phim danh tiếng bậc nhất thế giới cùng với Liên hoan phim Berlin, Liên hoan phim Venice ở châu Âu. Tại LHP Cannes, hàng loạt sự kiện diễn ra liên tục hoặc song song trong suốt 12 ngày và lễ trao giải chỉ vỏn vẹn 45 phút.

Tại LHP Cannes lần thứ 72 này, có 21 phim tham gia tranh giải Cành Cọ Vàng. Trong đó, được chú ý nhiều nhất là các phim như: The wild goose lake (Trung Quốc), Parasite (Hàn Quốc), The young Ahmed (Bỉ), Oh Mercy! (Pháp), Sorry we missed you (Anh), A hidden life(Mỹ), Bacurau (Brazil)… Một điểm đặc biệt tại kỳ LHP Cannes năm nay là việc chỉ hai tuần trước ngày khai mạc sự kiện, đạo diễn Quentin Tarantino được bổ sung vào danh sách tham dự Cành Cọ Vàng với bộ phim vừa kịp hoàn thành “Once Upon a Time in Hollywood”. Cách đây 25 năm, Quentin Tarantino từng đoạt Cành Cọ Vàng với Pulp Fiction. Hai phim Death Proof (2007) và Inglourious Basterds (2009) của ông cũng tranh giải cao nhất tại LHP Cannes.

Tuy nhiên, sự có mặt của Tarantino cũng tạo ra một số tranh cãi khi một số nhà hoạt động xã hội cho rằng Tarantino không xứng đáng tranh giải tại một LHP danh giá và đề cao phong trào nữ quyền như Cannes bởi trước đây trong phong trào chống quấy rối tình dục, ông từng bị diễn viên Uma Thurman tố cáo bạc đãi cô trên trường quay Kill Bill. Chưa kể, các phim của Tarantino thường được cho là đậm chất bạo lực, đẫm máu và không ngại bàn về các vấn đề nhạy cảm. Năm 2018, LHP Cannes từng chịu ảnh hưởng rất mạnh của làn sóng #MeToo đang dâng cao. Năm nay vấn đề nữ quyền tiếp tục là chủ đề sôi sục của LHP khi các nhà tổ chức LHP Cannes đang tung ra sáng kiến mang tên Le Ballon Rouge, được đặt theo tên một bộ phim thiếu nhi của Albert Lamorisse. Theo đó, trong khuôn viên LHP năm nay còn có khu vực... cho con bú và thay đồ cho baby, một gian hàng dành riêng cho trẻ nhỏ, quy trình cung cấp phù hiệu cho người giữ trẻ và trẻ nhỏ, lối đi ưu tiên và dễ dàng cho các bậc cha mẹ có con nhỏ và xe đẩy, và còn gồm cả danh sách chứng nhận những người giữ trẻ làm việc ngoài giờ...

Ngoài ra, tại Liên hoan phim năm nay, giải thưởng Cành Cọ Vàng danh dự được trao cho huyền thoại điện ảnh Pháp Alain Delon (84 tuổi) với những vai diễn ấn tượng qua hơn 80 bộ phim. Tuy nhiên, sự tôn vinh này của Cannes đã gây nhiều luồng ý kiến tranh cãi ngay từ khi LHP chưa khai cuộc. Những ý kiến phản đối cho rằng ngôi sao điện ảnh Pháp không xứng đáng được tôn vinh giải thưởng cao quý này bởi từng có những phát ngôn phân biệt giới tính và có hành vi bạo lực với phụ nữ. “Cannes gửi thông điệp tiêu cực đến nữ giới và các nạn nhân bạo lực khi tôn vinh Delon dù biết ông ấy từng tát phụ nữ” -  Tổ chức Osez le Féminisme tuyên bố. Tuy nhiên, Thierry Frémaux - Giám đốc Liên hoan phim - cho rằng việc trao giải cho Delon là xứng đáng, nam tài tử điện ảnh Pháp xứng đáng là một tượng đài điện ảnh.

Ban tổ chức Liên hoan phim Cannes năm nay cũng sẽ trao giải “Women In Motion” - giải thưởng tôn vinh cống hiến của các diễn viên nữ trong điện ảnh - cho minh tinh Trung Quốc Củng Lợi. Đây là lần đầu tiên một diễn viên châu Á được nhận vinh dự này.

Đạo diễn, Biên kịch kiêm nhà sản xuất làm phim gạo cội người Mexico Alejandro Gonzalez Inarritu làm Chủ tịch Ban Giám khảo Liên hoan phim năm nay. Ngoài ra, còn có 8 thành viên giám khảo khác là đạo diễn - tác giả truyện tranh người Pháp Enki Bilal, đạo diễn người Pháp Robin Campillo, diễn viên - đạo diễn người Senegal Maimouna N’Diaye, nhà sản xuất phim người Hy Lạp Yorgos Lanthimos, đạo diễn người Ba Lan Paweł Pawlikowski, đạo diễn người Mỹ Kelly Reichardt, đạo diễn người Italy Alice Rohrwacher và diễn viên Mỹ Elle Fanning - giám khảo trẻ nhất trong lịch sử Liên hoan phim (21 tuổi).

Điện ảnh Việt Nam có hai tác phẩm được giới thiệu tại Liên hoan phim Cannes 2019 là “Trống đợi” và “Hãy tỉnh thức và sẵn sàng.” “Trống đợi” là phim ngắn thuộc dạng thể nghiệm về đề tài tình cảm xã hội của đạo diễn trẻ Lê Hữu Đăng Khoa. Bộ phim được trình chiếu tại Góc phim ngắn của Liên hoan phim Cannes 2019. Tác phẩm “Hãy tỉnh thức và sẵn sàng”  (Stay Awake, Be Ready) của đạo diễn trẻ Phạm Thiên Ân sẽ tranh giải ở hạng mục Phim ngắn thuộc chương trình Tuần lễ đạo diễn.

Nguyễn Hà