Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người đưa ra xác nhận chính thức đầu tiên về vụ bắt giữ Durov kể từ khi tỷ phú gốc Nga này bị giam giữ tại sân bay Le Bourget ngoại ô Paris vào tối thứ Bảy, cho biết không có động cơ chính trị nào trong vụ bắt giữ.

"Việc bắt giữ chủ tịch Telegram trên lãnh thổ Pháp diễn ra như một phần của cuộc điều tra tư pháp đang diễn ra", ông Macron viết trên X. "Đây không phải là quyết định chính trị. Quyết định thuộc về các thẩm phán".

Trong một tuyên bố tiếp theo, công tố viên Paris Laure Beccuau cho biết Durov đã bị bắt giữ trong khuôn khổ cuộc điều tra về một người do đơn vị tội phạm mạng của văn phòng này tiến hành vào ngày 8 tháng 7.

Theo tuyên bố, cuộc điều tra tập trung vào nghi ngờ đồng lõa trong nhiều tội danh khác nhau, bao gồm điều hành một nền tảng trực tuyến cho phép giao dịch bất hợp pháp, khiêu dâm trẻ em, buôn bán ma túy và gian lận, cũng như từ chối cung cấp thông tin cho chính quyền, rửa tiền và cung cấp dịch vụ mật mã cho tội phạm. Tỷ phú Durov có thể bị giam giữ cho đến thứ Tư.

Telegram là một ứng dụng nhắn tin và mạng xã hội phổ biến trên thế giới. Ứng dụng được mã hóa, với gần 1 tỷ người dùng, đặc biệt có ảnh hưởng ở Nga, Ukraine và các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ.

Việc bắt giữ Durov đã vấp phải sự chỉ trích từ chủ sở hữu mạng xã hội X là Elon Musk, người cho rằng quyền tự do ngôn luận ở châu Âu đang bị xâm phạm, và Nga cũng kêu gọi chính quyền Pháp tôn trọng quyền của Durov.

Durov, tỷ phú 39 tuổi được ví như “Elon Musk của Nga” cũng như cả "Mark Zuckerberg của Nga", có hai quốc tịch Pháp và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).

Bộ Ngoại giao UAE, trong bình luận đầu tiên, cho biết trong một tuyên bố rằng họ đã gửi yêu cầu tới Pháp "cung cấp cho ông ấy tất cả các dịch vụ lãnh sự cần thiết một cách khẩn cấp".

Được Forbes ước tính có khối tài sản trị giá 15,5 tỷ đô la, Durov cho biết vào tháng 4 rằng một số quốc gia đã tìm cách gây sức ép với ông, nhưng ứng dụng này nên vẫn là một nền tảng trung lập chứ không phải là "một nhân tố trong địa chính trị".

Telegram không cung cấp thông tin chi tiết về vụ bắt giữ nhưng cho biết: "Giám đốc điều hành của Telegram, Pavel Durov, không có gì phải che giấu và thường xuyên đi du lịch ở châu Âu. Thật vô lý khi tuyên bố rằng một nền tảng hoặc chủ sở hữu của nó phải chịu trách nhiệm cho việc lạm dụng nền tảng đó".

Đại Sứ quán Nga tại Paris cho biết trên X rằng chính quyền Pháp đã từ chối hợp tác với yêu cầu tiếp cận lãnh sự của họ, nhưng cho biết họ đã liên lạc với luật sư của Durov.

Telegram được thành lập bởi Durov, một người tự nhận là theo chủ nghĩa tự do, đã rời khỏi Nga vào năm 2014 sau khi từ chối tuân thủ yêu cầu đóng cửa các cộng đồng đối lập trên nền tảng mạng xã hội VK, nền tảng mà ông đã bán.

Durov đã có được hộ chiếu Pháp vào năm 2021. Tuy nhiên, Durov chưa bao giờ sống ở Pháp và không rõ ông có mối liên hệ đặc biệt nào với đất nước này.

Thủ tục nhập tịch của ông rất hiếm, chỉ có 10-20 trường hợp được xử lý mỗi năm và mỗi trường hợp đều yêu cầu sự ủng hộ chính trị cấp cao. Ngoài quốc tịch Pháp và UAE, Durov còn có thêm quốc tịch Nga và St Kitts & Nevis.

Hoàng Hải (theo Reuters, AJ, CNN)