"Gã đồ tể" phá nát Haiti

Hôm thứ Năm trước đó, tiếng súng dữ dội đã làm tê liệt Thủ đô Port-au-Prince của Haiti khi Barbecue - một thủ lĩnh băng đảng quyền lực cảnh báo rằng hắn sẽ bắt giữ cảnh sát trưởng và các bộ trưởng trong chính phủ nước này.

Động thái này diễn ra trong thời gian Thủ tướng Ariel Henry vắng mặt. Ông đang ở Kenya cố gắng hoàn thiện các chi tiết về việc triển khai lực lượng vũ trang nước ngoài tới Haiti để giúp chống lại các băng đảng.

Các tay súng đã bắn vào sân bay quốc tế chính của Haiti và các mục tiêu khác trong làn sóng bạo lực khiến nhiều người hoảng loạn, buộc các doanh nghiệp, cơ quan chính phủ và trường học phải đóng cửa sớm. Ít nhất một hãng hàng không, Sunrise Airways, đã đình chỉ tất cả các chuyến bay đến và đi khỏi Haiti.

Barbecue trong một đoạn video phát lên mạng xã hội đã thông báo rằng mục đích của hắn là bắt giữ cảnh sát trưởng và các bộ trưởng chính phủ, đồng thời ngăn cản Thủ tướng Henry quay trở lại Haiti.

Đến Chủ nhật vừa qua, tên lãnh chúa của thế giới ngầm này dẫn đầu một loạt băng nhóm vũ trang tấn công 2 nhà tù lớn, giải thoát khoảng 3.800 tù nhân, giết chết 12 người và đe dọa sẽ tiếp tục bắn hạ bất kỳ ai chống lại chúng.

Tình hình bạo lực leo thang khiến các nước láng giềng của Haiti phải “bật chế độ” cảnh giác nhằm chủ động ngăn ngừa những ảnh hưởng tiêu cực lây lan, đồng thời một số nước đã triệu hồi các nhà ngoại giao của mình ở Haiti và cảnh báo công dân rời khỏi quốc gia này.

Từ một cảnh sát giỏi trở thành trùm tội phạm

Những gì đang xảy ra tại Haiti cho thấy, Jimmy Chérizier với biệt danh Barbecue (Thịt nướng) vì sở thích thiêu sống kẻ thù, tiếp tục đóng vai trò hàng đầu đẩy quốc gia Caribe này vào tình trạng hỗn loạn, vô luật pháp.

Sinh năm 1976, Jimmy Chérizier vốn là một cựu cảnh sát chống khủng bố bạo loạn của Haiti. Thậm chí, hắn còn là một cảnh sát xuất sắc và mẫn cán đến tàn nhẫn, khi được cho rằng đã tham gia tích cực vào một vụ thảm sát đối với các thành viên băng đảng năm 2017.

Nhưng rồi, tình hình hỗn loạn và đói nghèo của Haiti đã xô đẩy Jimmy Chérizier tới những hoạt động phi pháp và bị đuổi khỏi ngành vào năm 2018. Kể từ đây, cựu sĩ quan này bắt đầu gây dựng tên tuổi trong thế giới ngầm, với bàn đạp đầu tiên là thành lập một băng đảng nhỏ tại khu dân cư nghèo khó ở Lower Delmas (được gọi là Base Delmas 6), ngoại ô Port-au-Prince.

Bằng kỹ năng chiến đấu, đầu óc tổ chức của một chuyên gia chống bạo loạn và sự tàn nhẫn với đối thủ, Jimmy Chérizier nhanh chóng khuếch trương thanh thế và vươn lên trở thành ông trùm quyền lực nhất trong thế giới ngầm. Hiện hắn cầm đầu một liên minh băng đảng, được gọi chung là “Gia đình G9 và Đồng minh”.

Những kẻ này có vũ trang mạnh mẽ chẳng kém cảnh sát, khát máu và sẵn sàng ra tay tàn bạo. Chúng kiểm soát khoảng 80% các thủ đô Port Au Prince cũng như nhiều vùng trên đất nước. Ngay cả cảnh sát cũng không dám tiến vào những khu vực do chúng kiểm soát.

Trong khi đó, ngoài việc bắn giết lẫn nhau với các băng đảng khác để tranh giành địa bàn, chúng cũng sát hại nhiều cảnh sát lẫn dân thường trong các cuộc tấn công tàn bạo trên khắp Port-au-Prince.

Số liệu của Liên hợp quốc cho hay, bạo lực băng đảng đã giết chết gần 4.000 người, khiến hơn 3.000 người bị bắt cóc tại Haiti vào năm ngoái, đồng thời khiến hơn 200.000 người phải di dời. Trong đó, vai trò của Chérizier và liên minh băng đảng do hắn cầm đầu là rất lớn.

Cũng theo Liên hợp quốc, liên minh “Gia đình G9 và Đồng minh” của Barbecue đã ngăn chặn việc vận chuyển nhiên liệu tự do từ nhà ga nhiên liệu Varreux của Haiti - nhà ga lớn nhất nước này, góp phần phần trực tiếp vào tình trạng tê liệt kinh tế và khủng hoảng nhân đạo ở Haiti, khiến một nửa dân số đất nước rơi vào cảnh đói ăn và thiếu thốn thuốc men, nhu yếu phẩm.

Đối thủ của Barbecue và “Gia đình G9 và Đồng minh” hiện tại là Gpep, một liên minh băng đảng cũng tàn ác không kém nhưng thiếu một thủ lĩnh duy ngã độc tôn như hắn. Hai bên đang chiến đấu để giành quyền kiểm soát Port-au-Prince, với những vụ đọ súng đẫm máu suốt từ tháng 1 đến giờ, khiến hàng chục người thiệt mạng.

Quang Anh (theo Guardian, Metro, BBC)