Xây dựng cơ sở dữ liệu và chia sẻ thông tin để xử lý chống hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng và chống thất thu thuế

Đối với lĩnh vực công thương, các đại biểu bày tỏ quan tâm đến việc xử lý tình trạng hàng giả, hàng lậu không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương, ĐBQH Chu Thị Hồng Thái – Đoàn Lạng Sơn cho biết, trong Báo cáo số 4140 của Tổng thư ký Quốc hội có đánh giá hiệu quả của công tác quản lý thị trường, phòng, chống buôn lậu, hàng giả vẫn chưa được như mong muốn. Tình trạng hàng giả, hàng lậu không rõ nguồn gốc, xuất xứ vẫn bày bán công khai ở nhiều nơi. Thủ đoạn ngày càng tinh vi, có hệ thống và gần đây thực sự chủ yếu xuất hiện nhiều trên không gian mạng.

Với thực trạng trên, đại biểu Chu Thị Hồng Thái đề nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết giải pháp về chế tài xử phạt như thế nào để đủ sức răn đe đối với các trường hợp vi phạm về xuất xứ hàng hóa và lộ trình thực hiện ra sao?

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định, trong kinh tế thị trường, việc phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, buôn lậu hàng giả, hàng kém chất lượng là rất quan trọng, nhất là trong môi trường thương mại điện tử.

Thời gian qua, để nâng cao hiệu quả công tác này, Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan đã tham mưu cấp có thẩm quyền để ban hành nhiều cơ chế, chính sách để khắc phục tình trạng này, điển hình là tham mưu ban hành: Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; Đề án chống hàng giả, kém chất lượng; sửa đổi, bổ sung những quy định xử phạt trong thương mại truyền thống và thương mại điện tử.

Đồng thời, Bộ Công Thương đã triển khai cơ chế tiếp nhận và xử lý thông tin qua Cổng thông tin quản lý thương mại điện tử và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng – đây là Cổng điện tử quốc gia tại Cục Thương mại điện tử, kinh tế số (Bộ Công thương).

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Bộ đã phối hợp tốt với các lực lượng trong phòng chống gian lận thương mại của các địa phương, yêu cầu các website rà soát để ngăn chặn, bóc gỡ hàng ngàn gian hàng giả, hàng kém chất lượng; tăng cường hơn nữa truyền thông để hướng dẫn người tiêu dùng. Xây dựng cơ sở dữ liệu và chia sẻ thông tin với các cơ quan liên quan (công an, công nghệ thông tin, tài chính, ngân hàng)…

Nêu những giải pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ sẽ tiếp tục tham mưu cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung để xử phạt những hành vi vi phạm trong thương mại điện tử và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; triển khai thực hiện hiệu quả Đề án phòng chống hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng mà Chính phủ đã ban hành.

Cùng với đó, Bộ Công Thương sẽ tăng cường tốt hơn việc xây dựng cơ sở dữ liệu và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan có liên quan (gồm Bộ Công thương, Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước) để xử lý chống hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng và chống thất thu thuế; nâng cao hiệu quả Cổng thông tin điện tử tiếp nhận và xử lý thông tin về vi phạm gian lận thương mại; đẩy mạnh công tác truyền thông để người tiêu dùng nâng cao hiểu biết và tự bảo vệ mình…

Gian lận thương mại là một đặc trưng trong nền kinh tế thị trường

Cũng bày tỏ quan tâm đến giải pháp xử lý triệt để vấn nạn hàng giả, hàng nhái, đại biểu Thạch Phước Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh nêu rõ, vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu đang trở nên nghiêm trọng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế trong nước, làm tổn hại đến doanh nghiệp chân chính và quyền lợi người tiêu dùng. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Công thương làm rõ thêm và cho biết những giải pháp nào đã và đang triển khai để hướng tới xử lý triệt để vấn đề này?

Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, trong nền kinh tế thị trường, gian lận thương mại là một đặc trưng. Do đó, đây là yêu cầu cao với Chính phủ và là thách thức rất lớn đối với các cơ quan quản lý. Bộ đã xử lý kịp thời, nghiêm minh những sai phạm, luân chuyển vị trí công tác, nâng cao hiệu quả công tác giám sát, thanh tra kiểm tra. Triển khai hiệu quả thực hiện đề án chống hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng. Bộ cũng sẽ tiếp tục xây dựng và chia sẻ cơ sở dữ liệu đối với các cơ quan chức năng để giám sát tốt hoạt động kinh doanh trên môi trường điện tử; làm tốt thông tin truyền thông để người dân tự bảo vệ mình trong môi trường kinh doanh hiện nay.

Giải pháp nào gỡ thẻ vàng IUU?

Còn liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp, các ĐBQH đã bày tỏ quan tâm đến nhiều vấn đề nhưng điều được dư luận quan tâm hơn cả là việc gỡ bỏ thẻ vàng đối với thủy sản với Việt Nam. Chất vấn về nội dung này, đại biểu Trần Thị Nhị Hà - Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội cho biết, trong năm 2024, ngành thủy sản nước ta tiếp tục đối mặt với rất nhiều thách thức từ thị trường, giá bán đến các thách thức do những rào cản thương mại. Đặc biệt trong bối cảnh đã gần 7 năm Việt Nam bị cảnh báo thẻ vàng của Ủy ban châu Âu (EC) về hoạt động thủy sản.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho biết, về các giải pháp gỡ “thẻ vàng” IUU thì giải pháp chủ yếu vẫn là thực hiện tốt Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong đó phát triển thủy sản dựa trên ba trụ cột: Giảm khai thác, tăng nuôi trồng và bảo tồn biển, để đảm bảo trữ lượng thủy sản dành cho thế hệ mai sau.

Thời gian tới, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho rằng, cần tiếp tục chứng minh về những nỗ lực của Việt Nam trong việc tháo gỡ thẻ vàng IUU; phối hợp với Bộ Ngoại giao và Bộ Công an, Bộ Quốc phòng cùng vào cuộc triển khai tháng cao điểm. Đồng thời thời gian tới Bộ sẽ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo có giải pháp để tăng cường nhận thức cho ngư dân cùng tham gia bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

Quốc Trần