Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã chúc mừng ông Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử hôm thứ Ba, nhưng cũng nhanh chóng nhấn mạnh những thách thức mà chính sách thương mại bảo hộ "Nước Mỹ trên hết" và quan điểm cô lập của ông đặt ra.

"Liên minh châu Âu cần sát cánh và hành động một cách đoàn kết", ông Scholz nói thêm rằng ông và ông Macron đang phối hợp chặt chẽ với các nguyên thủ và chính phủ khác trong EU.

Tổng thống Pháp Macron đăng trên X rằng Berlin và Paris sẽ làm việc vì một châu Âu đoàn kết và mạnh mẽ hơn trong "bối cảnh mới".

Các lãnh đạo Pháp và Đức cũng đang trong tình thế chính trị nhạy cảm tại quê nhà, khi ông Macron đã mất nhiều quyền lực sau thất bại trong các cuộc bầu cử gần đây và ông Scholz đang chật vật giữ vững liên minh của mình.

"Các tuyên bố cho rằng châu Âu đã sẵn sàng đối phó với tác động kinh tế của thuế quan cao hơn, khả năng thay đổi quan điểm về Ukraine và các tối hậu thư về chi tiêu quốc phòng là không đúng. Chúng tôi dự đoán EU sẽ chia rẽ theo cách tương tự như ở Mỹ", các nhà phân tích của Eurointelligence nhận định.

Nhiều quan chức châu Âu đã lo lắng về một chiến thắng của ông Trump từ trước cuộc bầu cử hôm thứ Ba, gợi nhớ lại những mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương căng thẳng trong nhiệm kỳ đầu của ông, sự chỉ trích mạnh mẽ của ông đối với NATO, quan điểm mơ hồ về cuộc chiến của Ukraine chống lại sự tấn công của Nga và lập trường về biến đổi khí hậu.

Một mối lo ngại đặc biệt của châu Âu là thương mại: tháng trước, ông Trump nói rằng Liên minh châu Âu sẽ phải "trả giá đắt" vì không mua đủ hàng xuất khẩu từ Mỹ nếu ông thắng cử.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã chúc mừng cựu tổng thống đảng Cộng hòa nhưng cũng nói rằng việc tránh chiến tranh thương mại sẽ có lợi cho cả Mỹ và châu Âu.

"Hàng triệu việc làm và hàng tỷ đô la trong thương mại và đầu tư giữa hai bên Đại Tây Dương phụ thuộc vào sự năng động và ổn định của mối quan hệ kinh tế của chúng ta", bà nói.

Ông Donald Trump đã tuyên bố sẽ áp thuế nhập khẩu 10% đối với tất cả các quốc gia và 60% đối với Trung Quốc. Các nhà kinh tế cảnh báo điều này có thể ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu, khiến chi phí tăng lên, và Trung Quốc có thể tìm cách chuyển hướng xuất khẩu sang châu Âu.

Tổng thư ký NATO Mark Rutte là một trong số nhiều nhà lãnh đạo châu Âu chúc mừng Trump và hy vọng sẽ hợp tác tốt, với nhiều bộ trưởng cho rằng sự trở lại của ông ở Nhà Trắng sẽ đòi hỏi châu Âu phải gánh vác nhiều hơn cho an ninh của mình.

"Chúng ta phải nghĩ lớn và thực hiện những đầu tư lớn vào an ninh của châu Âu", Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock nói với các phóng viên ở Berlin.

Bộ trưởng Quốc phòng Pháp và Đức dự kiến sẽ có cuộc họp khẩn cấp vào thứ Tư tại Paris, trước các cuộc họp đã được lên kế hoạch từ lâu của hàng chục lãnh đạo châu Âu ở Budapest vào thứ Năm cho hội nghị Cộng đồng Chính trị châu Âu và một cuộc họp của các lãnh đạo EU, cũng tại Budapest sau đó.

Hồng Hạnh (theo Reuters)