Chiều 14/2, Tổng cục Hải quan công bố thông tin liên quan đến việc triển khai thu thuế giá trị gia tăng (GTGT) theo Quyết định số 01/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, có hiệu lực từ ngày 18/2/2025.

Theo quyết định mới, hàng hóa nhập khẩu trị giá thấp gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh sẽ không còn được miễn thuế GTGT như trước đây. Quy định này thay thế cho Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg, vốn quy định về mức giá trị hàng hóa nhập khẩu được miễn thuế. Việc bãi bỏ chính sách miễn thuế đối với các lô hàng giá trị thấp nhằm đảm bảo tính công bằng trong cạnh tranh thương mại, đồng thời ngăn chặn gian lận thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Tổng cục Hải quan cho biết, điều chỉnh này phù hợp với xu hướng quản lý thuế quốc tế, khi nhiều quốc gia trên thế giới đã bãi bỏ quy định miễn thuế GTGT với hàng hóa giá trị thấp. Trong Liên minh châu Âu (EU), mức miễn thuế GTGT 22 Euro đã bị xóa bỏ, trong khi Anh áp dụng chính sách tương tự đối với hàng hóa dưới 135 bảng Anh từ đầu năm 2021. Các quốc gia như Australia, Singapore và Thái Lan cũng đã thực hiện các biện pháp thu thuế GTGT với hàng nhập khẩu trị giá thấp nhằm tăng nguồn thu ngân sách và tạo sự công bằng với hàng hóa sản xuất trong nước.

Tác động đến ngân sách và thương mại nội địa, theo thống kê của Tổng cục Hải quan, trong năm 2023, tổng giá trị nhập khẩu hàng hóa có trị giá dưới 1 triệu đồng qua dịch vụ chuyển phát nhanh đạt 27,7 nghìn tỷ đồng. Nếu toàn bộ các mặt hàng này chịu mức thuế suất GTGT 10%, ngân sách nhà nước có thể tăng thêm khoảng 2,7 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, số thu thực tế sẽ phụ thuộc vào tỷ lệ hàng hóa áp dụng các mức thuế suất khác nhau (5% hoặc 10%).

Bên cạnh việc tăng nguồn thu ngân sách, chính sách mới còn giúp tăng cường kiểm soát chất lượng hàng hóa nhập khẩu. Trước đây, hàng hóa nhập khẩu có giá trị thấp được miễn kiểm tra chuyên ngành, bao gồm cả kiểm tra an toàn thực phẩm, trong khi hàng hóa sản xuất trong nước vẫn phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt. Điều này dẫn đến tình trạng bất bình đẳng giữa hàng nhập khẩu và hàng nội địa. Việc áp thuế GTGT đối với các lô hàng giá trị thấp không chỉ đảm bảo công bằng trong thương mại mà còn khuyến khích tiêu dùng hàng hóa sản xuất trong nước, phù hợp với chủ trương “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” của Ban Bí thư.

Hệ thống hải quan gặp thách thức trong triển khai, dù việc thu thuế GTGT với hàng nhập khẩu giá trị thấp đã có lộ trình cụ thể, nhưng hệ thống hải quan vẫn đang trong quá trình hoàn thiện để đáp ứng khối lượng công việc gia tăng. Trong giai đoạn đầu, người khai hải quan sẽ phải kê khai bổ sung thông tin trên tờ khai giấy và bảng kê chi tiết hàng hóa để phục vụ việc thu thuế. Điều này sẽ làm tăng khối lượng công việc đối với cán bộ hải quan trong việc kiểm tra, xác nhận hoàn thành nghĩa vụ thuế theo phương thức thủ công.

Tổng cục Hải quan đang có kế hoạch nâng cấp hệ thống VNACCS để hỗ trợ khai báo và xử lý thông quan tự động. Tuy nhiên, do phụ thuộc vào nguồn vốn đầu tư, việc triển khai hệ thống mới chưa thể thực hiện ngay. Hiện tại, Tổng cục Hải quan đang triển khai hợp đồng xây dựng Hệ thống khai Hải quan từ xa nhằm xử lý thông quan trong trường hợp VNACCS gặp sự cố. Trong thời gian chờ đợi, Bộ Tài chính sẽ ban hành hướng dẫn gửi đến các Cục Hải quan tỉnh, thành phố cũng như doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra thuận lợi.

Tổng cục Hải quan khẳng định đã chuẩn bị đầy đủ tài liệu và phương án hỗ trợ doanh nghiệp, người dân trong quá trình thực hiện chính sách thu thuế GTGT mới. Để giải đáp các thắc mắc liên quan, cơ quan này cung cấp đường dây nóng 19009299 (nhánh số 2) và hộp thư điện tử bophanhotrotchq@customs.gov.vn để tiếp nhận và xử lý phản hồi từ các doanh nghiệp và cá nhân có nhu cầu.