Tỉnh Yên Bái thuộc vùng Trung du miền núi phía Bắc, có 46 xã đặc biệt khó khăn. Với điều kiện kinh tế - xã hội của tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao hơn mặt bằng chung của cả nước, ngân sách trung ương vẫn phải đảm bảo trên 80% nguồn chi của tỉnh.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Yên Bái, từ khi triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 đến nay, tỉnh đã giải ngân đạt gần 400 tỷ đồng, bằng 66% kế hoạch nguồn vốn đầu tư để thực hiện 218 công trình, trong đó chủ yếu tập trung vào lĩnh vực giao thông, thuỷ lợi, văn hoá, giáo dục…

Bên cạnh đó, 31 tỷ đồng nguồn vốn sự nghiệp đã được thực hiện để hỗ trợ nhà ở cho 828 hộ nghèo với tổng kinh phí Trung ương hỗ trợ là 33,160 triệu đồng; hỗ trợ đất sản xuất, chuyển đổi nghề cho 69 hộ dân và giải ngân với tổng kinh phí 453 triệu đồng; hỗ trợ nước phân tán cho 489 hộ dân và giải ngân vốn 1.466,5 triệu đồng.

Vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi còn giúp tỉnh Yên Bái phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân.

Tỉnh đã hỗ trợ cho 37.250 ha rừng giao khoán bảo vệ, đã giải ngân vốn gần 17.447 triệu đồng; giải ngân 645 triệu đồng thực hiện duy tu, bảo dưỡng 15 công trình cơ sở hạ tầng.

Yên Bái cũng đã chi 2.433 triệu đồng để thực hiện nội dung Đổi mới hoạt động, củng cố phát triển các trường phổ thông dân tộc bán trú, trường phổ thông có học sinh bán trú và xoá mù chữ cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số...chăm sóc sức khoẻ nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người dân tộc thiểu số, phòng chống suy dinh dưỡng ở trẻ em; thực hiện bình đẳng giới và giải quyết các vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em; giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống…

Theo bà Nguyễn Thị Bích Nhiệm Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Yên Bái: Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2023 với mục tiêu khai thác tiềm năng, lợi thế của các địa phương trong vùng đồng bào DTTS và miền núi; đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội; giảm nghèo nhanh, bền vững, thu hẹp dần khoảng cách về mức sống, thu nhập bình quân của vùng so với bình quân chung của cả nước; giảm dần số xã, thôn đặc biệt khó khăn; quy hoạch, sắp xếp, bố trí ổn định dân cư, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, liên vùng, kết nối với các vùng phát triển; phát triển toàn diện giáo dục, đào tạo, y tế, văn hóa; cải thiện rõ rệt đời sống của nhân dân; nâng cao số lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động là người DTTS; giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của các DTTS đi đôi với xóa bỏ tập tục lạc hậu; thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em; xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, đảm bảo an ninh biên giới quốc gia; củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, nâng cao niềm tin của đồng bào các dân tộc đối với Đảng và Nhà nước. 

Với những mục tiêu trên, Chương trình có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân, đặc biệt là mục tiêu bình đẳng giới (BĐG) và cần hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, thực hiện một cách xuyên suốt và toàn diện. 

Đối với tỉnh Yên Bái, có 8/9 huyện thực hiện Chương trình MTQG này. Ngay sau khi có quyết định của Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch, hướng dẫn của Trung ương Hội LHPN Việt Nam, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn triển khai; phân bổ chỉ tiêu, ngân sách cụ thể tới các ban, sở, ngành và các huyện, thị xã. 

Sau 2 năm triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, cấp ủy, chính quyền và các ngành từ tỉnh tới cơ sở trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã phối hợp vào cuộc, triển khai thực hiện các mục tiêu, trong đó mục tiêu BĐG, lồng ghép giới bước đầu đã được các địa phương chú trọng trong các hoạt động và đã đạt được một số kết quả nhất định. 

Đối với kế hoạch thực hiện Chương trình của UBND tỉnh, phần nhiệm vụ, giải pháp đã đưa nội dung về thực hiện BĐG. Các dự án khác trong quá trình triển khai đã quan tâm đến yếu tố giới, các chỉ tiêu thực hiện của các dự án đã có những chỉ số về giới, như Dự án 7. 

Đối với Dự án 8, đã có sự tham gia tích cực của nam giới trong các mô hình, hoạt động, như: thành lập được 264 tổ truyền thông cộng đồng với 2.175 thành viên, trong đó 924 nam giới, 604 nữ giới; tổ chức 476 cuộc truyền thông cộng đồng về nội dung "xóa bỏ định kiến và khuôn mẫu giới, xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em, giải quyết những vấn đề xã hội cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em”; tỷ lệ mô hình truyền thông cộng đồng do nam giới tiên phong đạt 61,9%; trên 4.200 phụ nữ mang thai vùng DTTS và miền núi được tuyên truyền, vận động đến sinh con tại cơ sở y tế; 93 cuộc đối thoại chính sách được tổ chức ở cấp xã và cụm thôn bản đặc biệt khó khăn với tỷ lệ tham gia của phụ nữ đạt 67%; gần 20.000 phụ nữ tham gia trong các cuộc họp dân, tiếp xúc cử tri của đại biểu dân cử tại địa bàn.

Q.T