Nhiều người "ngỡ ngàng" khi nghe tin bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện K xin thôi "tự chủ"

Phát biểu góp Dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) tại phiên thảo luận trước Quốc hội sáng nay (24/10), đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường - Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội cho biết, thời gian gần đây, nhiều người thấy băn khoăn khi có hàng chục nghìn cán bộ y tế nghỉ việc, rời khỏi các bệnh viện công, kể cả các bệnh viện lớn - nơi mà nhiều y, bác sĩ mong muốn làm việc ở đó.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng cho biết, nhiều người thấy "ngỡ ngàng" khi nghe tin Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện K là những bệnh viện lớn có đầy đủ điều kiện, thế mạnh để thực hiện tự chủ thì lại xin thôi không thực hiện cơ chế tự chủ mà chuyển sang cơ chế hưởng bao cấp từ ngân sách. Trong khi có nhiều cơ sở y tế bấy lâu nay mong chờ được tự chủ.

Cũng theo ông Hoàng Văn Cường, nhiều người có nhận định rằng, việc cán bộ y tế xin nghỉ việc, việc các bệnh viện lớn có danh tiếng luôn trong tình trạng quá tải vì được đông đảo khách hàng lựa chọn nhưng lại xin thôi tự chủ là một sự thất bại của chính sách trong cơ chế quản lý đối với bệnh viện công lập.

Trong khi đó, phần lớn các y bác sĩ đều mong muốn bệnh viện có đầy đủ các trang thiết bị hiện đại, thuốc và vật tư đúng chủng loại để các thầy thuốc được toàn quyền lựa chọn thực hiện các phác đồ điều trị hữu hiệu nhất không bị giới hạn bởi các ràng buộc khống chế về chi phí, danh mục các loại thuốc và thiết bị.

"Trong điều kiện làm việc như thế, nếu được hưởng mức thù lao thoả đáng, xứng đáng với công sức của họ thì họ sẽ dành hết năng lực, toàn tâm toàn ý lo cho công việc tại bệnh viện mà không phải chân trong, chân ngoài lo tất bật với phòng khám tư", ông Cường nhấn mạnh.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng cho rằng, đông đảo bệnh nhân mong muốn và sẵn sàng chi trả viện phí cao để được khám, chữa và điều trị trong điều kiện tốt nhất tại các bệnh viện công lập. Nhưng vì không được đáp ứng nên họ phải mang ngoại tệ đi ra nước ngoài hoặc là phải sang khám, điều trị tại bệnh viện tư hoặc các bệnh viện quốc tế, chỉ vì một điều kiện là họ có thiết bị hiện đại hơn.

"Tất cả những vấn đề nêu trên đều xuất phát từ nguyên nhân căn bản là cơ chế quản lý đang "trói buộc", chưa cho phép các bệnh viện khai thác phát huy hết các tiềm năng, lợi thế vốn có của mình", ông Cường nêu.

Đại biểu Hoàng Văn Cường hy vọng rằng những bất cập về cơ chế quản lý như trên sẽ được giải quyết thấu đáo khi sửa Luật Khám, chữa bệnh lần này. Tuy nhiên những cơ chế để bệnh viện công thực hiện quyền tự chủ trong tổ chức, quản lý hoạt động để khai thác hết tiềm năng, lợi thế của đội ngũ y, bác sĩ có trình độ chuyên môn, tay nghề cao, có danh tiếng và uy tín thành nơi cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh có chất lượng cao ngang tầm khu vực và quốc tế vẫn đang là một khoảng trống trong dự thảo luật này.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường đề nghị cần nghiên cứu bổ sung vào dự thảo Luật khám, chữa bệnh sửa đổi lần này một số nội dung cần quy định cơ chế xác định giá dịch vụ y tế đối với cơ sở khám chữa bệnh tự chủ có sự khác biệt so với các đơn vị chưa thực hiện tự chủ trên nguyên tắc giá dịch vụ y tế phải đảm bảo tính đúng, tính đủ chi phí trên cơ sở định mức kinh tế kĩ thuật.

Cùng với đó, cần quy định rõ cơ chế quản lý tài chính đối với bệnh viện tự chủ về tự quyết định sử dụng nguồn thu, tự quyết định mức chi, mức chi trả tiền lương, tự quyết định đầu tư mua sắm, trích lập các quỹ đầu tư phát triển cũng như các quỹ hỗ trợ cho bệnh nhân nghèo.

Để tránh quan niệm không đúng về tự chủ là "khoán trắng cho bệnh viện tự lo", ông Hoàng Văn Cường đề nghị, cần quy định rõ trong Luật về nguồn ngân sách Nhà nước không cấp chi thường xuyên cho các bệnh viện tự chủ, phải dành để chi trả cho việc khám chữa bệnh cho bệnh nhân thuộc đối tượng Nhà nước chi trả thông qua cơ chế đặt hàng. Ngân sách Nhà nước phải đầu tư cho các mục tiêu phát triển mà Nhà nước đặt ra.

Cần phân loại mức độ tự chủ đối với các đơn vị sự nghiệp y tế công lập

Góp ý vào Dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Trần Khánh Thu – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình cho rằng, dù cơ chế tài chính là vấn đề hết sức quan trọng đối với hoạt động khám bệnh, chữa bệnh, song đây cũng là vấn đề pháp luật còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ dẫn đến nhiều khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện.

"Hiện nay các cơ sở y tế công lập đang gặp khó khăn trong việc thực hiện tự chủ. Dự thảo Luật lại chưa có điều khoản quy định về thực hiện tự chủ tại đơn vị y tế công lập", bà Thu nêu rõ.

Đại biểu Trần Khánh Thu nghị bổ sung thêm điều khoản quy định về tự chủ tài chính đối với đơn vị y tế công lập. Trong đó, cần quy định xác định mức độ tự chủ, nguyên tắc phân loại, phân tiêu chí, phân loại mức độ tự chủ đối với các đơn vị sự nghiệp y tế công lập. Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định về dinh dưỡng trong điều trị.

Còn đại biểu Quốc hội Nguyễn Hải Dũng - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nam Định cho biết, việc Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện K đề nghị thôi thực hiện cơ chế tự chủ toàn diện thể hiện có nhiều vướng mắc khi thực hiện cơ chế tự chủ tài chính của các bệnh viện Nhà nước.

Theo ông Dũng, đó là những vấn đề thực tiễn đang đặt ra khi thực hiện cơ chế tự chủ tài chính cho các cơ sở khám, chữa bệnh công lập cần thiết phải được luật hóa một cách minh bạch, vừa để nhân dân người bệnh rõ về cách thức vận hành của cơ sở khám, chữa bệnh, vừa để vừa để cơ sở khám, chữa bệnh và người hành nghề yên tâm điều hành hoạt động cơ sở yên tâm và dành nhiều thời gian hơn cho công tác chuyên môn là khám bệnh, chữa bệnh.

Trên cơ sở đó, đại biểu Nguyễn Hải Dũng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét báo cáo Quốc hội nội dung quy định về vấn đề tự chủ tài chính của cơ sở khám, chữa bệnh trong Luật Khám, chữa bệnh sửa đổi lần này để kịp thời giải quyết những vướng mắc, khó khăn mà thực tiễn đặt ra.