Nguồn thu từ đất, từ thuế thu nhập cá nhân vẫn còn lớn

Góp ý tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội sáng nay (28/10), đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp đánh giá, trong năm 2022 bên cạnh những thuận lợi như tình hình dịch bệnh căn bản đã được kiểm soát, nền kinh tế đã bắt đầu hồi phục, khởi sắc, hầu hết các lĩnh vực đã dần ổn định và hoạt động có hiệu quả.

Tuy nhiên, đại biểu đoàn Đồng Tháp cho biết, cơ cấu thu ngân sách chưa vững chắc, nguồn thu từ đất, từ thuế thu nhập cá nhân vẫn còn lớn, thu từ khu vực sản xuất kinh doanh chỉ bằng 1/3 tổng nguồn thu, trong đó có thu từ dầu hoả. Thời gian tới, ông Phạm Văn Hòa đề nghị Chính phủ quan tâm nhiều hơn trong việc dự toán thu từ sử dụng đất, thu từ các nguồn, cần có sự cân đối thực tế để có sự phấn đấu thu đạt, tránh những trường hợp dự toán thấp để thu vượt, hưởng tỷ lệ cho địa phương đơn vị.

Với việc Chính phủ ước thu ngân sách tăng 2,9%, đại biểu Phạm Văn Hòa cho là thấp vì tăng trưởng GDP 8%, lạm phát trên dưới 4% thì mức tăng thu phải tương ứng. 9 tháng đã thu 94%, đến cuối năm còn nhiều khoản chưa thu hết, như vậy sẽ vượt khá cao. Ước dự toán thu năm 2023, chỉ tăng hơn 2022 0,4% là thấp trong khi dư địa vẫn khả quan. "Nguồn thu còn lại 2022 là phải thu, không để sang 2023. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương thu thấp, tăng thu để hoàn thành chỉ tiêu vào cuối năm", ông Hòa phát biểu.

Cũng theo ông Phạm Văn Hòa, có tình trạng gian lận, trốn thuế trên một số lĩnh vưc vẫn diễn ra. Chỉ đạo xử lý nợ đọng có tiến bộ, song vẫn còn tồn rất nhiều và có xu hướng phát sinh mới. Ông đề nghị có giải pháp để tháo gỡ, hạn chế nợ động kéo dài. Những khoản nợ khó khăn hợp lý, cũng cần xoá, hoặc giảm theo quy định.

Đáng chú ý, về tiến độ giải ngân vốn đầu tư công gần 47% ước thực hiện đến cuối năm đạt 96%, đại biểu đoàn Đồng Tháp cho rằng, đây là con số rất ấn tượng, các năm cùng kỳ đạt thấp hơn năm nay. Điều này chứng minh Chính phủ, Bộ ngành, địa phương rất tích cực chỉ đạo điều hành giải ngân mà Quốc hội đã nhắc nhở, khắc phục được những hạn chế thiếu sót trong những năm qua.

Tuy nhiên, ông Phạm Văn Hòa đề nghị Chính phủ lưu ý các Bộ ngành, địa phương giải ngân thấp tìm rõ nguyên nhân do đâu để khắc phục. Bên cạch đó cũng cần chú ý đến công tác kế hoạch vốn trung hạn. Một trong những nguyên nhân theo báo cáo thẩm tra là tình trạng " vốn chờ dự án" dự kiến vốn trước rồi mới làm các bước hồ sơ sau, trong đó có vốn ODA.

"Có tình trạng Bộ, ngành xin trả lại vốn vì hồ sơ chưa đầy đủ, việc này gây áp lực lớn cho ngân sách phải trả lãi, trần nợ công, mà chưa giải ngân được. Mặc khác cũng có trường hợp lập hồ sơ, sơ sài để được phê duyệt ghi vốn, sau đó mới hoàn chỉnh hồ sơ", ông Hòa nêu rõ.

Từ những bất cập trên, đại biểu Phạm Văn Hòa kiến nghị Chính phủ chỉ đạo quyết liệt các nơi giải ngân chậm, kiên quyết điều chuyển vốn, những nơi giải ngân chậm sang các nơi giải ngân tốt thiếu vốn, hoặc có hồ sơ đầy đủ có chất lượng, để kích thích cho các địa phương, Bộ ngành, làm tốt công tác giải ngân, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu trong tổ chức thực hiện.

Một trong những nguyên nhân giải ngân chậm là do công tác giải phóng mặt bằng khó khăn, bất cập, ông Hòa cho rằng, trong khi chờ đợi các Luật có liên quan sửa đổi bổ sung, có thể tổ chức thí điểm tách dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án xây lắp đối với các công trình xây dựng.

Giải ngân chậm do yếu tố chủ quan của con người

Quan tâm về tiến độ giải ngân chi đầu tư phát triển cho các công trình, dự án trọng điểm quốc gia, công trình, dự án quan trọng của địa phương, các chương trình mục tiêu quốc gia hay việc chậm giải ngân gói hỗ trợ phục hồi kinh tế - xã hội sau đại dịch COVID-19 trong năm 2022-2023, đại biểu Quốc hội Tạ Thị Yên – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên cho rằng, việc giải ngân chậm do vướng mắc về quy trình, thủ tục khi triển khai các kế hoạch, chương trình, dự án có phần là do phân bổ vốn chậm, chuẩn bị đầu tư chưa kỹ. Tuy nhiên, yếu tố chủ quan của con người, bộ máy vẫn là khâu quyết định.

Do đó, đại biểu Tạ Thị Yên đề nghị Chính phủ cần siết chặt hơn nữa kỷ luật hành chính, kỷ cương công vụ, đánh giá cán bộ theo kết quả công việc cụ thể. "Nếu cán bộ không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, thực hiện không hiệu quả thì cần xem xét lại việc bố trí cán bộ tuyên chuyển, bố trí công việc khác phù hợp hơn với năng lực sở trường", bà Yên đề nghị.

Liên quan đến một số vụ việc như phát hành trái phiếu doanh nghiệp, bà Tạ Thị Yên nêu rõ, những sai phạm trong lĩnh vực bất động sản, ngân hàng đã gây ra sự lo lắng, bất an cho người dân, doanh nghiệp về vấn đề an toàn tiền gửi, lãi suất vốn vay cho sản xuất tiêu dùng.

Bên cạnh đó, giá cả bất động sản còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, cơ cấu lại một số tổ chức tín dụng yếu kém còn nhiều khó khăn, hiệu quả chưa cao. Vì vậy, đại biểu đoàn Điện Biên cho rằng, nếu không có những quyết sách quyết liệt, kịp thời phục hồi niềm tin của thị trường thì hệ lụy từ những yếu kém này có thể sẽ còn ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế.

Về vấn đề xăng dầu "thiếu thật hay thiếu giả", đại biểu Tạ Thị Yên đề nghị cần phải nghiêm túc nghiên cứu, thảo luận, đánh giá để có giải pháp căn cơ lâu dài. Theo đại biểu, cách can thiệp tốt nhất của Nhà nước đối với thị trường xăng dẩu là bằng chính sách tài khóa thông qua thuế và phí và làm tốt công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan.