Côn Đảo là một quần đảo nằm ở phía Đông - Nam của Việt Nam thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.  Nhìn trên bản đồ, Côn Đảo giống như một chú gấu vươn mình ra biển Đông. Thời tiết Côn Đảo khá đặc biệt, ánh nắng chan hòa quanh năm lại nằm ở phía Tây và Tây Nam biển nơi đây biển êm đềm và ít chịu tác động của sóng gió. 

Côn Đảo nổi tiếng nhất là những điểm du lịch tâm linh linh thiêng và ý nghĩa. Nơi mà mỗi ai cũng nên đến ít nhất một lần để tưởng nhớ và tri ân các anh hùng liệt sĩ. Nơi đây từng được biết đến là nơi giam giữ và lưu đày tù nhân lớn nhất Đông Dương trước năm 1975. Vì thế, Côn Đảo cũng là 1 địa chỉ đỏ cách mạng để nuôi dưỡng tinh thần cách mạng cho các thế hệ người Việt Nam. Khi tìm đến với du lịch tâm linh ở Côn Đảo, người ta tâm niệm tìm đến với sự thanh thản và tìm về với những giá trị nhân văn bằng cách tỏ lòng thành kính với những chiến sĩ đã nằm xuống ở mảnh đất này để bảo vệ cho hòa bình đất nước.

Tới Côn Đảo, du khách sẽ thấy người dân Côn Đảo thờ cúng và ngưỡng mộ hai người phụ nữ đặc biệt có số phận gắn bó với vùng đất này đó là anh hùng liệt sỹ Võ Thị Sáu và bà chúa phi Hoàng Phi Yến.

Mộ Anh hùng liệt sỹ Võ Thị Sáu nằm trong nghĩa trang lớn nhất tại Côn Đảo - Nghĩa trang Hàng Dương. Đây cũng là nơi an nghỉ của hàng vạn chiến sĩ cách mạng và người yêu nước qua nhiều thế hệ bị tù đày. Có lẽ nghĩa trang Hàng Dương là nghĩa trang liệt sĩ có những điều đặc biệt nhất mà không một nghĩa trang nào có, bởi nơi đây nghĩa trang có khu mộ không theo bất cứ hàng lối nào, cũng là nghĩa trang mà người đến viếng nhiều nhất vào ban đêm.

Trước khi chưa có dịch Covid-19, du khách có thể viếng đến 12h đêm. Nhưng khi đại dịch bùng phát, Ban quản lý nghĩa trang đã giới hạn giờ viếng đến 21h. Tuy là mùa dịch nhưng cũng không thể ngăn nổi lòng thành kính đối với những người đã hy sinh cho tổ quốc. Nhiều du khách vẫn một năm hai lần ra viếng mộ các anh linh liệt sĩ. Theo Ban quản lý nghĩa trang, giờ viếng được giới hạn đến 22h.

Chị Trần Thị Thu Hà, du khách đến từ Hà Nội cho biết: "Tôi là người làm công chức thuần túy, nhưng đã từ nhiều năm nay, năm nào tôi cũng bay ra Côn Đảo để thắp nén nhang ở Nghĩa trang Hàng Dương và mộ Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Sáu. Tôi cũng không cầu mong gì chỉ là thấy không thể không đi vào mỗi đầu năm, nó như một điều tri ân với các anh hùng đã ngã xuống vì dân tộc.

Nếu bạn có dịp đến nơi đây, bạn sẽ cảm nhận được mỗi bước chân, mỗi con đường đều đẫm máu và sự hi sinh của các anh hùng liệt sĩ và đây là nơi mà ai đã từng đến đều cảm nhận được mỗi bước chân cũng phải nhẹ nhàng và nghiêm túc".

Theo tìm hiểu của phóng viên báo Nhà báo và Công luận, khách đến Côn Đảo chủ yếu là viếng mộ chị Võ Thị Sáu. Người dân nơi đây gọi là cô Sáu. Đây là ngôi mộ linh thiêng nhất nằm trong nghĩa trang Hàng Dương. Vì vậy, Nghĩa trang Hàng Dương càng trở lên linh thiêng hơn. Tương truyền rằng, khi đến viếng mộ cô Sáu, ai có lòng tin và thành tâm thì mọi ước nguyện đều được phù hộ. Chính vì sự linh thiêng đó mà mộ cô Sáu luôn sáng đèn không kể ngày đêm.

Anh Nguyễn Tiến Dũng đến từ Hà Nội chia sẻ: "Tôi đến đây lần này là lần thứ 3, tôi thấy mọi người nói rằng cô Sáu rất linh thiêng, nên khi cuộc sống của tôi có chút vấn đề là tôi bay ra đây để thăm viếng mộ cô cho tâm thanh thản. Tôi không biết lời đồn có thật hay không, nhưng với tôi thắp được nén nhang lên mộ cô là tôi cảm thấy người rất nhẹ nhõm. Một phần tôi ra đây vì bản thân những cũng phần lớn là tôi cũng muốn thắp nén nhang tri ân đến những anh hùng đã ngã xuống vì dân tộc".

Cũng nằm trên mảnh đất gắn liền với máu thịt của các Anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì tổ quốc, có một địa điểm tâm linh tại Côn Đảo mà du khách không nên bỏ qua khi tới đây là Miếu Bà Phi Yến và Hoàng tử Cải. Ngôi miếu rất linh thiêng, gắn liền với câu chuyện bi thương của người phụ nữ tài sắc, đức hạnh và giàu lòng yêu nước Phi Yến. Cảm phục người phụ nữ trung trinh tiết liệt người ở đây dân lập miếu thờ bà tên gọi “An Sơn Miếu”.

Miếu Bà đã được UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu quyết định xếp hạng di tích cấp tỉnh. Hàng năm cứ vào ngày 18/10 âm lịch, nhân dân Côn Đảo đều tổ chức lễ giỗ bà rất long trọng và thường là làm cỗ chay để tưởng nhớ.

Người ta truyền rằng, Đức bà Phi Yến và Hoàng tử Cải (con trai bà) đã hiển thánh, thường hiện về mách bảo cho dân làng biết điềm lành, dữ sắp xảy ra. Chính vì thế mà từ ngày lập miếu, không lúc nào miếu bà Phi Yến vắng bóng người hay nguội lạnh khói hương. Theo người dân đảo, người dân và khách du lịch đến đây phần lớn là để cầu an, mong bà Phi Yến ban tài phát lộc.

Trước đây, Côn Đảo hầu như không có dân, chỉ có tù và bộ máy chính quyền chế độ Mỹ – Ngụy cai trị. Ngày nay, Côn Đảo là một huyện với gần 11.000 dân. Côn Đảo không có chùa, không có nhà thờ, chỉ có tín ngưỡng Cô Sáu (Anh hùng Liệt sĩ Võ Thị Sáu) và Bà Phi Yến. Những ngày rằm, mùng một, nhân dân Côn Đảo và du khách nườm nượp đến nghĩa trang, coi đây như một vùng đất thiêng liêng. Nhiều người đến viếng mộ Cô Sáu, cầu mong cuộc sống tốt đẹp, bình an như một phong tục, một nét văn hóa – tín ngưỡng riêng ở nơi từng được xem là “Địa ngục trần gian“.

Hiện nay, nhiều người chọn mùa trời yên biển lặng vào tháng 3 để đến Côn Đảo, nhất là những ngày lễ, Tết. Nhưng những mùa khác, kể cả mùa giông bão cũng không thiếu người đến viếng. Côn Đảo ngày nay thực sự là địa chỉ du lịch tâm linh được nhiều du khách thập phương chọn đến. Nghĩa trang Hàng Dương luôn ngập tràn hương khói không chỉ của cư dân địa phương mà còn của nhiều đoàn du khách trong nước và quốc tế đến viếng cả ban ngày lẫn ban đêm.

Cách đây vài năm, Nhà nước tổ chức lễ cầu siêu cho các liệt sĩ tại nghĩa trang Hàng Dương trong liền mấy ngày vào 12 giờ đêm. Từ đó, nhân dân địa phương, bà con trong và ngoài nước càng muốn đến với Côn Đảo, muốn đến viếng các Anh hùng liệt sĩ đã anh dũng ngã xuống cho độc lập, tự do hôm nay, và càng củng cố thêm một nét đẹp văn hoá, tri ân các Anh hùng đã ngã xuống vì nên độc lập tự do của tổ quốc.

Bài và ảnh: Thanh Hoài