Chị Ngọc Diễm (32 tuổi, ở Long An) phát hiện thai bị dị tật tim bẩm sinh ở tuần thứ 16 nhờ siêu âm tim thai tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM. Bác sĩ chẩn đoán thai nhi bất thường Ebstein type C, một bệnh lý nguy hiểm, hiếm gặp với tỷ lệ 1% trong các bệnh lý tim bẩm sinh. Không biểu hiện triệu chứng, nhưng bệnh gây hở van ba lá nặng, dẫn đến suy tim nhanh chóng sau sinh.

Được theo dõi chặt chẽ từ trong thai kỳ, bệnh nhi chào đời an toàn ở tuần thai 39, cân nặng 2,9kg. Bé được chăm sóc và hồi sức ngay tại phòng sinh. Bác sĩ Tim mạch Nhi siêu âm tim ngay tại giường ghi nhận van ba lá dính nhiều lá van làm buồng nhĩ phải của bé phình to và thất phải nhỏ. Bé bị suy tim nặng, nguy cơ tử vong lên đến 45% theo đánh giá trên siêu âm tim.

Nhờ tiên lượng tình trạng bệnh từ trong bào thai, các bác sĩ Tim mạch Nhi điều chỉnh liều thuốc điều trị suy tim hàng tuần, phối hợp chặt chẽ với bác sĩ Sơ sinh và Dinh dưỡng chăm sóc tích cực cho bé đủ cân nặng (6kg) để đảm bảo an toàn phẫu thuật. Khi tròn 7 tháng tuổi, bé được phẫu thuật sửa van ba lá thành công, giữ được cả hai tâm thất với chức năng như bình thường. Hiện bé phát triển khỏe mạnh, tiếp tục được bác sĩ Tim mạch Nhi theo dõi định kỳ.

Tim bẩm sinh là một trong những bệnh lý phổ biến trong nhóm dị tật bẩm sinh ở trẻ em với tỷ lệ khoảng 8-10/1.000 trẻ chào đời. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng hơn 1,5 triệu trẻ được sinh ra, tương đương khoảng 12.000-15.000 trẻ mắc dị tật tim bẩm sinh. Dù có những tiến bộ đáng kể trong điều trị phẫu thuật, can thiệp tim mạch, nhưng bệnh tim bẩm sinh vẫn để lại gánh nặng bệnh tật và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ sơ sinh.

GS.TS.BS Norman Henry Silverman - Giáo sư khoa Tim nhi Đại học Stanford, Giáo sư Nhi khoa Nội trú Đại học California cho biết, siêu âm chẩn đoán bệnh tim bẩm sinh từ trong bào thai là một trong những kỹ thuật đỉnh cao trong ngành tim mạch học. Công tác chẩn đoán và xử trí bệnh tim bẩm sinh và bệnh tim cấu trúc từ bào thai và ngay sau sinh giúp phối hợp điều trị hiệu quả, tăng cơ hội sống cho trẻ. Thông tin được Giáo sư chia sẻ tại Hội nghị Tim mạch quốc tế “Cập nhật về xử trí bệnh tim bẩm sinh và bệnh tim cấu trúc: Từ thai nhi đến người trưởng thành”, diễn ra từ ngày 13-15/10/2023 tại Viện nghiên cứu Tâm Anh TP.HCM.

Trước đây, điều kiện kỹ thuật siêu âm tim nhi tại Việt Nam còn hạn chế nên các bác sĩ khó có thể đánh giá, tư vấn chính xác cho các trường hợp nghi ngờ có tổn thương tim bẩm sinh. Nhiều dị tật tim bẩm sinh bị bỏ sót trong các chương trình sàng lọc trước sinh, có thể dẫn đến bệnh tật nặng hoặc thậm chí tử vong. Hiện nay, nhiều trang thiết bị hiện đại ra đời, đặc biệt là sự hỗ trợ của công nghệ AI giúp chẩn đoán chính xác bệnh tim bẩm sinh nặng từ trong bào thai.

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh trang bị máy siêu âm Voluson E10 của GE Healthcare với phần mềm bản quyền ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp màn hình cảm ứng đa nhiệm công nghệ X-touch dựng hình cấu trúc tim từ bào thai nhỏ như đồng xu trong không gian 4 chiều cực kỳ rõ nét. Máy tự động phân tách từng mạch máu, giúp bác sĩ thuận tiện đánh giá và phát hiện các bất thường. Tất cả chỉ trong một nút bấm, cho¹ kết quả chính xác vượt trội, rút ngắn 70% thời gian chẩn đoán.

Siêu "thuật toán" AI trong máy siêu âm tim GE Vivid E95 tự động nhận diện vùng quan tâm (ROI) giúp bác sĩ tính toán phân suất tống máu (EF), đánh giá chức năng tim, nhận diện bất thường và đo đạc cấu trúc tim hoàn toàn tự động, nhanh chóng chỉ với một nút bấm. Công nghệ AI kết hợp bộ đầu dò siêu âm tim 8 kích cỡ từ sơ sinh đến người lớn giúp chẩn đoán chính xác hơn, rút ngắn thời gian, đặc biệt tối ưu khi siêu âm tim cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Theo BS.CKI Vũ Năng Phúc, Trưởng khoa Tim bẩm sinh, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh TP.HCM, ứng dụng công nghệ AI trong siêu âm tim chẩn đoán, điều trị bệnh tim bẩm sinh và bệnh tim cấu trúc, đã giúp nhiều trẻ bệnh tim bẩm sinh được phát hiện sớm, can thiệp kịp thời, cứu sống tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, tương tự trường hợp con của sản phụ Ngọc Diễm.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi