Bên cạnh những kết quả đạt được về công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ, công tác cán bộ của Đảng ta thời gian qua vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, bất cập. Trong đó có việc, không ít cán bộ thiếu tinh thần trách nhiệm, thiếu tiên phong, gương mẫu, ngại việc khó, thích nhận việc dễ, có nhiều lợi ích; chưa thật sự sâu sát, gắn bó với nhân dân.

Một bộ phận không nhỏ cán bộ thiếu tu dưỡng, rèn luyện, có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, thậm chí có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Những hạn chế, yếu kém đó làm giảm sút niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước; làm suy giảm uy tín, vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng và đe dọa sự tồn vong của Đảng.

Phóng viên báo Nhà báo và Công luận đã có cuộc trao đổi với ông Vũ Quốc Hùng - nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương về công tác cán bộ trong nhiệm kỳ tới.

+ Thưa ông, công tác cán bộ có ý nghĩa như thế nào trong sự trường tồn của dân tộc, sự vững mạnh của Đảng; đặc biệt là trong giai đoạn tiến hành Đại hội Đảng các cấp để tiến tới Đại hội Đảng XIII?

- Ông Vũ Quốc Hùng: Đã từ lâu, từ lãnh tụ Lê-Nin cho đến Bác Hồ của chúng ta đều nhấn mạnh công tác tổ chức cán bộ, coi cán bộ là nòng cốt. Đảng cầm quyền muốn lãnh đạo đất nước, muốn lãnh đạo dân tộc thì tổ chức mình phải mạnh. Cho nên gần đây nhất, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng có nói, nhắc lại lời của ông Lê-Nin: “Hãy cho tôi một tổ chức cách mạng, tôi sẽ xoay chuyển cả nước Nga”.

Vậy tổ chức ở đây là gì? Là Chi bộ, Đảng bộ, Huyện ủy, Thành ủy, Tỉnh ủy rồi đến Trung ương. Đảng viên ở trong tổ chức Đảng được gọi là đội tiền phong của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Đội tiền phong luôn sắm vai người đi trước, trong thực tiễn có câu “Đảng viên đi trước, làng nước theo sau”. Đã là người đứng trong đội ngũ của Đảng thì phải hết lòng cống hiến, phục vụ nhân dân, không ngừng học tập, luôn gương mẫu và phải “sạch sẽ”, mẫu mực.

Hiện nay, Đảng ta đang tiến hành đại hội các cấp. Chỉ thị 35/CT-TW đã nêu rõ về công tác cán bộ, công tác nhân sự, đó là: Công tác nhân sự nhiệm kỳ 2020 - 2025 phải bảo đảm nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ mà trực tiếp là Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy. Cấp ủy nhiệm kỳ 2020 - 2025 phải đặc biệt coi trọng chất lượng, có số lượng và cơ cấu hợp lý; tiêu biểu về trí tuệ, phẩm chất, uy tín, thật sự trong sạch, vững mạnh, có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo trong tình hình mới, thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Công tác chuẩn bị nhân sự và bầu cử phải thực hiện đúng Điều lệ, quy chế, quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước; bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ, liên thông, dân chủ, công tâm, khách quan, minh bạch; gắn kết chặt chẽ với công tác quy hoạch cán bộ và sắp xếp, bố trí nhân sự lãnh đạo cơ quan nhà nước các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội.

Cần chú trọng phát hiện, giới thiệu tham gia cấp ủy những nhân tố mới có đức, có tài, có uy tín, có triển vọng thông qua hoạt động thực tiễn, nhất là cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số. Việc đánh giá cán bộ phải chặt chẽ và thực chất, trên cơ sở đánh giá của cấp ủy, tổ chức Đảng, tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị có thẩm quyền, đặc biệt coi trọng phẩm chất, uy tín, kết quả cụ thể…

Như vậy, Chỉ thị 35/CT-TW đã nêu rất rõ về vấn đề này, nhưng trên thực tế các đơn vị từ cấp cơ sở có thực hiện đúng hay không? Tôi nhận thấy thời gian vừa qua đã nảy sinh một số vụ việc dẫn đến người dân mất lòng tin vào công tác cán bộ như vụ việc ông Nguyễn Nhân Chinh là con ông Nguyễn Nhân Chiến - Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bắc Ninh được chỉ định làm Bí thư Thành ủy TP. Bắc Ninh. “Nhãn tiền” một tỉnh sát nách Hà Nội thế mà diễn ra một vụ việc như thế. Theo tôi, Ban thường vụ ấy phải kiểm điểm, có dấu hiệu nể nang trong sự việc này.

Hiện nay, tại nhiều nơi tiến hành rầm rộ, là hoành tráng, là cờ hoa chúc mừng nhưng có bao nhiêu đồng chí “chưa bị lộ” vẫn tiếp tục tái cử? Những nơi nào như vậy? cái này phải hỏi dân thôi. Cần đề cao vai trò của công tác kiểm tra, giám sát của Ủy Ban kiểm tra các cấp. Hiện nay, Đại hội Đảng các cấp tiến đến các tỉnh rồi thì cần tiến hành kiểm điểm, đối chiếu xem các đơn vị có thực hiện đúng theo chỉ thị 35/ CT-TW hay không?

+ Sau khi có quyết sách đúng, sự thành bại của mọi việc là do cán bộ. Sau khi có đường lối đúng, yếu tố quyết định còn lại là công tác cán bộ. Theo ông, cần có những “đột phá” mạnh mẽ như thế nào trong đổi mới công tác cán bộ?

- Ông Vũ Quốc Hùng: Như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã nói: “Vấn đề then chốt của then chốt trong công tác xây dựng Đảng, là công tác cán bộ! Lịch sử đất nước, chỉ nhìn trong gần một thế kỷ qua, đã xác nhận tầm quan trọng bậc nhất của phần việc cơ bản này”.

Thực tế thì yêu cầu của TW Đảng, yêu cầu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư là phải đột phá trong công tác cán bộ rồi, có yêu cầu rồi, có chủ trương rồi.  Vấn đề bây giờ là tổ chức thực hiện, đầu tiên đó là làm thế nào phát hiện được những người hiền tài, những người “có đức, có tài”. Cái tài ở đây là tài trong việc vận động nhân dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, chắt lọc những điều tốt để phục vụ nhân dân.

Mặt khác, người hiền tài còn phải biết lắng nghe dư luận, lắng nghe báo chí. Chứ cứ khư khư ngồi đấy nói là “đúng quy trình” thì sẽ không chọn được hiền tài. Các đồng chí chưa bị lộ thì sẽ không bao giờ lộ, các đồng chí mà lộ thì sẽ chạy để bưng bít.

Vấn đề quan trọng là đơn vị nào sẽ phải chịu trách nhiệm vấn đề này? Rất cụ thể rồi đó là thường vụ các cấp, đồng chí đứng đầu thường vụ. Cũng như Trung ương thấy đồng chí nào không đáp ứng được thì phải thay, phải hoán đổi trước khi đại hội, phải xem xét kỹ; tất nhiên là không phải làm rối lên.

Ví dụ như một anh Bí thư cấp ủy mà không đủ tư cách để lãnh đạo thì phải thay anh khác, cử anh khác vào. Nhiều anh quan niệm tới đây tôi sẽ nghỉ là một, thứ hai là tôi không nghỉ mà còn leo lên nữa mà không ai đánh giá tôi thì tất nhiên tôi phải lo theo cái cá nhân của tôi rồi. Tôi bao che và phải lờ đi chứ.

Cho nên bây giờ chủ trương thì có rồi còn tổ chức thực hiện, chủ quản là Ban tổ chức các cấp từ Trung ương trở xuống là nơi làm tổ chức nhân sự; thế rồi còn Ủy ban Kiểm tra các cấp. Như muốn đề bạt nhân sự cho tỉnh thì phải hỏi Ủy Ban kiểm tra Trung ương và Ủy ban Kiểm tra Trung ương chịu trách nhiệm về ý kiến của mình.

Do đó, nếu địa phương chỉ có liên hoan chúc mừng thôi dẫn đến nguy cơ thả nổi như vậy là không được. Để xảy ra “lọt lưới” ở cơ sở đã nguy hiểm rồi nhưng lọt lưới cấp huyện, thị, tỉnh nữa thì cực kỳ nguy hiểm. Có thể nôm na là những đồng chí “chưa bị lộ” thì lại tiếp tục tái cử; những đồng chí chạy chức, chạy quyền vẫn tồn tại như vậy thì sao được? Đấy là thực tiễn không thể chủ quan được. Mặc dù chúng ta không thể phủ nhận những kết quả tích cực đã đạt được.

Nhưng hiện nay không lo gì hết, đại hội xong rồi vẫn đi kiểm tra, vẫn xử lý được, chứ không phải cứ đại hội xong là “như đinh đóng cột”. Tới đây, tổng kiểm tra lại công tác chuẩn bị cho đại hội, đặc biệt là vấn đề nhân sự sẽ phát hiện ra nhiều vấn đề. Ví như có một đồng chí đã được giữ chức vụ Bí thư rồi nhưng bị dư luận, báo chí phanh phui ra có nhiều tiêu cực thì phải xem xét, xử lý.

+  Xin cảm ơn ông!

Hà Đương- Trần Quốc (Thực hiện)