Thời gian gần đây, VMIC nhận được nhiều đơn hàng chế tạo và lắp đặt các loại toa xe cho các đơn vị cả trong và ngoài tập đoàn TKV; trong đó phần lớn là các đơn hàng toa xe các loại của Scania, có yêu cầu khắt khe về tiến độ hoàn thành cũng như chất lượng chế tạo, chất lượng các loại mối hàn với hàng chế tạo kết cấu.

Trước yêu cầu khắt khe đó, việc tối ưu quy trình sản xuất và nâng cao hiệu suất, hiệu quả sử dụng thiết bị là hết sức cần thiết và là phương án giải quyết thêm các vấn đề về thiếu nhân lực, cải thiện điều kiện làm việc, đảm bảo an toàn và sức khỏe cho người lao động được tốt hơn.

Thực trạng trước đó, VMIC chỉ có 2 robot hàn tự động (đầu tư từ năm 2016), bố trí đơn lẻ tại phân xưởng sản xuất và chỉ thực hiện hàn các chi tiết đơn giản, số lượng ít, hiệu suất sử dụng thiết bị rất thấp gây lãng phí. Nhằm giải quyết các tồn tại này và cụ thể hóa các mục tiêu ở trên, Đoàn Thanh niên VMIC đã đề xuất nghiên cứu, chế tạo và áp dụng hệ thống hàn toa xe tự động sau công đoạn tổ hợp mảng toa xe vào sản xuất.

Ngay sau khi đề xuất được Giám đốc chấp thuận, Chi đoàn Văn phòng (nòng cốt là các kỹ sư trẻ của Phòng Kỹ thuật công nghiệp) đã phối hợp với các phân xưởng liên quan, bắt tay vào tổ chức thực hiện các phần việc của công trình sáng kiến này một cách bài bản, chuyên nghiệp.

Công việc nghiên cứu, tính toán, thiết kế như: Lập các bản vẽ chế tạo, tính toán khả năng vận hành của hệ thống, thiết kế vi mạch điều khiển xe bàn di chuyển robot (điều khiển tại chỗ và từ xa), tính toán, hiệu chỉnh lắp đặt băng tải xích, băng di chuyển máy, xích đu dọc hành trình, thiết kế kỹ thuật thi công... được giao cho các cán bộ, kỹ sư giỏi, có kinh nghiệm thực tế.

Công tác thi công như: Chế tạo bộ xe bàn H200 (di chuyển dọc đường ray dài 15m); chế tạo bộ đồ gá xoay toa hàn robot tự động; mạch điều khiển xe bàn di chuyển robot; lắp đặt băng tải xích, băng di chuyển máy, xích đu dọc hành trình; lập trình các chế độ bảo vệ dừng khẩn cấp, dừng khi quá tải, sự cố; lắp đặt băng tải xích, băng di chuyển máy, xích đu dọc hành trình… được giao cho các cán bộ, kỹ sư và công nhân lành nghề, có trách nhiệm để đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật, an toàn và tiến độ thi công.

Yêu cầu trong thi công là phải tận dụng tối đa vật tư nhằm tiết giảm chi phí, hạ giá thành, nhưng vẫn phải đảm bảo chất lượng công trình, đặt ra cho các kỹ sư, đoàn viên việc làm đầy khó khăn trong thiết kế và triển khai thi công, nhất là việc tích hợp 2 robot đơn lẻ vào hệ thống.

Tuy nhiên với trách nhiệm và sự tập trung cao độ của cả ê kíp, cùng với sự bám sát, chỉ đạo thường xuyên của Đoàn Thanh niên, Ban Giám đốc, sáng kiến chế tạo Hệ thống hàn toa xe tự động (gồm: đường ray, xe bàn tích hợp các cánh tay robot hàn và hệ thống gá hàn xoay toa 360°) đã được triển khai từ ngày 1/5 và hoàn thành vào ngày 31/7 (đúng dịp kỷ niệm 60 năm thành lập tỉnh Quảng Ninh), đảm bảo đúng tiến độ và chất lượng đề ra.

Sáng kiến đã được áp dụng vào sản xuất, sau hơn 3 tháng hoạt động, đến nay công trình được đánh giá đạt hiệu quả cao, năng suất tăng lên nhiều lần; chất lượng của mối hàn bền chắc, đã giảm chi phí sản xuất, sức lao động và tiết kiệm vật liệu. Qua đó gia tăng lợi thế cạnh tranh cho đơn vị.

Phát huy thành qủa của sáng kiến đã đạt được, thời gian tới VMIC sẽ tiếp tục nghiên cứu, áp dụng nhiều quy trình tự động hóa vào thực tiễn sản xuất, nhất là trong công đoạn hàn ben, hàn gầu xúc, hàn các mảng toa xe… bằng những robot hàn tự động.

Việc áp dụng robot hàn tự động đem lại nhiều lợi ích cho VMIC, làm tăng năng suất lao động (ước tính tăng từ 3 - 5 lần so với hàn thủ công), tạo ra sản phẩm đồng nhất, đạt tiêu chuẩn với độ chính xác cao gần như tuyệt đối; đồng thời giải quyết được vấn đề khó khăn về lao động, tay nghề cũng như đảm bảo công tác an toàn lao động do máy móc đã làm thay thế con người.

Nguyễn Quân