Mùa trồng trọt đã đến ở Ukraine. Nhưng các cánh đồng của gia đình Pavlovych vẫn chìm trong một khung cảnh vắng vẻ. Hơn một tuần trước, gia đình này nhận được tin con trai 25 tuổi của họ, Roman, đã thiệt mạng gần thành phố Mariupol. Vào thứ Ba, người cha, cũng có tên là Roman, sẽ tự mình tham chiến.

Gia đình Pavlovych biết rằng ở miền tây Ukraine, cách xa cuộc xung đột, là một cuộc chiến khác về nông nghiệp. Đó là một cuộc chiến khó khăn cho những người nông dân, không chỉ để nuôi sống đất nước của họ mà còn để nuôi cả thế giới.

Ukraine và Nga chiếm một phần ba tổng lượng xuất khẩu lúa mì và lúa mạch toàn cầu, khiến hàng triệu người trên khắp Bắc Phi, Trung Đông và các khu vực châu Á phải đối mặt với nguy cơ mất khả năng tiếp cận nguồn cung cấp giá cả phải chăng.

Cuộc chiến đã làm dấy lên bóng ma về tình trạng thiếu lương thực và bất ổn chính trị ở các nước phụ thuộc vào lúa mì của Ukraine, bao gồm Indonesia, Ai Cập, Yemen và Lebanon.

Các cơ sở hạ tầng, từ bến cảng, đường sá đến trang thiết bị nông nghiệp, đều bị tắc nghẽn và hư hỏng, đồng nghĩa với việc nguồn cung cấp thiết yếu như nhiên liệu bị gián đoạn và  việc xuất khẩu là bất khả thi.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết trong một bài phát biểu gần đây rằng: "Chúng tôi không biết chúng tôi sẽ thu hoạch được những gì và liệu chúng tôi có thể xuất khẩu hay không".

Một sân bay không xa nhà Pavlovych đã bị đánh bom trong những ngày đầu của cuộc xung đột, rải đầy bom chưa nổ vào các cánh đồng gần đó. Ông Ivan Kilgan, người đứng đầu hiệp hội nông nghiệp khu vực, cho biết khu vực tây bắc Lviv gần biên giới với Ba Lan, đang được yêu cầu trồng nhiều lúa mì nhất có thể.

“Chúng tôi đang kỳ vọng sản xuất hơn 50 triệu tấn ngũ cốc. Trước đây, chúng tôi đã sản xuất hơn 80 triệu tấn. Vì ít đất hơn nên thu hoạch cũng sẽ ít hơn", ông Kilgan nói.

Đứng trong một nhà kho chứa hơn 1.000 tấn lúa mì và đậu nành, ông Kilgan hứa sẽ gửi hàng tấn bột mì để nuôi quân đội Ukraine. Ông đang trồng 2.000 ha lúa mì trong năm nay, tăng 800 ha so với năm ngoái.

Tuy nhiên, ông cũng đang gặp phải một vấn đề là thiếu phân bón khi các công ty sản xuất phân bón đang bị tê liệt. Ông Kilgan nói: “Nếu thế giới muốn có bánh mì Ukraine, họ cần phải giúp đỡ". Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cũng đã kêu gọi thế giới ngăn chặn "nạn đói" do sự gián đoạn đối với ngũ cốc Ukraine.

Bà Megan Konar, phó giáo sư tại Đại học Illinois ở Urbana-Champaign, người có nghiên cứu tập trung vào sự giao thoa giữa thực phẩm, nước và thương mại, cho biết các nguồn cung thay thế khác sẽ khiến giá cả tăng cao, ảnh hưởng chủ yếu tới các hộ gia đình có thu nhập thấp.

Bà nói: “Lúa mì vụ đông là vụ lúa mì lớn nhất ở Ukraine và Nga, được trồng vào mùa thu năm ngoái và sẽ được thu hoạch vào đầu mùa hè này. Vụ mùa này sẽ bị ảnh hưởng nếu người dân không có mặt để thu hoạch".

Bà Tetyana Hetman, người đứng đầu bộ phận nông nghiệp ở vùng Lviv, cho biết: “Chúng tôi gặp những người nông dân từ các vùng khác, những người đang tìm những mảnh đất mà họ có thể canh tác ở vùng Lviv để cố gắng đảm bảo an ninh lương thực của đất nước".

Lo ngại về việc nuôi sống người dân của mình, chính phủ Ukraine đã hạn chế xuất khẩu yến mạch, hạt kê, kiều mạch, đường, muối, lúa mạch đen, gia súc và thịt. Theo giấy phép cụ thể, lúa mì, ngô, thịt gà và trứng, và dầu hướng dương vẫn có thể được xuất khẩu.

Thứ trưởng Bộ chính sách nông nghiệp và lương thực Taras Vysotsky nói với truyền thông địa phương là Ukraine có đủ lương thực dự trữ. Ông cho biết Ukraine tiêu thụ 8 triệu tấn lúa mì mỗi năm và hiện có trong tay khoảng 6 triệu tấn. Họ cũng có nguồn cung cấp ngô trong 2 năm, nguồn cung cấp dầu hướng dương trong 5 năm và lượng đường đủ cho 1 năm rưỡi.