Ngành xe điện không chỉ là cuộc đua sản xuất ô tô mà còn xoay quanh ai kiểm soát chuỗi cung ứng pin - công nghệ năng lượng thiết yếu của tương lai. Châu Âu, tương tự Mỹ, đang nỗ lực thoát khỏi sự phụ thuộc lớn vào Trung Quốc trong lĩnh vực này.

Tuy nhiên, sự thất bại của một dự án pin từng đầy triển vọng đã làm lung lay niềm tin và ảnh hưởng lớn đến toàn ngành công nghiệp ô tô.

Đó là trường hợp của Northvolt, công ty sản xuất pin lithium-ion tại Thụy Điển, vừa tuyên bố phá sản tại tòa án Mỹ. Northvolt từng nhận được kỳ vọng cao khi có sự tham gia của các tập đoàn như BMW, Volvo, Volkswagen, cùng sự hỗ trợ tài chính lớn từ chính phủ Đức và Canada. Nhưng như nhiều dự án sản xuất pin khác, Northvolt gặp phải chi phí cao, chậm trễ và những thách thức trong việc mở rộng quy mô.

Theo Bloomberg, dấu hiệu rõ rệt nhất của sự sụp đổ là khi BMW hủy hợp đồng trị giá 2 tỷ USD vào mùa hè vừa qua sau khi Northvolt không thể đáp ứng sản xuất pin đúng hạn.

Sự chậm trễ kéo dài khiến các mẫu xe liên quan sẽ bị thay thế trước khi pin kịp sản xuất. "Quy mô chậm trễ và vấn đề về ngân sách đã bị che giấu thông qua các báo cáo tài chính phức tạp", một nhà đầu tư tiết lộ.

Ông Andy Palmer, cựu lãnh đạo Aston Martin và Nissan, nhận định với Reuters rằng: “Pin không phải là thứ dễ sản xuất. Northvolt chưa đáp ứng được nhu cầu nguồn cung của khách hàng, và đây là vấn đề quản lý”. Ông cũng cho biết Trung Quốc đã đi trước phương Tây khoảng 10 năm trong lĩnh vực công nghệ pin.

Sự thất bại của Northvolt đang gây áp lực tài chính lớn lên Volkswagen, trong khi Volvo thuộc sở hữu của tập đoàn Geely (Trung Quốc) nhanh chóng nắm quyền kiểm soát cổ phần của Northvolt trong một liên doanh khác. Tình hình này diễn ra trong bối cảnh ngành ô tô châu Âu phải đối mặt với nhu cầu xe mới giảm, chi phí lao động tăng và sự cạnh tranh khốc liệt từ Trung Quốc.

Các chuyên gia cảnh báo rằng nếu châu Âu lùi bước trong cuộc đua pin, họ có nguy cơ tụt hậu hơn nữa so với Trung Quốc. Tuy vậy, việc thuyết phục các nhà đầu tư trong bối cảnh ngành xe điện đang đối mặt nhiều khó khăn là điều không hề dễ dàng.

Trong khi đó, Mercedes-Benz, mặc dù gặp khó khăn tương tự, vẫn kiên định với chiến lược phát triển xe điện. Dòng CLA-Class mới được đánh giá là một sản phẩm công nghệ cao, có thể cạnh tranh với các mẫu xe Trung Quốc hiện nay.

Tuy nhiên, hãng này cũng đang xem xét cắt giảm chi phí, tập trung vào lợi nhuận hơn là sản lượng, và đầu tư nhiều hơn vào xe động cơ đốt trong.

Theo Automotive News, Mercedes đang điều chỉnh kế hoạch đầu tư, đảm bảo khách hàng có lựa chọn giữa xe điện và xe động cơ đốt trong hiệu quả trên mọi phân khúc. Hãng cũng quyết định kéo dài thời gian sản xuất xe động cơ đốt trong do nhu cầu xe điện tăng trưởng chậm.

Ở Mỹ, Tesla đang ghi nhận giá cổ phiếu tăng mạnh, đạt mức cao nhất kể từ năm 2022. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, đợt tăng này chủ yếu dựa vào tâm lý lạc quan của nhà đầu tư hơn là các yếu tố kinh doanh cơ bản. Chính sách mới từ chính quyền Tổng thống Donald Trump có thể mang lại một số lợi thế, nhưng cũng tồn tại nhiều thách thức.

Việc ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đối mặt với những khó khăn trong giai đoạn chuyển đổi này cho thấy sự cần thiết phải có chiến lược lâu dài và sự phối hợp hiệu quả giữa các bên liên quan. Europe đang đứng trước một ngã rẽ quan trọng để xác định vị thế của mình trong tương lai ngành năng lượng và xe điện.

Việt Hà (Theo Insideevs)