Trong bối cảnh các nhà sản xuất xe điện (EV) tại Anh và châu Âu đang đối mặt với thách thức từ các quy định về phát thải bằng 0 (Zero Emission Mandates), nhiều chuyên gia cảnh báo rằng các mục tiêu này khó có thể đạt được.

Thêm vào đó, nhu cầu suy giảm đối với EV mới có thể buộc các doanh nghiệp cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy. Liệu ngành công nghiệp xe điện châu Âu có nên học hỏi kinh nghiệm từ Trung Quốc để vượt qua thách thức này?

Nền tảng vững chắc từ Trung Quốc

Kể từ năm 1992, Trung Quốc đã tập trung đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) năng lượng mới, đặc biệt với các chính sách ưu tiên EV từ năm 2007. Điều này đã tạo nền móng vững chắc, giúp ngành công nghiệp EV Trung Quốc phát triển mạnh mẽ trên thị trường quốc tế.

Các nhà sản xuất xe tại Anh và châu Âu, dù không thể bắt kịp trong ngày một ngày hai, vẫn có thể đạt được lợi ích kinh tế và xây dựng ngành công nghiệp EV bền vững nếu chọn cách tiếp cận hợp tác.

Trước lo ngại từ các nhà sản xuất ô tô tại Anh đối mặt nguy cơ phải chi trả tới 6 tỷ bảng Anh để đáp ứng quy định bán xe EV năm nay, chính phủ Anh đang xem xét sửa đổi luật hiện hành và cân nhắc các biện pháp khuyến khích nhằm thúc đẩy nhu cầu.

Hiện nay, các doanh nghiệp sản xuất ô tô phải đầu tư đồng thời cho cả xe động cơ đốt trong (ICE) và EV để đáp ứng cùng một quy mô thị trường, gây áp lực lớn về tài chính.

Bài toán thuế quan và sự cạnh tranh với Trung Quốc

Giống như Mỹ và Canada, Ủy ban châu Âu gần đây đã áp thuế quan lên các sản phẩm xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc với lý do bảo hộ ngành công nghiệp nội địa, đồng thời cáo buộc Trung Quốc trợ giá không công bằng.

Tuy nhiên, Anh lại chọn cách tiếp cận khác. Thay vì áp dụng các biện pháp tương tự, chính phủ Anh lắng nghe ý kiến từ các nhà phân tích, lo ngại rằng việc từ chối hợp tác với Trung Quốc – quốc gia đang dẫn đầu về công nghệ EV – có thể cản trở sự phát triển của ngành xe điện trong nước.

Doanh số EV chậm lại chủ yếu vì giá thành cao hơn xe ICE và thiếu cơ sở hạ tầng sạc điện. Việc áp thuế chỉ làm tăng thêm áp lực giá cả, đồng thời có nguy cơ dẫn đến các biện pháp trả đũa thương mại từ phía Trung Quốc.

Vai trò của các doanh nghiệp Trung Quốc tại Anh

Hiện tại, năng lực sản xuất EV của Trung Quốc đã hiện diện rõ ràng tại Anh. Công ty MG, thuộc sở hữu của SAIC Motor - một tập đoàn nhà nước Trung Quốc, đã ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể trong doanh số EV những năm gần đây và trở thành nhà sản xuất EV lớn thứ hai tại Anh.

Thay vì tìm cách kiềm chế “làn sóng” xe nhập khẩu từ Trung Quốc, ngành công nghiệp EV của Anh bắt đầu nhận ra rằng hợp tác có thể mang lại lợi ích đáng kể.

Tương tự như cách Chính phủ Nhật Bản hợp tác với Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) để giới thiệu các dòng xe EV cạnh tranh của Honda và Nissan, Anh và châu Âu cần một chiến lược đón nhận cởi mở hơn.

Hợp tác toàn cầu – chìa khóa cho sự phát triển bền vững

Các nhà hoạch định chính sách tại Anh và châu Âu nên tập trung vào việc thúc đẩy hợp tác công nghiệp toàn cầu. Phương pháp này không chỉ tạo thêm việc làm và thúc đẩy kinh tế, mà còn nâng cấp chuỗi cung ứng trong nước và chuyển giao công nghệ để cải thiện năng lực địa phương. Việc tăng trưởng doanh số EV cũng sẽ giúp chính phủ đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Một cách tiếp cận cân bằng là cần thiết để đảm bảo sự hợp tác EV mang lại lợi ích cho tất cả các bên. Chẳng hạn, các quy định về nhập khẩu vào thị trường Anh có thể được điều chỉnh để đảm bảo tỷ lệ linh kiện sản xuất trong nước và quốc tế được phân bổ hợp lý theo thời gian, khi năng lực sản xuất nội địa dần cải thiện.

Trong lĩnh vực sản xuất pin, việc chuyển giao công nghệ và cam kết về nguồn cung lâu dài có thể giúp nâng cao tay nghề lao động Anh, đồng thời đảm bảo nguồn nguyên liệu thô quan trọng.

Đối với các nhà sản xuất Trung Quốc, việc xác định vị trí sản xuất và đảm bảo sự tích hợp trong bối cảnh nhu cầu EV ngày càng tăng sẽ cần được hỗ trợ mạnh mẽ.

Đã đến lúc ngành công nghiệp xe điện Anh và châu Âu cần đón nhận năng lực của Trung Quốc. Đây là bước đi cần thiết để thúc đẩy sự phát triển bền vững cho ngành EV trong nước, đồng thời hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng bằng 0.

Hải Hà (Theo Global Data)