Ngày 26/1, tiếp tục phiên tòa xét xử Phạm Công Danh và đồng phạm giai đoạn 2, đại diện Đại diện VKS cho rằng trong quá trình điều tra, VKS đã có đề nghị Cơ quan điều tra điều tra, thu hồi tài sản từ 3 ngân hàng BIDV, Sacombank và TPBank để trả về cho VNCB nhưng Cơ quan Điều tra chưa thực hiện. Do đó, tại phiên tòa này, VKS tiếp tục giữ nguyên quan điểm, đề nghị Hội đồng xét xử (HĐXX) xem xét, thu hồi khoản tiền hơn 6.126 tỷ đồng từ 3 ngân hàng Sacombank, BIDV và TPBank để trả lại cho VNCB (cụ thể TPBank phải bồi hoàn 1.740 tỷ đồng, Sacombank 1.835 tỷ đồng và BIDV phải bồi hoàn hơn 2.550 tỷ đồng).

 

Ba ngân hàng khẳng định làm đúng, không có trách nhiệm hoàn trả tiền cho VNCB!

Liên quan đến vấn đề này, trong phần tranh luận, cả 3 ngân hàng BIDV, TPBank, Sacombank đã đồng loạt phản bác quan điểm và yêu cầu của đại diện VKS nhân dân TP.HCM tham gia phiên tòa và VNCB trong việc yêu cầu 3 ngân hàng nói trên phải liên đới bồi thường hơn 6.126 tỷ đồng thiệt hại cho VNCB.

Đại diện BIDV bà Nguyễn Thị Phương, Giám đốc Ban Pháp chế BIDV, người đại diện theo ủy quyền của Tổng Giám đốc – Người đại diện theo pháp luật của BIDV, trình bày 3 quan điểm cụ thể: Một là BIDV thực hiện tuân thủ quy trình, quy định cho vay theo quy định của pháp luật. Việc cho vay của BIDV đối với 12 Công ty hoàn toàn tuân thủ các điều kiện cho vay theo quy định tại Điều 7 Quy chế cho vay của tổ chức tín dụng (TCTD) đối với khách hàng ban hành kèm theo Quyết định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) số 1627/2001/QĐ-NHNN ngày 31/12/2001.

Hai là việc nhận tiền gửi và nhận cầm cố hợp đồng tiền gửi của VNCB đều tuân thủ theo quy định của pháp luật. Việc gửi tiền trên liên ngân hàng của VNCB tại BIDV là hoạt động bình thường, được VNCB thực hiện nhiều lần với số tiền gửi lớn trước và sau khi VNCB giới thiệu 12 Công ty. Việc nhận tiền gửi của VNCB được thực hiện phù hợp với quy định tại Thông tư của NHNN. Bên cạnh đó, tổ Giám định NHNN xác định VNCB gửi tiền và BIDV nhận tiền là phù hợp với quy định của pháp luật.

Ba là BIDV thực hiện thu hồi nợ đúng quy định của pháp luật và thỏa thuận tại Hợp đồng tín dụng. BIDV không tự động trích từ khoản tiền gửi của VNCB để thu mà do các công ty tự chuyển trả.

Cũng theo đại diện của BIDV, ý kiến của đại diện VKS và đại diện VNCB (nay là CB) không nêu rõ căn cứ pháp lý để yêu cầu BIDV hoàn trả số tiền hơn 2.550 tỷ đồng. Đồng thời đại diện phía BIDV cũng cho rằng yêu cầu thu hồi/hoàn trả số tiền hơn 2.550 tỷ từ BIDV là yêu cầu phi lý, không phù hợp với nguyên tắc xác định trách nhiệm dân sự trong vụ án hình sự, chính vì vậy BIDV khẳng định không vi phạm pháp luật và không có nghĩa vụ hoàn trả khoản tiền  hơn 2.550 tỷ đồng cho VNCB.

Đặc biệt, việc yêu cầu thu tiền từ các ngân hàng hoàn trả cho VNCB, rồi yêu cầu các Bị cáo bồi hoàn lại cho các ngân hàng, không khác gì "đánh bùn sang ao", chuyển thiệt hại từ VNCB sang cho các ngân hàng. Mà đại diện VKS, đại diện CB cũng không đưa ra được cơ sở, căn cứ pháp lý rõ ràng của yêu cầu này. Trong khi BIDV không có thiệt hại mà bản chất thiệt hại ở đây là thiệt hại trong mối quan hệ giữa VNCB và 12 Công ty, là quan hệ pháp lý độc lập, không liên quan đến BIDV. BIDV khẳng định không giao dịch, không quan hệ với cá nhân ông Phạm Công Danh và các bị cáo mà là với Ngân hàng VNCB và 12 pháp nhân công ty.

Ngoài ra, VNCB thực chất không thể bị thiệt hại khoản tiền 2550 tỷ đồng này trong khi vẫn hưởng lợi khoản tiền 4000 tỷ đồng trong tài khoản của mình. Đồng thời thiệt hại xảy ra (nếu có theo Cáo trạng) là hoàn toàn do lỗi của VNCB, vì thế VNCB không thể buộc ngân hàng khác gánh chịu.

Mặt khác, BIDV tuân thủ các quy định của pháp luật trong quá trình cấp tín dụng, nhận TSBĐ, cho vay, thu nợ nên không có lỗi gì trong việc VNCB bị thiệt hại. Việc thu nợ của BIDV đã được Đoàn Giám Định Ngân hàng Nhà nước kết luận phù hợp quy định pháp luật, được kiểm toán E&Y xác định là phù hợp với các chuẩn mực kế toán, kiểm toán.

Đặc biệt thiệt hại (nếu có) xảy ra đã gần 04 năm nay (tháng 5/2014), VNCB trước đây và CB suốt một thời gian dài không có ý kiến, yêu cầu, khởi kiện gì, không thực hiện bất kỳ biện pháp gì để thu hồi thiệt hại. Như vậy có đảm bảo vấn đề thời hiệu xem xét hiệu lực của các giao dịch hay không và trách nhiệm của CB như thế nào…?

Với hàng loạt vấn đề đặt ra, đại diện BIDV đã bác các yêu cầu của Đại diện VKS và đại diện CB về việc buộc 03 ngân hàng hoàn trả cho VNCB số tiền là 6.126 tỷ đồng cùng với lãi phát sinh; đồng thời buộc Phạm Công Danh và đồng phạm ở VNCB và 12 công ty của Phạm Công Danh phải có trách nhiệm bồi thường cho VNCB.

Trong phần tranh tụng của mình, đại diện TPBank cũng đưa ra loạt quan điểm liên quan đến ý kiến của VKS khi đề nghị thu hồi khoản tiền gửi hơn 1.740 tỷ đồng của TPBank.

Theo đại diện của TPBank, chủ thể trong các giao dịch giữa TPBank và VNCB là giữa 02 pháp nhân ngân hàng với nhau, không phải giữa TPBank với cá nhân ông Phạm Công Danh hay với cá nhân nào khác; Giao dịch tiền gửi giữa VNCB với TPBank không sai phạm pháp luật như nội dung quy kết trong Cáo trạng của Viện Kiểm sát.

Việc VNCB bảo lãnh hay sử dụng tiền gửi của mình tại TPBank để cầm cố, bảo đảm nghĩa vụ cho các khách hàng vay là giao dịch bảo đảm bình thường, hợp pháp mà một tổ chức tín dụng có thể thực hiện. Việc TPBank tất toán hợp đồng tiền gửi, tự động trích tiền gửi của VNCB để thu nợ là hợp pháp và phù hợp với thỏa thuận đã giao kết giữa hai bên.

Nếu quan điểm thu hồi tiền từ các giao dịch hợp pháp giữa TPBank và VNCB trở thành hiện thực, thì sẽ tạo nên một tiền lệ nguy hiểm cho hoạt động của TPBank và của hệ thống ngân hàng nói chung.

Chính vì vậy, không thể yêu cầu thu hồi khoản tiền gửi hơn 1.740 tỷ đồng (làm tròn) của Ngân hàng Xây dựng tại TPBank, rồi buộc Phạm Công Danh hoàn trả lại cho TPBank như quan điểm của VKS được - đại diện TPBank khẳng định.

Trình bày quan điểm của mình, đại diện Sacombank cũng cho rằng giao dịch giữa Sacombank và Ngân hàng Đại Tín phù hợp với thỏa thuận của các bên và thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật. Việc Ngân hàng Đại Tín chuyển tiền thanh toán tại 02 Chi nhánh của Sacombank đã được Tổ Giám sát NHNN phê duyệt trên tờ trình. Mặt khác, theo Điều 429 Bộ Luật dân sự thì đến nay đã quá 03 năm; do vậy, việc yêu cầu bồi thường đã vượt quá thời hiệu.

Theo đại diện Sacombank, việc kiến nghị thu hồi tiền nêu trên không có đầy đủ cơ sở pháp lý sẽ tạo tiền lệ bất lợi, gây khó khăn, cản trở, lớn cho hoạt động của Sacombank và hệ thống Ngân hàng. Đồng thời, việc thu hồi sẽ không đảm bảo quyền và các lợi ích của các TCTD theo quy định của pháp luật, có thể dẫn đến nguy cơ gia tăng tranh chấp đối với các giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại hợp pháp đang được vận hành bình thường, không có vướng mắc và có thể làm xáo trộn môi trường kinh doanh, khách hàng mất niềm tin vào Ngân hàng,...

Đồng thời, các kết quả giám định tư pháp của giám định NHNN đều khẳng định việc cấp phát tín dụng và xử lý thu hồi nợ của Sacombank là đúng pháp luật và không thiệt hại.

Theo đó, đại diện Sacombank cũng đề nghị không thu hồi số tiền 6.126 tỷ đồng liên quan đến giao dịch hợp pháp giữa Sacombank và Ngân hàng Đại Tín (nay là CB). 

Hiệp Hội Ngân hàng kiến nghị về việc thu hồi hơn 6.126 tỷ đồng.

Liên quan đến vấn đề VKS đề nghị thu hồi hơn 6.126 tỷ đồng từ ba ngân hàng BIDV, Sacombank, TPBank để khắc phục hậu quả cho thiệt hại của VNCB, ngày 24/1, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (HHNHVN) đã có công văn hoả tốc gửi lên Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan Trung ương về vấn đề trên.  

Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan Trung ương về vấn thu hồi hơn 6.126 tỷ đồng từ ba ngân hàng BIDV, Sacombank và TPBank (Ảnh- CK)

Cụ thể, theo HHNH việc thực hiện như kiến nghị của đại diện VKS sẽ tạo tiền lệ bất lợi, gây khó khăn, cản trở cho hoạt động của các ngân hàng. Kết luận giám định số 1637/KLGĐ-NHNN ngày 16/3/2017 của Tổ giám định độc lập của NHNN đã khẳng định ba ngân hàng BIDV, Sacombank, TPBank thực hiện việc thu hồi nợ vay của khách hàng đúng quy định và thỏa thuận tại hợp đồng tín dụng đã ký và không có thiệt hại xảy ra tại 3 ngân hàng này.

Hiệp hội cho rằng, theo pháp luật hiện hành, các ngân hàng cho vay không có trách nhiệm phải tìm hiểu và xác minh nguồn gốc số tiền trên tài khoản thanh toán của bên vay (con nợ) trước khi thu nợ. Giao dịch phát sinh từ các hợp đồng tín dụng của các ngân hàng với khách hàng là giao dịch hợp pháp thì việc thu nợ từ tài khoản của bên có nghĩa vụ là ngay tình và được pháp luật bảo vệ.  

Đồng thời, sau vụ việc này, có thể dẫn đến hàng loạt giao dịch vay vốn, gửi tiền với giá trị nhiều tỷ đồng có nguy cơ xảy ra tranh chấp, làm xáo trộn các giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại hợp pháp, hợp lệ đang vận hành bình thường… - văn bản của HHNH kiến nghị.

Chính Kỳ