Năm 2022 - năm có ý nghĩa nền tảng, bản lề trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết Ðại hội XIII của Ðảng, Nghị quyết Ðại hội XI Hội Nhà báo Việt Nam và cũng có thể nói là một năm hành động! Giống như “lửa thử vàng, gian nan thử sức”, tinh thần hành động ấy dường như đã được nảy mầm từ khó khăn, từ những thôi thúc của đổi mới, phát triển. Bởi thế, trong từng công việc, từng nhiệm vụ năm qua, luôn ghi dấu ấn đậm nét của bản lĩnh, trí tuệ, trách nhiệm cùng nỗ lực không mệt mỏi của các cấp Hội Nhà báo từ Trung ương đến địa phương.

Một năm nhiều thách thức

Nhìn một cách thẳng thắn thì năm 2022 là một năm có quá nhiều thách thức đối với hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam. Đại hội lần thứ XI Hội Nhà báo Việt Nam mở ra một năm rất nhiều sức ép, đòi hỏi sự đồng lòng, đoàn kết và một tinh thần “xung kích” trong hoạt động. Từ vấn đề thiếu hụt nhân sự, con người đến mô hình tổ chức nhiều bất cập, các hoạt động thường niên do dịch COVID-19 kéo dài chưa triển khai được… đã khiến mọi nhiệm vụ, mọi kế hoạch đề ra đều không thuận lợi, không dễ dàng.

Bên cạnh đó, các cấp Hội địa phương cũng chịu những sức ép không nhỏ khi mà mô hình tổ chức bộ máy của Hội Nhà báo tỉnh, thành phố chưa thống nhất. Mặc dù có nhiều cố gắng đổi mới hình thức và nội dung nhưng kết quả hoạt động của tổ chức Hội còn thấp so với yêu cầu, mục tiêu đề ra. Một số tổ chức Hội thiếu năng động sáng tạo, người đứng đầu thiếu nhiệt tình với công tác Hội, ý thức xây dựng Hội còn hạn chế, hoạt động Hội có lúc, có nơi thiếu sức sống, chưa hiệu quả, chưa tập hợp và thu hút được hội viên.

Ngoài ra, ở một số địa phương, đơn vị, sự phối hợp giữa cơ quan chỉ đạo, quản lý, cơ quan báo chí và tổ chức Hội chưa chặt chẽ. Việc phối hợp quản lý, giám sát sinh hoạt của hội viên là phóng viên thường trú cơ quan báo chí tại địa phương, một số tổ chức Hội, cơ quan báo chí thực hiện chưa nghiêm…

Thêm vào đó, trong xu thế hội nhập, sự phát triển như vũ bão của công nghệ truyền thông, đặc biệt là sức ép cạnh tranh thông tin từ mạng xã hội, đặt ra yêu cầu tất yếu về chuyển đổi số đối với báo chí truyền thông, công tác Hội gắn với phát triển hạ tầng công nghệ kỹ thuật theo mô hình tòa soạn hội tụ, đa phương tiện. Đây vừa là cơ hội, vừa là thách thức đối với các cơ quan báo chí cũng như các cấp Hội Nhà báo.

Đứng trước những vấn đề vừa mang tính nội tại, vừa là những thực tế khách quan đòi hỏi các cấp Hội, các cơ quan báo chí và đội ngũ hội viên, người làm báo cần nỗ lực phấn đấu, tiếp tục đổi mới, sáng tạo, nâng cao kỷ cương, năng lực với trách nhiệm cao nhất, mới có thể tạo ra đà phát triển…

Nói thì dễ nhưng bắt tay vào nhiệm vụ, quả thực đầy thách thức khi sức ép về con người, thời gian và hiệu quả… như những tảng đá đè nặng trên vai những người trong cuộc. Bắt đầu từ đâu, bắt đầu như thế nào?... để vừa triển khai nhanh, hiệu quả tất cả nhiệm vụ đã đề ra lại vừa phải “đổi mới” phương thức để hoạt động của Hội thiết thực hơn, phù hợp hơn trong tình hình mới.

Dấu ấn về những “lần đầu tiên”

Thấm nhuần tinh thần chỉ đạo từ đồng chí Võ Văn Thưởng - Ủy viên Bộ Chính trị - Thường trực Ban Bí thư tại Đại hội XI Hội Nhà báo Việt Nam: “Sứ mệnh quan trọng, cao cả đòi hỏi tổ chức Hội phải thực sự vững mạnh, sự vững mạnh dựa trên năng lực, phẩm chất, trách nhiệm của từng hội viên mà trước hết là của từng cán bộ Hội… Mỗi cán bộ Hội Nhà báo phải thấy được công việc mình đang làm là vinh dự, trách nhiệm, là đang góp phần xây dựng nền Báo chí Cách mạng Việt Nam ngày càng nhân văn, chuyên nghiệp, hiện đại, thực hiện tốt chức năng thông tin và định hướng dư luận xã hội”.

Hội Nhà báo Việt Nam ngay từ những ngày đầu tiên của năm 2022 đã bắt tay vào guồng quay công việc liên tục không ngừng nghỉ. Với sự nỗ lực, năng động, chủ động sáng tạo, “chung lưng, đấu cật” của các cấp Hội Nhà báo, các chi hội, Liên Chi hội thời gian qua… đã tổ chức, góp sức làm nên một năm thực sự sôi động, gắn kết và hiệu quả.

Chủ đề hoạt động của năm 2022 là: “Xây dựng tổ chức Hội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XI Hội Nhà báo Việt Nam, nhiệm kỳ 2020-2025”, cụ thể hóa nhiệm vụ, sửa đổi, bổ sung và ban hành các quy chế, quy định theo hướng thực chất và hiệu quả hơn.

Theo đó, bao trùm lên tất cả là sự đổi mới nội dung cũng như phương thức hoạt động để tạo nên sức sống mới cho Hội. Bằng những hoạt động có tính chất thu hút mạnh đối với hội viên, với công chúng báo chí, góp phần xây dựng Hội vững mạnh hơn và nâng cao được vai trò, vị thế của Hội đối với hoạt động báo chí cũng như đối với xã hội.

Trong đó, phải kể đến các hoạt động thường niên nổi bật như: Hội báo Toàn quốc; Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVI; Hội nghị tổng kết hoạt động Công tác Hội; Giải Bóng bàn Cúp Hội Nhà báo Việt Nam; Liên hoan Tiếng hát người làm báo; Các hoạt động đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ; hoạt động đối ngoại nâng cao uy tín của Hội trên trường quốc tế, đặc biệt trong Cộng đồng ASEAN…

Nhưng đặc biệt tạo nên “sức bật” trong hoạt động năm qua và có thể coi là lần đầu tiên được triển khai thực hiện một cách bài bản và hiệu quả chính là các hoạt động hướng về cơ sở. Hội Nhà báo Việt Nam cùng các Ban chuyên môn của Trung ương Hội đã tổ chức làm việc với lãnh đạo một số địa phương để tìm cách tháo gỡ các rào cản, đem lại nhiều tác động tích cực trong hoạt động Hội.

Trong các buổi làm việc, Hội Nhà báo Việt Nam lắng nghe, nắm bắt được những thuận lợi, khó khăn và những đề xuất tháo gỡ của các cấp Hội cơ sở, tỉnh, địa phương. Lãnh đạo các địa phương cũng thấy rõ hơn vị thế, vai trò của Hội, lắng nghe, quan tâm nhiều hơn đến tâm tư nguyện vọng của các cấp Hội Nhà báo địa phương để cùng có tiếng nói chung trong thời gian tới. Thậm chí có những việc các lãnh đạo Hội, lãnh đạo tỉnh còn có ý kiến trả lời, giải quyết ngay tại buổi họp như các vấn đề liên quan đến kinh phí, biên chế, cơ chế… để tạo điều kiện cho các Hội địa phương tiếp tục phát triển.

Có thể thấy, hoạt động hướng về cơ sở đã mang đến một “luồng sinh lực mới” cho hệ thống Hội Nhà báo Việt Nam, từ đó nâng tầm vị thế của các cấp Hội Nhà báo từ Trung ương đến địa phương, nâng cao năng lực, chất lượng hoạt động và thiết thực giải quyết nhiều vướng mắc, khó khăn cho các địa phương, gắn với quyền lợi, lợi ích của hội viên, nhà báo.

Tinh thần ấy sẽ tiếp tục được lan tỏa và phương cách này sẽ tiếp tục được triển khai để lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam có thể làm việc với các tỉnh, các địa phương nhiều nhất có thể. Đặc biệt là với các thành phố lớn như: Hà Nội, Đà Nẵng, Cần Thơ, TP. Hồ Chí Minh…

Bên cạnh đó, năm qua cũng là một năm để lại dấu ấn khi lần đầu tiên sau nhiều năm thực hiện chương trình hỗ trợ báo chí chất lượng cao, Hội đã tổ chức Hội nghị tổng kết hướng dẫn tại 3 miền: miền Trung tổ chức tại Đà Lạt, miền Bắc tại Vĩnh Phúc, miền Nam tại Cà Mau.

Hội nghị Tổng kết công tác hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao giai đoạn 2016 - 2020 nhằm triển khai có hiệu quả Quyết định số 558 của Thủ tướng và Hướng dẫn 3824 ngày 15/10/2021 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về thực hiện Quyết định số 558 Thủ tướng Chính phủ.

Hội nghị đã phân tích, đánh giá hoạt động của các cấp Hội Nhà báo Việt Nam trong công tác hỗ trợ sáng tạo tác phẩm báo chí trong 5 năm vừa qua, ghi nhận những kết quả đạt được cũng như những khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện Chương trình từ đó rút ra bài học kinh nghiệm và kiến nghị nhiều giải pháp để góp phần triển khai tốt hơn Chương trình hỗ trợ giai đoạn 2021 - 2025.

Tất cả đã tạo nên một luồng gió mới mẻ, thể hiện một tư duy đổi mới đầy trách nhiệm của lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam khi thúc đẩy môi trường sinh hoạt nghề nghiệp bổ ích, thiết thực cho các cấp Hội, các nhà báo - hội viên.

Ngoài ra, lần đầu tiên, Hội Nhà báo Việt Nam cũng đã tổ chức tọa đàm “Báo chí với công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch - Thực tiễn và giải pháp” ở 3 miền với sự hội tụ của rất nhiều những góc nhìn, những đóng góp thiết thực, xây dựng từ các nhà báo, hội viên trong cả nước.

Tiếp thu các ý kiến đóng góp tâm huyết đó, đồng chí Nguyễn Đức Lợi - Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh: “Với tinh thần trách nhiệm cao trước hội viên - nhà báo, các cấp Hội đã nghiêm túc thảo luận, phân tích các khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn đấu tranh, nhìn nhận những hạn chế, thiếu sót, đồng thời kiến nghị giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả tuyên truyền về xây dựng và bảo vệ Đảng như: Chú trọng xây dựng cấp ủy, tổ chức Đảng ở các cơ quan báo chí thực sự vững mạnh; Tăng cường phối hợp giữa Ban Chỉ đạo 35 các cấp với các cơ quan báo chí nhằm định hướng thông tin, định hướng dư luận kịp thời trước những vấn đề phức tạp, nhạy cảm; Chủ động thích ứng với các phương tiện truyền thông mới, đa dạng hóa phương thức và nội dung thông tin tuyên truyền; Phối kết hợp chặt chẽ, đồng bộ các lực lượng thông tin từ Trung ương đến địa phương, các ngành, các cấp…”.

Cũng là một trong những điểm nhấn năm qua là việc Hội Nhà báo Việt Nam đã phối hợp cùng Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin & Truyền thông, Báo Nhân Dân phát động phong trào thi đua xây dựng môi trường cơ quan báo chí văn hóa, đưa ra 12 tiêu chí cho cơ quan báo chí văn hóa và người làm báo văn hóa.

Qua đó động viên, khích lệ mỗi tòa soạn báo phấn đấu trở thành những điểm sáng về văn hóa, đồng thời góp phần tăng cường, nâng cao “sức đề kháng” của cơ quan báo chí chống lại những ảnh hưởng tiêu cực từ bên ngoài xã hội. Việc triển khai sâu rộng phong trào này còn là “cú hích” thúc đẩy đội ngũ những người làm báo Việt Nam thực hiện tốt hơn việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh…Trong những tháng cuối năm phong trào đã lan tỏa, trở thành phương hướng, nhiệm vụ quan trọng đối với các cấp Hội, các cơ quan báo chí…

Có thể nói, trong một khoảng thời gian không dài nhưng những chuyến công tác hướng về cơ sở tạo được những dấu ấn đặc biệt cho một năm đầy sôi động và cũng khẳng định một cách mạnh mẽ rằng, ngoài việc củng cố tổ chức Hội, Hội Nhà báo Việt Nam luôn đặt ra những nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ và quyết tâm thực hiện thành công với một tinh thần “thiết thực, hiệu quả”. Khi nhìn lại những chặng đường đã qua, dẫu có gian nan, dẫu nhiều áp lực nhưng sự bận rộn, hối hả ấy đã gặt hái được nhiều quả ngọt, đã khơi dậy khát khao cống hiến cho những hội viên, nhà báo.

Khí thế mới cho chặng đường 2023

Khí thế mới, niềm tin mới cùng với phương châm “Đoàn kết - Kỷ cương - Đổi mới - Sáng tạo - Phát triển” đã giúp đội ngũ người làm báo Việt Nam, các cấp Hội đổi mới mạnh mẽ, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, nỗ lực xây dựng Hội thực sự là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam, là ngôi nhà chung của hội viên và giới báo chí. Khí thế ấy, niềm tin ấy chắc chắn cũng là hành trang để những người làm công tác Hội bước vào năm mới 2023.

Dĩ nhiên là, bước sang một năm 2023, muốn đổi mới, song hành, đoàn kết, phát triển cần những nỗ lực rất lớn trong hoạt động Hội, hoạt động báo chí. Để những tồn tại, hạn chế nội tại không còn là “rào cản” trên hành trình phát triển sẽ vẫn còn đó nhiều bài toán cần lời giải như sự phối hợp ra sao với các ban, ngành để tạo nên hiệu quả trong giải quyết nhiều vấn đề quan trọng của báo chí.

Dĩ nhiên, trước thách thức mới, thời gian tới, trong nhiệm vụ của mình, Hội Nhà báo Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ hơn, quan tâm sát sao hơn nữa tới các vấn đề nóng hiện nay, để có cơ chế phối hợp tốt hơn nữa. Cụ thể là cùng tham gia xây dựng chính sách kinh tế báo chí, đặt hàng báo chí, quan tâm đến việc quy hoạch báo chí, vấn đề chuyển đổi số báo chí… để đưa ra được những đề án phù hợp, đánh giá đúng thực trạng và có những giải pháp tháo gỡ.

Chắc chắn hoạt động báo chí cũng như hoạt động Hội sẽ có nhiều những thay đổi nhưng chủ trương của Hội là luôn nỗ lực để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người làm báo, tạo ra được môi trường làm nghề lành mạnh, hiện đại, chuyên nghiệp, phát triển.

Thêm vào đó, sự mở rộng hơn nữa công tác đối ngoại thời gian tới để nâng cao vị thế của Hội Nhà báo Việt Nam; Tiếp tục hướng về cơ sở như thế nào và bài toán giải pháp tháo gỡ những khó khăn tại các cấp Hội địa phương ra sao… vẫn sẽ là câu chuyện của một năm 2023 bận rộn sắp tới.

Có thể nói, vượt qua thách thức, đổi mới hoạt động, tạo sức sống cho hoạt động Hội có lẽ là một trong những mục tiêu mà Hội Nhà báo Việt Nam đặt ra và hướng tới. Con tàu Hội Nhà báo Việt Nam đã phải chuyển động với một tốc lực nhịp nhàng, trách nhiệm và tận tụy trong năm 2022 và sẽ tiếp tục tinh thần ấy trong từng công việc trong 2023.

Có thể nói, phương châm hành động: “Chủ động, sáng tạo, quyết liệt và hiệu quả”, cùng với sự đoàn kết, nhất trí của cả hệ thống, sự đồng hành, ủng hộ của giới báo chí, nhất định Hội Nhà báo Việt Nam nói chung và Cơ quan Trung ương Hội sẽ phát triển nhanh, bền vững và đạt được những thành quả to lớn hơn trong thời gian tới.

Sông Mây