Sự kiện đánh dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển mạng lưới giao thông đô thị hiện đại, tiện ích và hướng đến tương lai xanh, phát triển bền vững cho Thủ đô Hà Nội.

Dự án Tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP Hà Nội (Metro) đoạn Nhổn - Ga Hà Nội là dự án quan trọng trong quy hoạch giao thông đô thị, nhằm giải quyết áp lực giao thông, giảm thiểu ô nhiễm không khí, đồng thời nâng cao chất lượng sống của người dân Thủ đô.

Với chiều dài hơn 12,5 km, đoạn trên cao dài 8,5 km từ Nhổn đến Cầu Giấy đã chính thức khai thác thương mại từ 8 giờ ngày 8/8/2024. Sau ba tháng khai thác thương mại, tuyến đã phục vụ hơn 2 triệu lượt khách, phản ánh nhu cầu lớn và sự ủng hộ mạnh mẽ từ người dân. 

Tại lễ vận hành thương mại, ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhấn mạnh, thực tiễn đã chứng minh, hạ tầng giao thông phát triển đến đâu, không gian phát triển mới được hình thành đến đó, quỹ đất được khai thác hiệu quả.

Đường sắt đô thị là phương thức vận tải quan trọng, cung cấp hệ thống giao thông công cộng chất lượng cao, năng lực vận tải lớn, ổn định, tin cậy, an toàn, thân thiện môi trường; nhiều quốc gia đã, đang ưu tiên phát triển đường sắt đô thị để giải quyết các vấn đề về ùn tắc giao thông, tai nạn và giảm thiểu lượng phát thải khí CO2 ra môi trường, mở ra không gian phát triển kinh tế - xã hội.

Ông Dương Đức Tuấn khẳng định, việc phát triển Metro tại Thủ đô Hà Nội là nhiệm vụ trọng tâm, là tất yếu của giai đoạn phát triển mới. Dù quá trình triển khai, dự án phải đối mặt với nhiều khó khăn, từ việc giải phóng mặt bằng, thi công trong điều kiện đô thị đông đúc, đến những tác động của dịch bệnh giai đoạn 2020-2021... nhưng với sự nỗ lực của các cấp, các ngành, các đơn vị thi công và sự ủng hộ, đồng thuận của nhân dân, chúng ta đã vượt qua tất cả để hoàn thành đoạn tuyến trên cao và đưa vào khai thác vận hành thương mại.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhấn mạnh, việc đưa vào vận hành đoạn trên cao tuyến Metro này là động lực để Thủ đô tiếp tục đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt đô thị khác, nhằm hình thành một mạng lưới giao thông công cộng hiện đại, đồng bộ, phục vụ tốt nhất nhu cầu di chuyển của Nhân dân.

Cũng tại lễ vận hành thương mại, ông Olivier Brochet, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Pháp tại Việt Nam cho biết: Để xây dựng tuyến Metro Nhổn – Ga Hà Nội, các công ty Pháp được lựa chọn và tham gia dự án đã mang tới Việt Nam những công nghệ mũi nhọn với các tiêu chuẩn quốc tế tốt nhất, từ các đoàn tàu Metropolis do Alstom cung cấp cho đến hệ thống bán vé tự động RATP Smart Systems”.

Cũng theo ông Olivier Brochet, dự án này bổ sung cho những thành công trước đây của Pháp trong các dự án lớn mang tính cơ cấu và đổi mới trên khắp đất nước. Trong các lĩnh vực vũ trụ, đường sắt hay năng lượng, thông qua nguồn tài chính và chuyên môn của mình, Pháp có thể hỗ trợ Việt Nam trong quá trình phát triển và chúng tôi hy vọng tăng cường hợp tác này trong khuôn khổ quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.” 

Ông Julien Guerrier, Đại sứ Liên minh Châu Âu tại Việt Nam chia sẻ: “Tôi rất vinh dự khi tuyên bố rằng, thông qua quan hệ đối tác với AFD, EU đã huy động 10 triệu euro để tài trợ cho các hoạt động chuẩn bị cho việc mở rộng tuyến Metro này từ ga Hà Nội đến quận Hoàng Mai. Sự hỗ trợ của chúng tôi bao gồm nghiên cứu khả thi và các nghiên cứu khác để phát triển hiệu quả mạng lưới giao thông công cộng của thủ đô Hà Nội. Hơn nữa, chúng tôi cam kết hỗ trợ huy động Nhóm châu Âu để đầu tư cho phần mở rộng này, bao gồm AFD, KFW và có thể cả Ngân hàng Đầu tư châu Âu”.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Julien Guerrier cho rằng, điều này phù hợp với sáng kiến Cửa ngõ toàn cầu của EU và cung cấp cho các quốc gia đối tác của EU như Việt Nam những sự hợp tác chất lượng của EU. 

Ngay sau Lễ Vận hành thương mại, cam kết phát triển hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô vì mục tiêu Net Zero năm 2050, các đại biểu đã thực hiện Nghi lễ gắn biển khánh thành công trình chào mừng 70 năm Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024) cho đoạn trên cao Dự án Tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội. Đồng thời, tham dự Lễ khánh thành tác phẩm nghệ thuật METIS. 

Tác phẩm nghệ thuật công cộng METIS mang tên "Năm giờ sáng, Hà Nội thức giấc" của nghệ sĩ Nguyễn Xuân Lam, đã được AFD thông qua quỹ METIS, trao tặng thành phố Hà Nội. Với sự phối hợp cùng Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội, tác phẩm được đặt tại Ga S8 - Cầu Giấy.

Tác phẩm hòa quyện giữa lịch sử, văn hóa và thiên nhiên, tạo nên một không gian tương tác sống động, với mong muốn nâng cao trải nghiệm giao thông công cộng và gửi gắm thông điệp bảo vệ môi trường đến từng hành khách trên hành trình xanh.

Đây là tác phẩm nghệ thuật công cộng đầu tiên tại Việt Nam được đặt tại nhà ga của đường sắt đô thị. Mang cảm hứng từ thiết kế tàu điện “Leng keng” Hà Nội đầu thế kỷ XX, tác phẩm phác hoạ một toa tàu hóa thạch đồ sộ từ hơn 15.000 mảnh gốm với chiều cao hơn 2,8m và chiều ngang hơn 3,5m đang trong trạng thái tan chảy, gợi nên những liên tưởng tới hiện tượng nóng lên toàn cầu. 

Chuỗi sự kiện khẳng định chính thức đưa đoạn trên cao Tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội vào khai thác thương mại. Đây cũng sẽ là một hành động cụ thể, tiên phong trong chuyển đổi xanh, nhằm tạo nền móng cho ngành giao thông của Hà Nội hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.