Dự án 6 nhằm hướng tới mục tiêu: Khôi phục, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, bồi dưỡng, đào tạo cán bộ văn hóa; hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hóa cho vùng đồng bào DTTS và miền núi để nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào gắn với phát triển du lịch cộng đồng.

Thực hiện dự án, ngành VH-TT Quảng Bình đã triển khai nhiều hoạt động nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS trên địa bàn tỉnh gắn với phát triển du lịch bền vững. Trên địa bàn tỉnh có hai DTTS chính là: Bru-Vân Kiều (thuộc nhóm ngôn ngữ Môn-Khmer gồm 4 tộc người: Vân Kiều, Khùa, Ma Coong, Trì) và dân tộc Chứt (thuộc nhóm ngôn ngữ Việt-Mường gồm 5 tộc người: Sách, Mày, Rục, A Rem, Mã Liềng). Các DTTS còn lại với số dân không nhiều, như: Thổ, Mường, Tày, Thái, Pa Cô... Địa bàn cư trú của các DTTS ở tỉnh thuộc các xã vùng sâu, vùng cao của các huyện: Lệ Thủy, Quảng Ninh, Bố Trạch, Tuyên Hóa và Minh Hóa. Công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS trên địa bàn tỉnh đã được các cấp, ngành quan tâm chỉ đạo. Từ đó, tạo tiền đề để tỉnh triển khai thực hiện các đường lối, chủ trương, chính sách của Trung ương, của tỉnh được đồng bộ. Ông Mai Xuân Thành, Phó Giám đốc Sở VH-TT cho biết: Thời gian qua, sở đã triển khai các nội dung của dự án 6, như: Xây dựng các tủ sách cộng đồng tại xã Trọng Hóa, Dân Hóa (Minh Hóa), xã Thanh Hóa (Tuyên Hóa), thị trấn Nông trường Việt Trung (Bố Trạch); xây dựng câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian cho đồng bào dân tộc Bru-Vân Kiều tại xã Trường Sơn, Quảng Ninh; hỗ trợ trang thiết bị văn hóa cho các thôn, bản vùng đồng bào DTTS tại các huyện: Lệ Thủy, Quảng Ninh, Bố Trạch, Tuyên Hóa, Minh Hóa.

Ngoài ra, còn có các hoạt động khác được triển khai, như: Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, truyền dạy văn hóa phi vật thể cho đồng bào dân tộc Bru-Vân Kiều tại xã Trường Xuân, Quảng Ninh; tổ chức hoạt động thi đấu thể thao truyền thống cấp huyện (Minh Hóa); kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS tỉnh Quảng Bình; bảo tồn, phát huy giá trị lễ hội mừng cơm mới của người Bru-Vân Kiều xã Ngân Thủy, Lệ Thủy để khai thác, xây dựng sản phẩm phục vụ phát triển du lịch; xây dựng mô hình phát triển đời sống văn hóa các DTTS trên địa bàn xã Dân Hóa, Minh Hóa...

Các hoạt động của dự án đã góp phần khôi phục, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống; bồi dưỡng, đào tạo cán bộ văn hóa; hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hóa cho vùng đồng bào DTTS và miền núi để nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào các dân tộc.Việc thực hiện tốt công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS trên địa bàn tỉnh gắn với phát triển du lịch đã tạo nên những sản phẩm du lịch khá hấp dẫn. Một số mô hình phát triển du lịch đã hình thành và được các công ty tổ chức hoạt động khá hiệu quả, như: Khám phá hang động thiên nhiên và tìm hiểu văn hóa cộng đồng người Bru-Vân Kiều, khám phá khe Nước Trong, suối Tiên và chinh phục thác Cổng Trời-Bãi Đạn (Công ty TNHH Thông tin và Du lịch Netin-Netin Travel khai thác); trải nghiệm thiên nhiên và tìm hiểu văn hóa cộng đồng người Rục ở xã Thượng Hóa (Công ty TNHH Oxalis Holiday thực hiện việc khai thác thử nghiệm); dự án du lịch suối nước nóng Bang Onsen Quảng Bình (Công ty CP Tập đoàn Trường Thịnh)…. Netin Travel là doanh nghiệp đang khai thác tour du lịch ở vùng dân tộc Bru-Vân Kiều sinh sống (ở các xã Ngân Thủy, Kim Thủy). Ông Trần Xuân Cương, Giám đốc Netin Travel cho biết: “Để phát triển bền vững du lịch vùng đồng bào DTTS phải dựa vào tài nguyên và cộng đồng. Theo đó, ngoài tham gia vào hoạt động du lịch bằng cách cung cấp sản vật địa phương để chế biến và trình bày các món ăn, đồ thủ công, kỹ năng, thao tác sử dụng các vật dụng, thiết bị bảo hộ khi du lịch khám phá mạo hiểm, hỗ trợ khuân vác cho du khách... thì việc trình diễn trang phục, nhạc cụ, lễ hội truyền thống… sẽ góp phần đa dạng sản phẩm du lịch và tăng tính hấp dẫn, khám phá cho du khách”. Để thực hiện hiệu quả dự án 6, thời gian tới, toàn tỉnh tiếp tục đẩy mạnh nhiều hoạt động nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành trong việc thực hiện nhiệm vụ bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa truyền thống và nghệ nhân đồng bào DTTS; xây dựng cơ chế chính sách, huy động nguồn lực phục vụ cho công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa đồng bào DTTS; tăng cường ứng dụng khoa học, thực hiện “số hóa dữ liệu”, công nghệ để kiểm kê, nghiên cứu, sưu tầm, phục dựng, lưu giữ, bảo tồn, phát huy giá trị các loại hình văn hóa phi vật thể truyền thống của các DTTS trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là các loại hình có nguy cơ mai một… Việc đẩy mạnh thực hiện các nội dung của dự án 6 sẽ góp phần phát huy vai trò chủ thể, sáng tạo của nhân dân, tính gương mẫu của cán bộ, đảng viên và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhất là người dân, đối tượng thụ hưởng chương trình. Qua đó, góp phần phát triển du lịch bền vững. 

M.H