Nguồn cung chưa đáp ứng cả về số lượng và chất lượng

Đại biểu Trần Văn Tuấn cho rằng, năm 2022 mặc dù chịu nhiều sức ép lớn, khó khăn chồng chất khó khăn, song, dưới sự lãnh đạo của Trung ương, sự đồng hành của Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, tình hình kinh tế - xã hội đã đạt được kết quả khá toàn diện.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, năm 2022 vẫn còn những khó khăn như trong Báo cáo Chính phủ đã nêu. Trong đó, đại biểu Trần Văn Tuấn nhấn mạnh, sự bùng phát của đại dịch Covid-19 thời gian qua đã bộc lộ một vấn đề lớn, rất cần được quan tâm là nhà ở công nhân còn thiếu trầm trọng, nguồn cung chưa thể đáp ứng cả về số lượng và chất lượng. Để giải quyết tình hình này, Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã và đang rất quan tâm tháo gỡ những vướng mắc về cơ chế, chính sách, pháp luật liên quan đến nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Theo đó, ngày 12/6/2022, tại điểm cầu thành phố Bắc Giang, Thủ tướng Chính phủ đã tổ chức chương trình gặp gỡ, đối thoại trực tuyến với 4.500 công nhân tham dự tại 63 điểm cầu trên toàn quốc.

Ngày 1/8/2022, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chủ trì Hội nghị trực tuyến với lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương về thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, người thu nhập thấp. Qua đó, nhiều vấn đề đã được trao đổi, thảo luận và kết luận. “Song, nhìn chung đến nay vẫn còn có những khó khăn, vướng mắc liên quan đến chính sách nhà ở cho công nhân chưa được tháo gỡ”, vị đại biểu Quốc hội đoàn Bắc Giang nói.

Từ thực tiễn địa phương, đại biểu Quốc hội Trần Văn Tuấn kiến nghị, trước hết cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, có cơ chế, chính sách đặc thù về nhà ở cho công nhân.

Công nhân là lực lượng có vị trí ngày càng quan trọng, có những đặc điểm đặc thù, nhưng quy định hiện hành lại chưa có chế định riêng về nhà ở phù hợp với đối tượng này hoặc chỉ là những quy định nằm rải rác trong một số văn bản liên quan và còn có những bất cập.

Đại biểu Trần Văn Tuấn chỉ rõ: Ví dụ, tại Điều 49 của Luật Nhà ở năm 2014 đã xác định rõ người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp là đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội. Đồng thời, tại điểm a Khoản 1 Điều 51 Luật Nhà ở, khoản 1 Điều 22 và điểm a Khoản 3 Điều 22 Nghị định 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 49/2021/NĐ-CP năm 2021 của Chính phủ ngày 1/4/2021 quy định một trong những điều kiện được hưởng chính sách này là chưa có nhà thuộc sở hữu của mình, chưa được mua, thuê nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống và học tập.

Theo đại biểu Trần Văn Tuấn, quy định trên không hợp lý vì thực tế nhiều công nhân làm việc tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, nhà máy, xí nghiệp thuộc đối tượng gia đình hộ nghèo, thu nhập thấp. Mặc dù họ đã có nhà, đất nhưng là nhà, đất ở quê cùng bố mẹ, anh chị em, do điều kiện đi làm ăn xa hoặc chỗ ở chật chội nên rất cần được xem xét giải quyết hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội.

“Đây là một trong những vướng mắc, bất cập, đòi hỏi cần phải có sự tách bạch, có chế định riêng về nhà ở cho công nhân”, đại biểu tỉnh Bắc Giang kiến nghị.

Tạo điều kiện để các hộ gia đình, cá nhân xây nhà ở cho công nhân thuê

Bên cạnh đó, đại biểu Trần Văn Tuấn cũng đề nghị cần tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hộ gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân thuê. Chính phủ và các bộ, ngành liên quan tiếp tục cụ thể hóa triển khai thực hiện cơ chế hỗ trợ, ưu đãi đã được quy định tại Luật Nhà ở nhằm khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi nhất để thu hút các hộ gia đình, các cá nhân tham gia đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân thuê.

Chú trọng triển khai cơ chế các hộ gia đình, cá nhân được vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội để đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân thuê; qua đó nhằm huy động có hiệu quả các nguồn lực, nhất là nguồn lực về tiền, đất đai, thu hút các thành phần kinh tế, các doanh nghiệp, đặc biệt là các hộ gia đình và cá nhân cùng tham gia; góp phần đa dạng hóa nguồn cung, đáp ứng nhu cầu thuê nhà ở của công nhân.

Đồng thời, qua việc thực hiện cơ chế hỗ trợ, ưu đãi các hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà ở cho công nhân thuê còn hướng tới một mục tiêu rất quan trọng là giúp cho các hộ gia đình, cá nhân, nhất là những trường hợp bị thu hồi hết đất sản xuất nông nghiệp để phát triển công nghiệp đô thị có điều kiện chuyển đổi ngành nghề, có sinh kế lâu dài, bảo đảm an sinh, nâng cao chất lượng cuộc sống.

“Nếu làm được như vậy thì tôi tin rằng người dân, nhất là những người dân đã bị thu hồi đất để phục vụ cho sản xuất công nghiệp và đô thị sẽ rất yên tâm, rất phấn khởi và tích cực ủng hộ chủ trương phát triển công nghiệp”, đại biểu Trần Văn Tuấn nhấn mạnh.