Trong báo cáo về việc triển khai các dự án nhà ở xã hội (NOXH) trong giai đoạn 2016 – 2025, Sở Xây dựng TP.HCM đã chỉ ra nhiều hạn chế mà Thành phố đang gặp phải.

Cụ thể, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng đang gặp nhiều khó khăn, gây ảnh hưởng đến tiến độ của dự án. Thậm chí do các vướng mắc trong khâu này mà nhiều dự án bị đình trệ, không thực hiện được.

Bên cạnh đó, loại hình NOXH vẫn chưa đa dạng, các căn hộ diện tích nhỏ từ 25-30 m2 trong tầm giá giá 300-400 triệu đồng còn ít, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế.

Nguồn vốn dài hạn để hỗ trợ các chủ đầu tư vay thực hiện dự án NOXH, vốn cho các đối tượng hưởng chính sách mua nhà chưa ổn định. Đồng thời, các bước thủ tục đầu tư NOXH còn phức phức tạp nên không thu hút được nhiều nhà đầu tư quan tâm.

Ngoài ra các chủ đầu tư còn phải thực hiện nhiều công đoạn để tiến hành triển khai được dự án. Cụ thể đó là chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, chấp thuận đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất, ký quỹ như nhà ở thương mại. Sau đó, các dự án NOXH còn phải thực hiện thẩm định giá bán, xác nhận đối tượng mua nhà, kiểm soát lợi nhuận định mức dự án...

Để tháo gỡ những tồn tại nói trên, Sở Xây dựng đã đề xuất cho phép thành lập doanh nghiệp chuyên biệt trực thuộc TP.HCM để tiến hành đầu tư, phát triển, quản lý NOXH. Trước đó, có nhiều ý kiến gửi tới Tổng liên đoàn Lao động đề nghị thành lập doanh nghiệp trực thuộc có chức năng kinh doanh bất động sản để thực hiện các dự án NOXH cho công nhân. Một mô hình tương tự như Sở Xây dựng vừa đề xuất.

Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng kiến nghị ban hành văn bản hướng dẫn, thống nhất quy trình thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở nói chung và NOXH nói riêng theo hướng cắt giảm hoặc liên thông thủ tục, rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ, chi phí thực hiện hoạt động đầu tư xây dựng.

Bên cạnh đó cần điển hình hóa thiết kế NOXH để xây dựng hàng loạt, góp phần giảm thời gian thực hiện, thủ tục đầu tư và giá thành căn hộ. Về việc dành quỹ đất phát triển NOXH tại các dự án thương mại có quy mô diện tích từ 2-10, Sở Xây dựng đề xuất UBND Thành phố tự quyết định 3 hình thức thực hiện gồm dành quỹ đất 20% để xây NOXH, chuyển giao quỹ nhà ở tương đương với giá trị quỹ đất 20% tính theo giá đất mà chủ đầu tư cần thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước để làm NOXH hoặc doanh nghiệp nộp tiền bằng với giá trị quỹ đất 20%.

Đồng thời để ổn định cung cầu thị trường, Sở Xây dựng cũng đề xuất cơ chế khuyến khích phát triển nhà ở thương mại giá phù hợp, nhà ở cho thuê, nhằm tạo thêm nguồn cung về nhà ở cho các đối tượng thu nhập thấp.

Được biết, hiện TP..HCM đang có 93 dự án NOXH với tổng diện tích đất 256,75 ha, quy mô dự kiến khoảng 126.077 căn hộ với gần 8,7 triệu m2 sàn xây dựng. Trong đó, 62 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư/chấp thuận đầu tư với tổng diện tích đất 147,08 ha, quy mô 68.930 căn hộ với hơn 5 triệu m2 sàn xây dựng.

Tuy nhiên chỉ có 19 dự án NOXH hoàn thành, đưa vào sử dụng với tổng diện tích đất 24,67 ha và gần 1,2 triệu m2 sàn xây dựng, quy mô 14.954 căn hộ. Có 2/19 dự án chỉ hoàn thành một phần gồm dự án NOXH thuộc dự án Khu dân cư phường Tân Phú, (TP. Thủ Đức), đưa vào sử dụng 847 căn hộ năm 2019, còn 363 căn hộ chưa hoàn thành và Dự án NOXH giai đoạn 2 Khu nhà ở Nguyên Sơn tại xã Bình Hưng (huyện Bình Chánh) đã hoàn thành, đưa vào sử dụng 6 block gồm 1.436 căn vào năm 2020. Đối với block C của dự án này với 242 căn hiện nay đang được thi công xây dựng.

Đối với nhà lưu trú công nhân, đã đầu tư xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng 1 dự án với tổng diện tích đất 6,99 ha, quy mô 1.449 phòng, tổng diện tích sàn 80.520 m2.