Hiện tình trạng ô nhiễm không khí ở Việt Nam đang là vấn đề nhức nhối, đặc biệt tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh.

Do đó chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí Carbon (CO2) là nhiệm vụ quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Việc triển khai Đề án “Phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn thành phố” có tác động đến các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt tại Hà Nội, quyền lợi của người dân và góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Theo Kế hoạch chuyển đổi phương tiện buýt sử dụng năng lượng điện, năng lượng xanh, tỷ lệ phương tiện xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh đặt mục tiêu đến năm 2030 đạt khoảng 70-90% và đến năm 2033 đạt 100%.

Đáng chú ý có 3 kịch bản được đưa ra tới năm 2033. Kịch bản 1: Toàn bộ 100% xe buýt điện, tổng nguồn lực là 52.354 tỷ đồng. Kịch bản 2: 70% xe buýt điện, 30% xe buýt LNG/CNG, tổng nguồn lực là 47.003 tỷ đồng. Kịch bản 3: 50% xe buýt điện; 50% xe buýt LNG/CNG), tổng nguồn lực là 43.940 tỷ đồng.

Để đảm bảo phù hợp với tình hình thực tiễn trước mắt, UBND TP.Hà Nội đề xuất lựa chọn thực hiện theo Kịch bản 3 (50% xe buýt điện; 50% xe buýt LNG/CNG) và khi điều kiện cho phép phấn đấu thực hiện theo Kịch bản 2 (70% xe buýt điện; 30% xe buýt LNG/CNG). Sau năm 2040, thực hiện theo Kịch bản 1 (100% xe buýt điện).

Theo PGS.TS Doãn Minh Tâm, Nguyên Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ Giao thông vận tải, về mặt lý thuyết, trong khu vực nội thành, xe buýt chỉ hoạt động được trên các tuyến đường cấp đô thị và cấp khu vực tại Hà Nội.

Qua đó chiếm khoảng 30-35% tổng chiều dài đường đô thị trong 12 quận nội thành và một số tuyến ngoại thành.

Hà Nội tuy là một thành phố lớn, đông dân trên thế giới nhưng lại có mạng lưới cơ sở hạ tầng thuộc loại còn lạc hậu và thực sự thiếu cơ sở hạ tầng đường bộ để phát triển đô thị và giao thông đô thị.

Cho nên hiện Hà Nội đang thiếu trầm trọng điều kiện số một dành cho phát triển mạng lưới vận tải hành khách công cộng. Đó là cơ sở hạ tầng đường bộ để đóng vai trò định hướng chủ đạo trong phát triển đô thị.

Đây là vấn đề lớn cần rà soát và bổ sung, sửa đổi trong quy hoạch phát triển mạng lưới đường giao thông và quy hoạch mạng lưới vận tải hành khách công cộng tại Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Vì vậy để đạt được tỷ lệ đảm nhận của vận tải hành khách công cộng tại Hà Nội từ 45-50% vào năm 2030, ngoài yêu cầu phải lập Đề án chuyển đổi xe buýt sang sử dụng năng lượng xanh còn phải tăng số lượng, tăng tuyến để tăng được năng lực vận chuyển đạt tới mức 4 - 5 triệu lượt người/ngày, gấp 4 - 5 lần so với năng lực hiện nay.

Điều đó đòi hỏi thành phố cần cần lập tiếp Đề án riêng để phát triển đội xe buýt. Đặc biệt cần mở rộng và phát triển hệ thống các tuyến đường bộ, đường đô thị để đủ điều kiện cho khoảng 5.000 xe buýt hoạt động từ nay đến năm 2030. 

Phó Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Đào Việt Long cho biết, Sở đã nhiều lần làm việc với các cơ quan chức năng, doanh nghiệp để ban hành Đề án “Phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn thành phố” với mục tiêu vừa chuyển đổi vừa phát triển theo từng giai đoạn cụ thể.

Sở GTVT Hà Nội sẽ tiếp thu toàn bộ các nội dung liên quan đến Đề án và cùng với đơn vị tư vấn hoàn thiện để trình HĐND Thành phố xem xét, thông qua.