Thủ đô Hà Nội là một di sản đô thị, với khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long, khu Phố cổ hay khu phố cũ (tên gọi khác là khu phố Pháp xưa), khu vực ngoài đê sông Hồng. Khu phố cũ có một vị trí chiến lược trong thành phố Hà Nội bởi đó là không gian kết nối giữa nhiều khu khác nhau với những nét đặc trưng riêng.

Cấu trúc ô phố bàn cờ rộng, mật độ không gian xanh cao, những con đường rợp bóng cây, những ngôi biệt thự xinh xắn đã tạo nên nét rất riêng cho khu phố cũ ở Hà Nội. Các nhà quy hoạch người Pháp thời kỳ đầu thế kỷ XX đã khéo léo kết hợp kiến trúc phương Tây với những điều kiện khí hậu bản địa để tạo nên một không gian đô thị độc đáo tạo cho Hà Nội một bản sắc duy nhất.

Tuy nhiên, diện mạo các khu phố cũ đang chịu tác động của thời gian, sự bào mòn của thời tiết, khí hậu, do quá trình đô thị hóa, sự phát triển kinh tế, gia tăng dân số... khiến nhiều công trình bị xuống cấp nghiêm trọng. Nhiều công trình có nguy cơ sụp đổ, gây nguy hiểm cho người sử dụng.

Tại khu vực quận Hoàn Kiếm, nhiều công trình kiến trúc thời Pháp gắn liền với sự phát triển của Thủ đô Hà Nội đã được trùng tu, tôn tạo như: Công trình trụ sở Công an quận Hoàn Kiếm, biệt thự 49 phố Trần Hưng Đạo - 46 phố Hàng Bài, trụ sở Công an phường Cửa Đông, trường Mầm non 1 tháng 6, cảnh quan mặt trước phố Tràng Tiền...

Nguyên tắc thực hiện trùng tu, tôn tạo các di sản này là giữ tối đa yếu tố gốc, khôi phục những yếu tố có giá trị đã bị thay đổi, biến mất trên cơ sở khoa học. Đặc biệt, các công trình này đều mang nét đặc trưng kiến trúc Pháp, đó là được sơn bằng vôi cửa gỗ màu xanh với kiểu dáng kiến trúc khá cầu kỳ, mang tính mỹ thuật cao.

Dưới đây là diện mạo mới của những công trình kiến trúc thời Pháp đã được trùng tu, tôn tạo