Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Minh Trung, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện cho biết: Bình Xuyên là vùng đất cổ có từ lâu đời, đã được quốc sử nêu danh từ thời nhà Trần, thế kỷ XIII. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, con người và vùng đất Bình xuyên vẫn luôn thể hiện sức sống mãnh liệt của mình cùng với sự trường tồn của dân tộc. Nơi đây, từng có một Bình lệ Nguyên (vùng Hương Canh - Đạo Đức ngày nay), nổi danh ngàn đời với trận chiến do Vua Trần Thái Tông đích thân chỉ huy quan quân chiến đấu chống quân xâm lược Nguyên - Mông vào năm 1258. Nơi đây cũng chứa đựng những giá trị văn hóa đặc sắc mãi lưu truyền cho hậu thế. Bình Xuyên ngày nay đang vươn lên mạnh mẽ, xứng danh là Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân mà Đảng và nhà nước đã phong tặng.

Lịch sử đã và đang lần lượt sang trang, nhưng di sản văn hóa mãi được kết tinh trong đời sống, trong các công trình kiến trúc, các di tích lịch sử văn hóa cộng đồng đã trở thành truyền thống quý báu của con người, là niềm tự hào, niềm động viên khích lệ để Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong huyện, phấn đấu vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của huyện.

Trên địa bàn huyện hiện nay có 203 di tích, trong đó có 12 dích cấp quốc gia, 46 di tích cấp tỉnh được xếp hạng. Đặc biệt ba ngôi đình của ba làng Hương Canh, Ngọc Canh và Tiên Canh đều được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa quốc gia. Các đình tọa lạc tại vị trí cách nhau từ 100m đến 300m, tạo thành quần thể di tích hoành tráng, kề sát quốc lộ 2A, thuận lợi cho tham quan du lịch và hành hương.

Hàng năm, cứ vào dịp tết đến xuân về, lễ tế đình ngày 14/2 âm lịch được tổ chức tại cụm di tích lịch sử văn hóa đình làng nhằm lưu giữ những tinh hoa văn hóa của dân tộc, đạo lý "uống nước nhớ nguồn" của dân tộc.

Bằng sức sáng tạo, các thế hệ Nhân dân thị trấn Hương Canh đã nối tiếp nhau xây đắp, giữ gìn một di sản văn hóa được kết tinh bởi trí tuệ, bản lĩnh, tâm hồn và nhân cách Việt Nam, in đậm dấu ấn, bản sắc văn hóa dân tộc.

Khi xưa, Hương Canh được xem là cái nôi của văn hóa lễ hội, thể thao cổ truyền như các trò diễn dân gian, đặc sắc hơn cả là trò chơi kéo song nổi tiếng diễn tả lại việc thao luyện thủy quân của Ngô Vương Quyền trên khúc sông cà lồ, làm tiền đề cho chiến công hiển hách đánh thắng quân Nam Hán tại sông Bạch Đằng năm 938 còn tồn tại và phát huy giá trị nhân văn tới ngày nay.

Đặc biệt, Hương Canh được còn được biết đến với sự nổi tiếng của ba ngôi đình làng thờ các vị thành hoàng làng. Ba ngôi Đình Hương Canh, Ngọc Canh, Tiên Canh là các công trình kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu cho hệ thống đình làng Bắc bộ, không chỉ là niềm tự hào của người dân Hương Canh, mà còn là Di sản văn hóa vật thể vô cùng quý giá của huyện Bình Xuyên và của tỉnh Vĩnh Phúc.

Lễ đón nhận bằng di tích quốc gia đặc biệt diễn ra đúng vào dịp Lễ dâng hương rằm tháng Hai âm lịch của nhân dân đối với Lục vị thành hoàng. Đây là niềm tự hào, vinh dự lớn, đồng thời cũng là trách nhiệm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Vĩnh Phúc nói chung, huyện Bình Xuyên và thị trấn Hương Canh nói riêng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích.

Một số hình ảnh tại buổi Lễ đón nhận bằng di tích quốc gia đặc biệt.

Bài và ảnh: Thanh Hoài