Ngày 24/10, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký quyết định số 1225/QĐ-TTg về việc xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt đối với đình Trà Cổ.

Quyết định nêu rõ xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt đối với di tích kiến trúc - nghệ thuật đình Trà Cổ (TP Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh). Khu vực bảo vệ di tích được xác định theo biên bản và bản đồ các khu vực bảo vệ di tích trong hồ sơ.

Phó Thủ tướng giao Bộ trưởng Bộ VHTT&DL, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình thực hiện việc quản lý nhà nước đối với di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.

Đình Trà Cổ là di tích lịch sử văn hóa, kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu của TP Móng Cái đã được Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ VHTT&DL) xếp hạng di tích cấp Quốc gia năm 1974.

Đây là ngôi đình có bề dày lịch sử về văn hóa và kiến trúc độc đáo trong khu vực đồng bằng Bắc Bộ. Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, đến nay, đình Trà Cổ vẫn vững chãi nơi địa đầu Tổ quốc như một cột mốc văn hóa khẳng định chủ quyền nơi biên ải.

Đình Trà Cổ đã trải qua nhiều lần trùng tu lớn, trong đó, lần trùng tu gần nhất là vào năm 2012. Ngôi đình được xây dựng trên một khu đất có tổng diện tích hơn 1.000 m2, quay theo hướng Nam, có kiến trúc kiểu chữ đinh, gồm 5 gian 2 chái bái đường và 3 gian hậu cung.

Toàn bộ công trình được dựng lên bằng sự liên kết khung gỗ và các chốt mộng. Đình Trà Cổ có kiến trúc bề thế, mái lợp ngói vảy, bốn góc đao cong vút như một con thuyền rẽ sóng lướt tới, tạo nên dáng vẻ thanh thoát.

Đặc biệt, các bức cốn ở vì kèo thể hiện đường nét chạm long cuốn thủy, phượng bay, hổ rình mồi bên cành hoa lá… Đề tài phong phú gồm các mảng chạm với hình khối chạm trổ chắc khỏe, tinh xảo và rất sống động.

Tại đình Trà Cổ còn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị gồm 3 đỉnh hương đồng, 2 hạc cưỡi đầu rùa bằng gỗ sơn son thếp vàng, 8 long ngai bằng gỗ của thời Nguyễn, 12 sắc phong…

Hằng năm, từ ngày 30/5 - 3/6 âm lịch, tại đình Trà Cổ diễn ra lễ hội truyền thống. Đây là một lễ hội có quy mô lớn, tiêu biểu cho loại hình lễ hội dân gian trên địa bàn. Nét độc đáo của lễ hội đình Trà Cổ là lễ rước thần trên biển và hội thi "Ông voi" (lợn) độc đáo.

Lễ hội truyền thống đình Trà Cổ nhằm tưởng nhớ công ơn của các vị tiền nhân, các vị anh hùng dân tộc đã có công dựng làng, lập ấp, đánh đuổi giặc ngoại xâm; giáo dục truyền thống cho các thế hệ trẻ hôm nay và mai sau, nâng cao lòng tự hào, tự tôn dân tộc.

Lễ hội cũng là dịp để quảng bá các giá trị của di tích và các nét đẹp văn hóa của TP Móng Cái đến du khách trong và ngoài nước.

Thế Vũ