Doanh nghiệp mong muốn giảm 2.000 đồng/lít thuế bảo vệ môi trường

Mới đây, Bộ Tài chính đã có đề xuất, gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc giảm 1.000 đồng, từ 4.000 đồng/lít xuống còn 3.000 đồng/lít thuế bảo vệ môi trường.

Theo Bộ Tài chính, việc giảm thuế bảo vệ môi trường sẽ giảm trực tiếp vào giá dầu trong nước, hạn chế gia tăng chi phí sản xuất, giảm giá thành sản xuất, ổn định lạm phát. Tuy nhiên, việc giảm 1.000 đồng thuế bảo vệ môi trường sẽ làm giảm thu ngân sách Nhà nước gần 12.000 tỷ đồng.

Hiện nay, mỗi lít xăng tại Việt Nam đang phải “cõng” thêm 11.000 đồng cho 4 khoản thuế khác nhau, bao gồm thuế giá trị gia tăng 10%, thuế nhập khẩu 10%, thuế tiêu thụ đặc biệt 10% và thuế bảo vệ môi trường là 4.000 đồng/lít.

PGS.TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế cho biết: Giá xăng dầu trong nước hiện nay phụ thuộc rất lớn vào giá xăng dầu thế giới. Việt Nam không có cách nào làm giá xăng thế giới hạ nhiệt, chỉ có thể ổn định giá mặt bằng này bằng cách điều chỉnh hai van là thuế và quỹ bình ổn giá (BOG). Với việc quỹ bình ổn nay đã cạn, chỉ còn trông vào điều chỉnh thuế phí.

Tuy nhiên, trong số các loại thuế này, chỉ có thuế bảo vệ môi trường và thuế tiêu thụ đặc biệt có thể điều chỉnh giảm. Trong đó, các doanh nghiệp kỳ vọng nhất vào việc giảm thuế bảo vệ môi trường.

Trao đổi với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận, đại diện một doanh nghiệp vận tải cho biết: Thuế bảo vệ môi trường là cần thiết, thế nhưng, ngay cả khi Bộ Tài chính đề xuất giảm xuống 3.000 đồng/lít vẫn còn cao.

“Trong 2 năm qua, chúng tôi gần như “chết đứng” do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Mới chỉ 4 tháng trở lại đây, chúng tôi mới hoạt động coi như là tạm ổn, chưa thể bằng giai đoạn trước khi dịch bệnh xuất hiện. Tuy nhiên, việc giá xăng tăng phi mã khiến chúng tôi rất khó để cân bằng chi phí đầu vào và có lãi”, vị này nói.

Đại diện doanh nghiệp này phân tích thêm: 1.000 đồng sẽ giảm trực tiếp vào giá xăng dầu. Tức là, giá xăng hiện nay đang 27.000 đồng/lít, sẽ giảm xuống còn 26.000 đồng/lít. Mức giá này, các doanh nghiệp vận tải cho rằng vẫn rất cao.

Cần có nguồn cung xăng dầu lâu dài

Nhận định về giá xăng, TS Cấn Văn Lực phân tích: Từ đầu năm 2022 đến nay, giá xăng đã tăng 5 lần, với mức tăng khoảng 12%. Do giá xăng dầu tăng, người dân phải chi tiêu nhiều hơn cho sinh hoạt hàng ngày (nhất là giao thông). 

Đồng thời, việc giá xăng dầu tăng cũng là áp lực khiến các mặt hàng tiêu dùng tăng giá theo gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Chi tiêu cho xăng dầu chiếm 1,5% trong tổng tiêu dùng cuối cùng của hộ gia đình. Khi giá xăng dầu tăng cao, hộ gia đình sẽ cơ cấu lại và cắt giảm một phần chi tiêu, điều này sẽ làm giảm tổng cầu của nền kinh tế.

Đồng thời, giá dầu tăng cũng ảnh hưởng đến hoạt động của các doanh nghiệp. Kinh tế Việt Nam phụ thuộc nhiều vào nguồn nguyên vật liệu nhập khẩu từ bên ngoài, với tỷ lệ chi phí nguyên vật liệu nhập khẩu trong tổng chi phí nguyên vật liệu toàn nền kinh tế khoảng 37%.

Khi giá dầu tăng làm tăng giá nguyên vật liệu đầu vào làm tăng chi phí sản xuất (chi phí xăng dầu chiếm khoảng 3,52% trong tổng chi phí sản xuất năm 2021). Một số ngành sẽ chịu ảnh hưởng lớn hơn do có chi phí xăng dầu chiếm tỷ trọng lớn như: vận tải, hóa chất, phân bón, sản xuất nhựa... 

Trước tình trạng giá xăng vẫn có thể tăng cao, TS Cấn Văn Lực kiến nghị Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, bộ, ngành liên quan tăng cường theo dõi sát diễn biến giá dầu, trong đó cần tính toán tác động của kịch bản giá dầu ở mức 90-100 USD/thùng, tăng bình quân 30-40% so với năm 2021 để có những biện pháp ứng phó phù hợp.

Đồng thời, Bộ Công thương chủ trì, có giải pháp tổng thể đảm bảo đầy đủ nguồn cung xăng dầu lâu dài hơn cho nền kinh tế.

Đặc biệt, Chính phủ sớm cho phép mở rộng, nâng cao năng lực dự trữ xăng dầu đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế, giảm bớt lệ thuộc và tác động của giá xăng dầu thế giới tăng cao đến sự ổn định và phát triển kinh tế trong nước. 

Ngoài ra, các cơ quan chức năng cần phân tích những yếu tố về cơ sở giá, thuế và phí xăng dầu để đề xuất điều chỉnh phù hợp; đồng thời, rà soát, đánh giá và phối hợp nhịp nhàng để sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu sát thị trường, hiệu quả hơn nữa, nhất là về tần suất, thời điểm và mức độ bình ổn một cách linh hoạt, phù hợp.

“Về lâu dài, Chính phủ chỉ đạo cân nhắc phương án tối ưu giữa việc có duy trì hay không duy trì Quỹ bình ổn này trên cơ sở rà soát, đánh giá khoa học, thực tiễn, phù hợp bối cảnh Việt Nam”, TS Cấn Văn Lực nói.