Độc đáo lễ Căm Lung của đồng bào Lự ở Lai Châu

Thứ tư, 31/07/2024 19:19 PM - 0 Trả lời

(CLO) Lễ Căm Lung là một trong ba lễ hội quan trọng nhất trong năm của người Lự ở Lai Châu, được tổ chức vào ngày mồng 3 tháng 3 và ngày mồng 6 tháng 6 âm lịch hàng năm.

Trong cộng đồng 20 dân tộc sinh sống trên địa bàn tỉnh Lai Châu, có 4 dân tộc có dân số dưới 10.000 người là Cống, Mảng, Si La và Lự. Người Lự ở Lai Châu có hơn 1.300 hộ, gần 7.000 nhân khẩu, chiếm hơn 1,49% dân số toàn tỉnh, phân bố chủ yếu ở hai huyện Tam Đường và Sìn Hồ.

Đến nay, đồng bào Lự vẫn lưu giữ được nhiều giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp. Một trong những nét văn hóa độc đáo đó chính là nghi lễ Căm Lung, hay còn gọi là lễ cúng rừng.

doc dao le cam lung cua dong bao lu o lai chau hinh 1

Lễ Căm Lung của người Lự ở Lai Châu được phục dựng tại Làng văn hoá Du lịch các dân tộc Việt Nam. Ảnh: LVH

Lễ Căm Lung là một trong ba lễ hội quan trọng nhất trong năm của người Lự ở Lai Châu, cùng với Lễ cơm mới (Kin Khẩu Máy), Lễ cúng trâu (Mo Khoăn Khoai). Nghi lễ này được tổ chức vào ngày mồng 3 tháng 3 và ngày mồng 6 tháng 6 âm lịch hàng năm.

Tại xã Bản Hon, huyện Tam Đường - nơi có cộng đồng dân tộc Lự đông đảo nhất tỉnh sinh sống (xấp xỉ 90% dân số toàn xã), lễ Căm Lung vẫn giữ được nguyên vẹn các nghi thức từ xưa truyền lại.

Người Lự quan niệm núi rừng là linh hồn của vạn vật, bảo vệ, che chở cho con người tồn tại và phát triển, là nơi trú ngụ của các đấng siêu nhiên. Việc tổ chức lễ Căm Lung để cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, bản làng yên bình, đời sống người dân ấm no.

doc dao le cam lung cua dong bao lu o lai chau hinh 2

Các vật phẩm trong lễ Căm Lung mang ý nghĩa sinh sôi nảy nở. Ảnh: TL

Trong lễ Căm Lung, mỗi gia đình sẽ cử ra một đại diện là nam giới đi tham gia lễ cúng, khi về sẽ có lộc dành cho những người ở nhà. Tại lễ hội, người dân trong bản thấy được vị trí của mình trong cộng đồng và có sự phối hợp công việc, qua đó tăng tính kết nối trong cộng đồng.

Theo thầy cúng Tao Văn Seng (bản Nà Khum, xã Bản Hon), đối với đồng bào Lự, từ xưa đến nay lễ Căm Lung bao giờ cũng được tổ chức rất trang trọng. Ở mỗi thôn bản đều có một khu rừng cấm, rừng thiêng, nơi tổ chức lễ cúng rừng. Đây thường là một khu rừng tự nhiên gần bản, nơi có nhiều cây gỗ lớn, gần nguồn nước.

Thực hiện nghi lễ là 5 thầy cúng, gồm 1 thầy cúng chính và 4 thầy cúng phụ. Họ đều là nam giới, thường là những người mạnh khỏe, có uy tín trong cộng đồng.

doc dao le cam lung cua dong bao lu o lai chau hinh 3

Lễ Căm Lung là dịp các cô gái Lự chọn cho mình những bộ trang phục truyền thống đẹp nhất. Ảnh: TL

Để lựa chọn thầy cúng, dân bản sẽ cho mỗi người bốc một nhúm gạo, sau đó đếm, chọn 5 người có số hạt chẵn lớn nhất làm thầy cúng. Hình thức tuyển người này tiếng Lự gọi là “kiếp khẩu”, được lưu truyền từ nhiều thế hệ, nhằm đảm bảo tính công bằng mỗi khi cần tuyển lựa người có uy tín, đảm đương công việc mà cộng đồng giao phó.

Lễ Căm Lung bắt đầu từ khi mặt trời vừa lên và diễn ra không quá giờ ngọ. Đồ cúng tế được chuẩn bị từ trước, bao gồm 1 con lợn đen, 3 con gà, 3 bó hương, 1 cuốn vải đen, rượu trắng, xôi, giấy bạc… Ngoài ra, còn có 16 bộ chén được xếp chồng lên nhau tượng trưng cho âm dương, trời đất.

Các nghi lễ trong lễ Căm Lung của người Lự có tính cộng đồng chặt chẽ, chu đáo và nhiều kiêng kỵ. Trong quá trình chế biến đồ cúng, không được dùng ớt làm gia vị, cơm không được nấu cháy, rượu không để bị khê thì mọi sự mới tốt lành. Trong những ngày diễn ra lễ hội, người dân trong bản không ai được chặt cây, đào đất, thả rông gia súc.

doc dao le cam lung cua dong bao lu o lai chau hinh 4

Điệu múa quạt truyền thống của dân tộc Lự ở xã Bản Hon, huyện Tam Đường. Ảnh: TL

Người tham gia lễ cũng không mặc đồ trắng, không đi chân đất, không để đầu trần. Trong quá trình làm cỗ cúng thần rừng, sau khi cắt tiết gà, tiết lợn, một phần tiết sẽ được bôi lên các phên mắt cáo có cài cành cây xanh treo nơi đầu bản, treo xung quanh nơi làm lễ và trước hiên nhà để cảnh báo thời điểm kiêng người lạ ra vào bản.

Lễ cúng gồm 2 phần, lễ cúng sống và cúng chín, với những nghi thức thiêng liêng. Khi lễ vật đã được bày biện xong, giờ tốt đến, thầy cúng đốt hương khấn mời các vị thần linh cai quản trời đất, sông suối, cây cỏ, các ông tổ các dòng họ người Lự sinh sống trong bản như: Vàng, Lò, Tao… đang ngự tại khu rừng thiêng của bản về nhận mặt và lễ vật mà bà con dâng lên.

Sau đó thầy cúng cho phép những người tham gia buổi lễ cắt tiết những con vật trên để làm lễ chín. Mâm lễ vật được đặt trên 1 chiếc bàn để thầy cúng khấn mời các vị thần linh, ông tổ các dòng họ hưởng lễ và phù hộ cho bà con sức khỏe, gia đình hòa thuận, việc chăn nuôi thuận lợi, mùa màng tốt tươi.

Sau khi hoàn tất việc cúng tế, những người tham gia lễ cúng sẽ cùng ăn cơm, uống rượu ngay tại rừng và không quên chia phần cho những người trong gia đình không được trực tiếp tham gia, để tất cả mọi người trong bản đều được hưởng lộc của đất trời, thần linh.

doc dao le cam lung cua dong bao lu o lai chau hinh 5

Đẩy gậy - trò chơi truyền thống của người Lự trong những ngày lễ hội. Ảnh: TL

Trong hai ngày tiếp theo của lễ Căm Lung, mọi người dân trong bản, từ trẻ nhỏ đến người già, nam nữ thanh niên mặc những bộ trang phục truyền thống đẹp nhất, cùng tham gia các trò chơi dân gian như: đi cà kheo, ném còn, đánh cầu lông gà, đẩy gậy, kéo co, giao lưu văn nghệ...

Đồng bào Lự tin rằng, sau khi tổ chức lễ Căm Lung, bà con dân bản sẽ càng sống đoàn kết, thương yêu nhau hơn. Cùng với những lời khẩn cầu trong lễ Căm Mương, tất cả các gia đình phải cố gắng nuôi cho con cái học hành để có cuộc sống tốt hơn. Đây chính là một nét đẹp trong văn hoá của đồng bào Lự, cần được bảo tồn và phát triển.

T.Toàn

Tin mới

Báo Đồng Nai trao 600 suất học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn các tỉnh phía Bắc

Báo Đồng Nai trao 600 suất học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn các tỉnh phía Bắc

(CLO) Trong 2 ngày, 30 và 31/10, Báo Đồng Nai phối hợp với Báo Hà Giang tổ chức hoạt động trao 200 suất học bổng cho học sinh học giỏi, có hoàn cảnh khó khăn tại tỉnh Hà Giang. Dự kiến Báo Đồng Nai sẽ trao 600 suất học bổng với tổng trị giá 600 triệu đồng cho các học sinh học giỏi, có hoàn cảnh khó khăn tại các tỉnh Đông Bắc như: Hà Giang, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Cao Bằng, Bắc Kạn.

Nghề báo
Cần Thơ trao giải Giải báo chí về xây dựng Ðảng thành phố lần thứ III

Cần Thơ trao giải Giải báo chí về xây dựng Ðảng thành phố lần thứ III

(CLO) Chiều 30/10, Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ tổ chức Lễ tổng kết và trao giải Giải báo chí về xây dựng Ðảng (Giải Búa liềm vàng) TP Cần Thơ lần thứ III - năm 2024.

Nghề báo
Khởi tranh môn bóng đá Hội khỏe Hội Nhà báo thành phố Hà Nội mở rộng năm 2024

Khởi tranh môn bóng đá Hội khỏe Hội Nhà báo thành phố Hà Nội mở rộng năm 2024

(CLO) Ngày 30/10, đã khởi tranh môn bóng đá - môn thi đấu đầu tiên của Hội khỏe Hội Nhà báo thành phố Hà Nội mở rộng lần thứ 29 năm 2024.

Công tác hội
Lâm Đồng trao giải Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng tỉnh lần thứ I

Lâm Đồng trao giải Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng tỉnh lần thứ I

(CLO) Chiều 30/10, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy (Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 35 tỉnh Lâm Đồng) tổ chức tổng kết, trao giải Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng tỉnh Lâm Đồng lần thứ I và Cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu nghị quyết của Đảng bộ tỉnh; chuyên đề học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh năm 2024.

Nghề báo
Cựu giám đốc quỹ tín dụng tham ô tiền tỷ để mua nhà, cho con du học

Cựu giám đốc quỹ tín dụng tham ô tiền tỷ để mua nhà, cho con du học

(CLO) Để có tiền cho con du học và mua nhà ở Úc, cựu Giám đốc Quỹ tín dụng nhân dân xã Nghi Hoa đã chỉ đạo cấp dưới lập khống tài liệu, hồ sơ vay vốn… để tham ô gần 24 tỷ đồng. Dù đang bỏ trốn, nhưng vị giám đốc này đã bị tòa tuyên án chung thân.

Vụ án
Quảng Bình tập trung khắc phục hậu quả do mưa lũ

Quảng Bình tập trung khắc phục hậu quả do mưa lũ

(CLO) Mưa lũ trong những ngày qua tại Quảng Bình đã làm 5 người chết, 5 tàu thuyền bị chìm, hàng ngàn ngôi nhà ngập sâu…. Với phương châm “nước rút đến đâu, vệ sinh đến đó”, lực lượng chức năng cùng với người dân vùng lũ đang tập trung khắc phục hậu quả ngập lụt.

Môi trường và cuộc sống
Ông Đặng Trần Cường được bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Điện ảnh

Ông Đặng Trần Cường được bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Điện ảnh

(CLO) Chiều 30/10 tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội nghị quán triệt Nghị quyết và triển khai công tác điều động, chuyển đổi vị trí công tác đối với cán bộ thuộc diện Ban Cán sự đảng quản lý năm 2024.

Đời sống văn hóa
Google đối mặt khoản phạt kỷ lục từ Nga

Google đối mặt khoản phạt kỷ lục từ Nga

(CLO) Google đối mặt khoản phạt kỷ lục 2 nghìn tỷ rúp tại Nga do từ chối khôi phục các kênh YouTube thân Kremlin, làm leo thang căng thẳng pháp lý và chính trị.

Sức sống số
Những tin đồn và màu sắc iPhone SE 4 dự kiến sẽ ra mắt

Những tin đồn và màu sắc iPhone SE 4 dự kiến sẽ ra mắt

(CLO) iPhone SE 4 sắp ra mắt với thiết kế hiện đại và chip A18 mạnh mẽ, dự kiến sẽ có các màu sắc như xanh lam, tím, hồng, đen, và đỏ, tạo nên phong cách trẻ trung, cá tính.

Sức sống số
Hướng dẫn cơ quan báo chí áp dụng Bộ chỉ số đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số

Hướng dẫn cơ quan báo chí áp dụng Bộ chỉ số đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số

(CLO) Chiều 30/10, Cục Báo chí (Bộ Thông tin và Truyền thông) tổ chức tập huấn, hướng dẫn các cơ quan báo chí áp dụng Bộ chỉ số và sử dụng phần mềm thực hiện đo lường, đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí năm 2024.

Nghề báo
Miền Bắc chuẩn bị đón đợt rét đầu tiên vào đầu tuần tới

Miền Bắc chuẩn bị đón đợt rét đầu tiên vào đầu tuần tới

(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, từ ngày 4/11 sẽ có đợt không khí lạnh mạnh ảnh hưởng tới miền Bắc, trời chuyển mưa rào và dông rải rác, sang ngày 5/11 trời chuyển rét. Đây sẽ là đợt rét đầu tiên trong mùa đông năm nay.

Tin tức
Xây dựng Luật Phòng không nhân dân để đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới

Xây dựng Luật Phòng không nhân dân để đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới

(CLO) Chiều 30/10, tại Nhà Quốc hội, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Phòng không nhân dân. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành nội dung phiên họp.

Tin tức
Ngân hàng Thế giới: Giá dầu có thể lên tới 92 USD một thùng nếu xung đột Trung Đông leo thang

Ngân hàng Thế giới: Giá dầu có thể lên tới 92 USD một thùng nếu xung đột Trung Đông leo thang

(CLO) Các chuyên gia dự báo giá dầu leo thang chạm ngưỡng 92 USD do căng thẳng Trung Đông, song nỗ lực bình ổn từ các nhà sản xuất có thể kéo giá xuống còn 84 USD vào 2025.

Thị trường - Doanh nghiệp
Đổi mới công tác đánh giá học sinh là vấn đề cấp thiết

Đổi mới công tác đánh giá học sinh là vấn đề cấp thiết

(CLO) Giáo sư Lê Anh Vinh: “Một hệ thống đánh giá linh hoạt và sáng tạo không chỉ khuyến khích học sinh tham gia tích cực vào quá trình học mà còn giúp giáo viên điều chỉnh phương pháp giảng dạy để phù hợp hơn với từng đối tượng học sinh”.

Giáo dục
Dự báo thời tiết ngày 31/10: Bắc Bộ đêm và sáng sớm trời lạnh, ngày nắng

Dự báo thời tiết ngày 31/10: Bắc Bộ đêm và sáng sớm trời lạnh, ngày nắng

(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thuỷ văn, ngày 31/10, Bắc Bộ và khu vực Thanh Hóa - Nghệ An đêm có mưa vài nơi, ngày nắng, sáng sớm trời lạnh. Khu vực từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi có mưa vừa. Tây Nguyên và Nam Bộ chiều tối có mưa rào rải rác và có nơi có dông.

Đời sống
Khán giả Đà Nẵng hóng chờ đêm nhạc Phạm Duy

Khán giả Đà Nẵng hóng chờ đêm nhạc Phạm Duy

(CLO) Những tình khúc bất hủ của nhạc sĩ Phạm Duy sẽ tái ngộ khán giả Đà Nẵng trong đêm nhạc “Đường tình ta đi” vào lúc 20h00, ngày 07/12/2024 tại Nhà hát Trưng Vương, với sự tham gia của các giọng ca hàng đầu như danh ca Tuấn Ngọc, danh ca Ý Lan, ca sĩ Trọng Bắc, cặp đôi âm nhạc Hoàng Trang – Nguyễn Đông...

Giải trí
Bình Luận

Tin khác

Ông Đặng Trần Cường được bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Điện ảnh

Ông Đặng Trần Cường được bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Điện ảnh

(CLO) Chiều 30/10 tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội nghị quán triệt Nghị quyết và triển khai công tác điều động, chuyển đổi vị trí công tác đối với cán bộ thuộc diện Ban Cán sự đảng quản lý năm 2024.

Đời sống văn hóa
Nhiều món ăn của các nước sẽ quy tụ tại Lễ hội ẩm thực Hà Nội

Nhiều món ăn của các nước sẽ quy tụ tại Lễ hội ẩm thực Hà Nội

(CLO) Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2024 quy tụ những món ăn mang đậm bản sắc Việt Nam và giới thiệu nền văn hóa ẩm thực của nhiều quốc gia trên thế giới.

Đời sống văn hóa
NSND Xuân Bắc làm Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn

NSND Xuân Bắc làm Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn

(CLO) NSND Xuân Bắc, Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam vừa được bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn.

Đời sống văn hóa
Nhiều hoạt động đặc sắc tại Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024

Nhiều hoạt động đặc sắc tại Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024

(CLO) Chiều 30/10/2024, tại Hà Nội, Ban tổ chức Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 tổ chức Họp báo giới thiệu thông tin về nội dung các hoạt động diễn ra tại Lễ hội.

Đời sống văn hóa
Festival Ninh Bình 2024: Dòng chảy di sản mở ra thế giới cổ trang sống động

Festival Ninh Bình 2024: Dòng chảy di sản mở ra thế giới cổ trang sống động

(CLO) Với chủ đề "Dòng chảy di sản", Festival Ninh Bình 2024 diễn ra từ 24-30/11, sẽ đưa du khách vào hành trình “sống lại” lịch sử ngàn năm qua một loạt hoạt động văn hóa - nghệ thuật quy mô, đầy tính điện ảnh.

Đời sống văn hóa
Hạ Long ra măt sản phẩm du lịch mới mang đậm bản sắc văn hóa Việt

Hạ Long ra măt sản phẩm du lịch mới mang đậm bản sắc văn hóa Việt

(CLO) Từ ngày 1/11, du khách đến với TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh sẽ có thêm lựa chọn khám phá trải nghiệm show âm nhạc kết hợp thời trang mang đậm bản sắc văn hóa Việt.

Đời sống văn hóa
Khởi công trùng tu di tích Thái Miếu ở Đại Nội Huế

Khởi công trùng tu di tích Thái Miếu ở Đại Nội Huế

(CLO) Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế vừa tổ chức khởi công trùng tu di tích Thái Miếu, nơi thờ 9 chúa triều Nguyễn, với kinh phí 52 tỉ đồng từ nguồn ngân sách địa phương.

Đời sống văn hóa
Festival Hoa Đà Lạt 2024 sẽ có nhiều nét mới

Festival Hoa Đà Lạt 2024 sẽ có nhiều nét mới

(CLO) Festival hoa Đà Lạt lần thứ X năm 2024 sẽ có nhiều nét mới, nhiều chương trình nghệ thuật đặc sắc, hấp dẫn và sẽ diễn ra từ ngày 5/12 đến hết ngày 31/12/2024.

Đời sống văn hóa
Ninh Bình: Tổ chức Festival đảm bảo tiết kiệm, thiết thực, hiệu quả

Ninh Bình: Tổ chức Festival đảm bảo tiết kiệm, thiết thực, hiệu quả

(CLO) Chiều 29/10, Ban Tổ chức Festival Ninh Bình lần thứ III, năm 2024 tổ chức hội nghị rà soát, kiểm điểm tiến độ thực hiện nhiệm vụ tổ chức Festival theo Kế hoạch số 144/KH-UBND, đồng thời triển khai các nhiệm vụ tiếp theo.

Đời sống văn hóa
Gia Lai: Tuần lễ Hoa Dã Quỳ - Núi lửa Chư Đang Ya năm 2024 sẽ diễn ra từ 6/11 đến ngày 12/11

Gia Lai: Tuần lễ Hoa Dã Quỳ - Núi lửa Chư Đang Ya năm 2024 sẽ diễn ra từ 6/11 đến ngày 12/11

(CLO) Chiều 29/10, tỉnh Gia Lai đã tổ chức họp báo thông tin về Tuần lễ Hoa Dã Quỳ - Núi lửa Chư Đang Ya năm 2024 sẽ diễn ra từ 6/11 đến ngày 12/11.

Đời sống văn hóa