Là một trong những nước có lợi thế và tiềm năng phát triển trong lĩnh vực nông nghiệp, Việt Nam đã trở thành một nước xuất khẩu nông sản lớn trên thế giới. Trong đó DN đang đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối đưa hàng nông sản ra thế giới.

Thực tế thời gian qua cho thấy, việc thu hút đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao (NNCNC) chưa được như kỳ vọng, đặc biệt là việc thu hút đầu tư từ khu vực doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Tại Lâm Đồng, một trong những địa phương dẫn đầu khi thu hút nhiều nhất các nhà đầu tư FDI vào NNCNC. Hiện tại, sự tham gia đầu tư của các doanh nghiệp FDI vào địa phương này đã góp phần giải quyết việc làm thường xuyên cho khoảng 10.000 lao động.

Ông Nguyễn Văn Yên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng cho biết, thông qua thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là thu hút các doanh nghiệp FDI đầu tư sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, đã tác động mạnh mẽ đến nhận thức và giúp bà con nông dân thay đổi tư duy, mạnh dạn đầu tư ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất từ đó tăng thu nhập, tăng năng suất, giá trị cho hàng hóa nông sản.

Theo nhận định của giới chuyên gia, nếu điểm mặt các dự án FDI dành cho lĩnh vực NNCNC thì con số rất khiêm tốn. Các dự án chủ yếu tập trung ở một số vùng miền có lợi thế và không phải địa phương nào cũng có thể thu hút đầu tư vào lĩnh vực NNCNC.

Bên cạnh đó, nền nông nghiệp của Việt Nam dù xuất hiện sớm nhưng xuất phát điểm thấp, trình độ nghiên cứu khoa học cũng như điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị cho nghiên cứu, thử nghiệm về lĩnh vực này còn thấp, đơn giản. Đó là chưa kể đến những thủ tục hành chính rườm rà, phức tạp, quá trình kết nối hộ nông dân với doanh nghiệp còn khó khăn đang là những rào cản cho các doanh nghiệp FDI đầu tư vào NNCNC.

Trên thực tế, việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực NNCNC vẫn đang gặp nhiều điểm nghẽn, nguyên do là bởi đây là lĩnh vực gặp nhiều rủi ro do phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Đáng chú ý, nếu câu chuyện về vốn và vấn đề tiếp cận vốn để phát triển NNCNC là điểm nghẽn lớn nhất đối với các DNNVV trong nước, thì với các doanh nghiệp FDI, rào cản chính nằm ở vấn đề tích tụ đất đai, tập trung quỹ đất để phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Ông Atsusuke Kawada, Trưởng đại diện Văn phòng đại diện Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản tại Hà Nội (JETRO) cho biết, đã có nhiều đoàn DN Nhật Bản đến Việt Nam tìm hiểu thị trường nông nghiệp, nhưng mới chỉ có một số ít DN đầu tư vốn vào lĩnh vực này. Nguyên nhân chủ yếu do quy mô sản xuất nông nghiệp của Việt Nam nhỏ lẻ, cơ sở hạ tầng và dịch vụ phụ trợ còn thiếu và yếu.

“Đầu tư vào NNCNC khó nhất là những thủ tục về nguồn đất. Nếu các địa phương quan tâm, có kế hoạch dành quỹ đất nông nghiệp cho các doanh nghiệp FDI sẽ có nhiều cơ hội và dễ dàng hơn khi quyết định đầu tư vào lĩnh vực này. Ngoài ra, vấn đề logistics của Việt Nam cũng chưa đảm bảo cho việc vận chuyển và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp”, ông Atsusuke Kawada lưu ý.

Sản xuất nông nghiệp công nghệ cao đồng nghĩa với việc sẽ tạo ra sản lượng nông sản lớn do đó song song với việc tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận các nguồn lực phục vụ sản xuất, các cơ quan quản lý cần hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng chuỗi giá trị cho ngành nông nghiệp, trong đó chú trọng đến vị trí và vai trò của người nông dân, đến vấn đề về thị trường và phát triển thị trường cho sản phẩm nông nghiệp cùng các biện pháp hỗ trợ tích cực khác.

Chí Hưng