X

Nơm nớp lo sợ

Theo tìm hiểu của PV báo Nhà Báo và Công Luận, dự án kè chống sạt lở bờ sông Đăk Pne, huyện Kon Rẫy được UBND tỉnh Kon Tum cho chủ trương lập dự án đầu tư vào năm 2008, sau đó được phê duyệt và đến năm 2010 thì điều chỉnh một số hạng mục. Dự án có chiều dài 3,7km, với tổng vốn đầu tư khoảng 134 tỷ đồng. Như vậy, từ khi lập dự án đến nay đã 14 năm, tuy nhiên kè chống sạt lở bờ sông Đăk Pne vẫn “án binh, bất động”.

Trong khi kè chống sạt lở vẫn còn nằm trên giấy thì tình trạng xói lở 2 bên bờ sông đang ngày càng trở nên nghiêm trọng. Cụ thể, dù mới bước vào mùa mưa, tuy nhiên theo ghi nhận của PV dọc bờ sông Đăk Pne đã xuất hiện rất nhiều điểm sạt lở mới “ăn sâu” vào con đường bê tông dọc làng Kon Skôi.

Anh A Kiên – Trưởng thôn Kon Skôi lo lắng nói: “Hàng năm, cứ vào khoảng tháng 9-10, trời mưa rất to, nước sông dâng lên cao ảnh hưởng đến hoa màu của người dân. Đặc biệt là những hộ dân gần bờ sông, họ thường xuyên phải chuyển đồ đạc lên cao bởi nước lũ dâng vào nhà. Bên cạnh đó, một số hộ dân vì lo sợ tình trạng sạt lở sẽ “ăn sâu” vào ngôi nhà, đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người thân nên đã di chuyển lên phía trên sinh sống. Kết thúc một mùa mưa lũ, con sông Đăk Pne lại “nuốt” thêm vài mét đất của người dân, cứ đà này thì chẳng mấy chốc cái làng Kon Skôi này cũng bị “nuốt chửng”.

Được biết, làng Kon Skôi hiện có gần 350 hộ dân sinh sống với khoảng 1.500 nhân khẩu. Nhiều năm nay, hàng trăm hộ dân trong làng luôn phải sống trong cảnh thấp thỏm, lo âu vì tình trạng xói lở 2 bên bờ sông mỗi lúc một nghiêm trọng. Nước lũ về không chỉ cuốn trôi nhiều diện tích hoa màu của người dân mà còn kéo theo tình trạng sạt lở, đe dọa trực tiếp đến tính mạng của dân làng.

Ông A Đôi (SN 1967), một trong những hộ dân có nhà, đất và hệ thống chuồng trại chăn nuôi nằm sát cạnh dòng sông Đăk Pne cho hay: “Ngày trước làng Kon Skôi không sạt lở như bây giờ. Tình trạng này chỉ mới xuất hiện từ năm 2009, cứ tới mùa mưa lũ, dọc dòng sông Đăk Pne, nhà nào cũng bị sạt lở, nước lũ cuốn trôi nhiều diện tích đất đai và hoa màu. Khu vườn phía sau nhà tôi liên tục bị sông Đăk Pne “bào mòn” qua mỗi mùa mưa. Nhiều năm nay dân làng cũng có nghe sẽ xây dựng bờ kè chống sạt lở qua làng, nhưng cứ nghe năm nay qua năm khác thôi chứ chẳng thấy triển khai xây dựng gì cả”.

“Cứ vào mùa mưa lũ, những hộ dân bên này đường bê tông (nằm bên cạnh sông Đăk Pne) lại phải di dời đồ đạc, tài sản đi nơi khác. Chúng tôi luôn sống trong nơm nớp lo sợ vì tình trạng sạt lở dọc dòng sông, đặc biệt là vào mùa mưa lũ. Hiện tại, tôi cũng như các hộ dân trong làng chỉ có một mong muốn duy nhất là xây dựng bờ kè, để người dân yên tâm sinh sống và phát triển kinh tế”, ông Đôi mong muốn.

Kè chống sạt lở vẫn nằm trên giấy vì chưa có kinh phí xây dựng

Được biết, làng Kon Skôi là vùng trọng điểm sạt lở của huyện Kon Rẫy, đặc biệt là mùa mưa bão. Theo thống kê của UBND xã Đăk Ruồng, hiện tại có khoảng 40-50 hộ dân có nhà cửa nằm ngoài mép sông, chịu ảnh hưởng trực tiếp khi lũ tràn về.

Vào mùa mưa những hộ dân này liên tục bị dòng sông Đăk Pne “uy hiếp” tính mạng, nhiều diện tích đất đai, hoa màu cũng đã bị dòng sông “nuốt chửng”. Đặc biệt, trước đó nước lũ tràn về khiến con đường bê tông ở cuối làng bị đánh bay.

Trao đổi với PV, ông Đỗ Dũng Sỹ - Chủ tịch UBND xã Đăk Ruồng cho biết: “Do ảnh hưởng của mưa bão nên khu vực làng Đăk Skôi tiềm ẩn nguy cơ sạt lở đất, gây nguy hiểm cho người dân. Về vấn đề này, trong các cuộc họp của thôn làng, xã cũng đã tuyền truyền vận động người dân thực hiện các biện pháp phòng chống lụt bão. Đặc biệt là trong những ngày mưa bão, chính quyền địa phương cũng thường xuyên vận động người dân chủ động chằng chống nhà cửa để đảm bảo an toàn. Hay khi có mưa xảy ra trong đêm và khi có tín hiệu xã lũ của các thủy điện thì người dân cần phải nhanh chóng di dời tài sản đến nơi an toàn”.

Cũng theo ông Sỹ, về phía các hộ dân sống sát mép bờ sông khi lũ về tiềm ẩn nguy cơ sạt lở rất lớn nên xã cũng thường xuyên tuyên truyền, vận động người dân thực hiện các bước để đảm bảo an toàn về tài sản và tính mạng con người.

“Qua làm việc với các hộ dân có nhà ở gần bờ sông, gần khu sạt lở, người dân cũng mong muốn Nhà nước có các biện pháp đảm bảo, hạn chế nguy cơ xói lở bờ sông. Không riêng gì người dân, mà chính quyền xã cũng rất mong muốn được sớm triển khai xây dựng bờ kè hoặc có các biện pháp bảo vệ bờ sông, chống sạt lở, đảm bảo an toàn đất sản xuất và nhà ở của dân làng Kon Skôi”, ông Sỹ kỳ vọng.

Dự án kè chống sạt lở bờ sông Đắk Pne hiện có vai trò rất quan trọng, vừa đảm bảo an toàn, ổn định chỗ ở và sản xuất cho gần 350 hộ dân thôn 10 xã Đăk Ruồng. Đồng thời, bờ kè chống sạt lở sông Đăk Pne còn có nhiệm vụ bảo vệ công trình, tài sản của Nhà nước thuộc khu trung tâm hành chính huyện Kon Rẫy. Thế nhưng, vì không có vốn đầu tư nên sau 14 năm kể từ khi lập dự án bờ kè vẫn chưa thể xây dựng.

Ông Đinh Xuân Thi – Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Kon Rẫy thông tin: “Làng Kon Skôi theo quy định buộc phải di dời, đáng lý phải di dời nhưng không có kinh phí. Bên cạnh đó, khu vực này trước đây đã đề nghị xây kè, dự toán có hết rồi nhưng cuối cùng vẫn chưa có kinh phí để xây dựng. Vào mùa mưa lũ, chính quyền cũng thường xuyên tuyền truyền, vận động các hộ dân sinh sống ở gần điểm sạt lở di dời đến vùng cao hơn. Ở làng Kon Skôi nhà cửa trôi thì mình chưa nắm nhưng đất sạt lở thì rất nhiều”.

Hiện tại, đối với các hộ dân sinh sống ở ngoài mép sông, chính quyền cũng đã nhiều lần vận động người dân tìm quỹ đất phía trong để di dời nhà cửa. Tuy nhiên, đa số đời sống kinh tế của người dân còn nhiều khó khăn, không có tiền mua đất và không đủ tiền xây dựng nhà cửa khi chuyển đến nơi ở mới. Chính vì vậy, nhiều năm nay dân làng Kon Skôi đành phó mặc nguy hiểm “sống chung” với từng đợt mưa lũ càn quét.