(NB&CL) Trong thời đại số, nhiều ý kiến lo ngại rằng văn hóa dân gian sẽ gặp khó khi tiếp cận lớp người trẻ. Tuy nhiên, đây đó vẫn có những người trẻ quan tâm đến nghệ thuật truyền thống và bảo tồn nó bằng cách làm rất “trẻ”. Trường Ca Kịch Viện là một dự án như thế.
Ra đời năm 2020, dự án Trường Ca Kịch Viện do một nhóm bạn trẻ thuộc thế hệ Z thực hiện, nhằm xây dựng một “bảo tàng” online về nghệ thuật sân khấu truyền thống và diễn xướng dân gian Việt Nam. Trường Ca Kịch Viện được biết đến với việc ứng dụng công nghệ số vào bảo tồn văn hóa truyền thống, mang đến những thông tin cơ bản về các loại hình sân khấu quen thuộc như rối nước, chèo, tuồng, cải lương... và cả những diễn xướng có tính địa phương như Bả Trạo, Ổi Lỗi, trò Xuân Phả…
Poster sự kiện “Bắc Nhịp Tang Bồng” của Trường Ca Kịch Viện
Nói về quá trình thành lập dự án Trường Ca Kịch Viện, Nguyễn Hữu Dương - người sáng lập dự án (vốn là cựu học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam, hiện là sinh viên Đại học Pomona, Mỹ) cho biết, xuất phát từ thực tế là các bạn trẻ hiện nay đều sử dụng internet trong cuộc sống hằng ngày nên anh đã có ý tưởng và xây dựng dự án này, mục đích nhằm quảng bá, lưu truyền và gìn giữ các giá trị của nghệ thuật sân khấu truyền thống Việt Nam trên các nền tảng số.
“Trong thời đại hội nhập văn hóa và sự phát triển của các loại hình giải trí hiện đại, các hình thức sân khấu và diễn xướng dân gian đang ngày càng nhận được ít sự quan tâm, hiểu biết của các bạn trẻ. Nhiều bạn nghĩ rằng nghệ thuật biểu diễn truyền thống rất nhàm chán, khó hiểu nên không bao giờ tiếp xúc.
Trường Ca Kịch Viện sử dụng nền tảng số để đưa nghệ thuật biểu diễn truyền thống Việt Nam tới các bạn trẻ, để các bạn trẻ khác cũng thấy được cái hay, cái đẹp, cái liên quan đến đời sống hiện đại của nghệ thuật nước nhà, để rồi yêu nó, để rồi mong muốn góp phần gìn giữ nó”, Nguyễn Hữu Dương nói.
Các thành viên Trường Ca Kịch Viện tại triển lãm phối hợp tổ chức với Espelune, năm 2021. Ảnh: TCKV
Lý giải về tên gọi của dự án, Bùi Yến Linh - Trưởng Ban Tổ chức dự án cho biết, “Ca Kịch” là kịch và ca hát, gắn với chữ “Trường” thể hiện sự trường tồn của nghệ thuật biểu diễn dân tộc. “Viện” ở đây có thể hiểu là một “học viện” hay “viện bảo tàng” nhằm sưu tầm, trưng bày và chuyển tải những nét đặc sắc của các loại hình nghệ thuật dân tộc.
“Trường Ca Kịch Viện được thành lập với mong muốn đưa nghệ thuật biểu diễn truyền thống đến gần hơn với mọi người thông qua ứng dụng nhân văn số. Dự án mong rằng những đóng góp nhỏ bé của mình phần nào có thể rút ngắn khoảng cách của mọi người với những giá trị văn hóa truyền thống, đặc biệt là thế hệ trẻ”, Yến Linh nói.
Linh cũng cho hay, nhóm Trường Ca Kịch Viện thường xuyên duy trì trên 20 thành viên, đều là những bạn trẻ tuổi từ 17 đến 22 là học sinh THPT và sinh viên, yêu thích văn hóa, nghệ thuật dân tộc. “Khi có những thành viên vì ra nước ngoài học, hoặc vì lý do riêng không tham gia dự án, Trường Ca Kịch Viện lại tuyển thành viên mới. Mỗi đợt như vậy, có đến hơn 100 đơn, tụi em lại lọc ra vài chục đơn rồi mới phỏng vấn, tìm ra những người phù hợp”, Linh cho biết.
Thông qua những nền tảng trực tuyến như Facebook và website, Trường Ca Kịch Viện tổng hợp và phổ biến kiến thức về các loại hình nghệ thuật biểu diễn truyền thống tới công chúng mà trước hết là giới trẻ. Vào trang web truongcakichvien.com, hẳn nhiều người bất ngờ với khối lượng kiến thức khá phong phú cùng cách trình bày đồ họa hấp dẫn. Điều này đã tạo hiệu ứng tốt với giới trẻ, đưa họ đến gần hơn với các loại hình sân khấu truyền thống.
Khách nước ngoài xem triển lãm của Trường Ca Kịch Viện. Ảnh: TCKV
Theo Bùi Yến Linh, cho tới thời điểm hiện tại, Trường Ca Kịch Viện đã tổ chức được 15 triển lãm online với một số chủ đề: Tuồng và Hát bội thời Pháp thuộc, Sự khác biệt giữa một số nhạc cụ Việt Nam và Trung Quốc, Hệ thống nhân vật trong Chèo, Những vở Cải lương kinh điển… Fanpage của dự án có gần 5.000 lượt theo dõi và hàng trăm lượt tương tác; website của nhóm đã có gần 100.000 lượt truy cập và nhận được ủng hộ lớn từ đối tượng khán giả trẻ.
Về hoạt động offline, trong năm 2021, Trường Ca Kịch Viện đã đồng tổ chức một triển lãm ảnh với dự án Espelune, thu hút nhiều khách nước ngoài tham quan. Trong năm 2021, Trường Ca Kịch Viện cũng đã tham gia Festival Sáng tạo và Thiết kế Việt Nam do Đại học RMIT tổ chức, đồng thời tổ chức chuỗi workshop “Sống với Văn hóa dân gian” để chia sẻ kinh nghiệm về bảo tồn các giá trị truyền thống bằng ngành công nghiệp sáng tạo và trong các nền tảng số...
Đạt một vài thành công gây tiếng vang ban đầu, nhưng Bùi Yến Linh cho biết, mục tiêu của dự án còn “tham vọng” hơn, khi nhóm mong muốn Trường Ca Kịch Viện trở thành một wiki về nghệ thuật truyền thống. Tại đây, công chúng được tiếp cận với một kho lưu trữ kiến thức lớn, có độ tin cậy, chính xác về những loại hình cơ bản của nghệ thuật sân khấu truyền thống của Việt Nam.
“Làm mới” nghệ thuật truyền thống trong đời sống đương đại
Đã có nhiều ý kiến cho rằng, Trường Ca Kịch Viện đã và đang góp phần giới thiệu, quảng bá đến công chúng, đặc biệt là giới trẻ những “món ăn” mới lạ, sáng tạo mang hơi thở của cuộc sống đương đại. Những người còn rất trẻ này luôn trân trọng văn hóa dân tộc, tìm nhiều cách kết nối và làm sống lại nhiều giá trị vốn quý ngàn năm của cha ông. Ông Tiến Tân - nguyên cán bộ Nhà hát Tuồng Việt Nam đánh giá, trong lúc nghệ thuật sân khấu nói chung, nghệ thuật tuồng nói riêng đang gặp rất nhiều khó khăn về đời sống, về khán giả, các bạn trẻ Trường Ca Kịch Viện đã làm tốt công việc lan tỏa cần thiết cho sân khấu Việt Nam, đó là điều rất đáng quý.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, để dự án bảo tồn nghệ thuật phát huy hiệu quả thì người trẻ cần được trực tiếp cảm nhận trong chính không gian nghệ thuật truyền thống ấy. Theo ông Lê Quốc Vinh, Tổng Giám đốc Tập đoàn Truyền thông Lê, muốn người trẻ xem chèo, tuồng, cải lương… bây giờ không thể “bắt” họ xem những tích cổ với những câu chuyện xa vời mà cần những câu chuyện mang hơi thở cuộc sống hiện đại, do đó cần tạo ra những sản phẩm mới và cả cách biểu hiện mới.
Ông Vinh nhận xét, việc hoạt động online trên các nền tảng số khá phù hợp với giới trẻ nhưng đây mới “chỉ là một phần”. Quan trọng hơn, người trẻ cần được “nhúng” vào trong không gian của nghệ thuật truyền thống bằng những trải nghiệm offline thì mới cảm nhận được hết nét tinh túy và xúc cảm văn hóa dân tộc.
Một số thành viên nhóm Trường Ca Kịch Viện.
Được biết, sau thời gian chủ yếu hoạt động online trên website và Facebook do dịch bệnh, tới đây, Trường Ca Kịch Viện sẽ mở đầu các hoạt động offline bằng chuỗi sự kiện “Bắc nhịp tang bồng”. Sự kiện này diễn ra vào ngày 15/4 và kéo dài đến ngày 15/5/2022 tại Toong Tràng Thi (Số 8, Tràng Thi, Hà Nội) với sự tham gia của 25 nghệ sĩ và gần 100 tác phẩm lấy cảm hứng từ nghệ thuật biểu diễn truyền thống, kết hợp song song với các sự kiện khác.
“Bắc nhịp tang bồng được ra đời với mục đích đem các tác phẩm nghệ thuật của các nghệ sĩ đến gần với công chúng, tạo dịp gặp gỡ và trao đổi giữa các thế hệ cùng chung sự quan tâm và yêu mến nghệ thuật truyền thống. Đây cũng là cơ hội để các nghệ sĩ có thể giao lưu, chia sẻ và quảng bá sản phẩm của mình, đồng thời đem không gian trải nghiệm nghệ thuật dân tộc tới đông đảo các đối tượng trong và ngoài nước, đặc biệt là các bạn trẻ” - Yến Linh chia sẻ.
Dự án Trường Ca Kịch Viện cho thấy giới trẻ không quay lưng với truyền thống mà nghệ thuật truyền thống cần thay đổi cách tiếp cận để phù hợp với thị hiếu của công chúng trẻ. Với quan niệm, văn hóa truyền thống không phải là thứ bất biến, nó liên tục được sáng tạo, làm mới để vận hành trong dòng chảy của đời sống đương đại, những người trẻ của nhóm Trường Ca Kịch Viện đã “khoác áo mới” cho văn hóa dân gian bằng thế mạnh của công nghệ thời đại số.
(CLO) Chiều 8/4, bà Kamitani Naoko, Bí thư thứ nhất, Vụ trưởng Vụ Báo chí và Văn hóa Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam đã có buổi làm việc với Tổng biên tập Báo điện tử VietnamPlus.
(CLO) Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ đàm phán trực tiếp với Iran nhằm ngăn chặn nước này sở hữu vũ khí hạt nhân, đồng thời cảnh báo Tehran về hậu quả nếu thỏa thuận không thành.
(CLO) Ngày 8/4, nhà báo Vũ Hoài Nam, Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam (PLVN) cùng đoàn công tác của Báo tổ chức Lễ bàn giao căn nhà “Mái ấm Tư pháp” cho hộ gia đình bà Lâm Thị Chắt (71 tuổi) có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tại thôn Hợp Thành, xã Nam Trung, tỉnh Thái Bình.
(CLO) Về xử lý các dự án đầu tư có khó khăn, vướng mắc, tồn đọng kéo dài, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu lựa chọn phương án xử lý tối ưu trên cơ sở thỏa thuận, phân tích, đánh giá đảm bảo lợi ích các bên liên quan, hạn chế tối đa tranh chấp, khiếu kiện, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, trật tự xã hội. Ưu tiên áp dụng các biện pháp về kinh tế, dân sự, hành chính trước, xử lý hình sự là biện pháp cuối cùng.
(CLO) Giải bóng đá công nhân, viên chức, lao động Cúp Báo Lao động Thủ đô lần thứ X sẽ chính thức khởi tranh từ ngày 11 đến 22/4 trên sân vận động quận Hoàng Mai (Trung tâm Văn hóa Thể thao Tây Nam Linh Đàm, Hà Nội).
(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn, ngày 9/4, Bắc Bộ và khu vực Thanh Hóa đến Huế có mưa rào và dông vài nơi, trưa chiều trời nắng. Các khu vực khác trên cả nước chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng, riêng miền Đông Nam Bộ có nắng nóng.
(CLO) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính giao Bộ Y tế khẩn trương đề xuất ban hành chính sách đặc thù đối với nhân viên y tế (trong đó có việc nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề đối với viên chức làm việc trong các cơ sở y tế công lập).
(CLO) Chiều ngày 8/4, Hội đồng Chung khảo Giải Báo chí Phật giáo toàn quốc lần thứ nhất - năm 2024 đã tổ chức phiên họp tại chùa Quán Sứ, Hà Nội, nhằm đánh giá, thảo luận và lựa chọn các tác phẩm xuất sắc để tiến hành trao giải.
(CLO) Ngày 8/4, sự kiện khai mạc chương trình “Tăng trưởng doanh nghiệp sinh thái rừng – Forest Ecopreneur 2025” chính thức diễn ra tại Tòa nhà Viện Hàn lâm Khoa học và Xã hội Việt Nam. Đây là cột mốc quan trọng mở đầu cho hành trình nâng cao năng lực doanh nghiệp nhỏ và vừa, thúc đẩy bảo tồn đa dạng sinh thái rừng và cải thiện sinh kế địa phương trong năm 2025.
(CLO) Quân đội Hàn Quốc hôm 8/4 cho biết rằng họ đã bắn cảnh cáo vì cho rằng binh lính Triều Tiên vi phạm ranh giới phân định quân sự trước khi quay trở lại.
(CLO) Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho biết, Chính phủ Việt Nam sẵn sàng đối thoại, bàn bạc với UAE về những hợp tác chiến lược. Và cần cụ thể hoá hợp tác thành những dự án, nhất là các dự án liên quan đến khoa hoc công nghệ, đổi mới sáng tạo, xây dựng và vận hành trung tâm dữ liệu.
(CLO) Liên quan đến vụ 4 ô tô tông nhau trên đèo Bảo Lộc, bước đầu cơ quan chức năng xác định, tài xế lái xe bồn chở hóa chất không chú ý quan sát dẫn tới va chạm với các phương tiện lưu thông hướng ngược lại.
(CLO) Chùa Trung Hậu, hay tên gọi khác là Tổ đình Trung Hậu toạ lạc tại thôn Trung Hậu (xã Tiền Phong, huyện Mê Linh, Hà Nội) là ngôi chùa có nhiều cổ vật và được thiết kế độc đáo, một địa điểm du lịch tâm linh thu hút du khách tới tham quan, chiêm bái.
(CLO) Triển lãm “50 năm vang mãi bản hùng ca" có ý nghĩa thiết thực trong chuỗi hoạt động chào mừng 50 năm ngày Giải phóng niềm Nam, thống nhất đất nước.
(CLO) Trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok… những ngày gần đây, một trào lưu mới mang tên “đóng vỉ chân dung” đang khiến giới trẻ phát sốt. Lấy cảm hứng từ những hộp đồ chơi figure thường thấy trong các cửa hàng, giới trẻ nay sử dụng công nghệ AI – đặc biệt là ChatGPT để tạo nên mô hình đồ chơi 3D mang chân dung chính mình, đi kèm trang phục, phụ kiện thể hiện cá tính và nghề nghiệp riêng.
(CLO) Trong khuôn khổ lễ hội làng Đăm, phường Tây Tựu (quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội) diễn ra nhiều trò chơi hấp dẫn như bơi thuyền, đấu vật, cờ người... Trong đó, trò chơi cờ người thu hút đông người dân địa phương và khách thập phương tham dự.
(CLO) Tập thơ Giọt sương bên cửa sổ của tác giả Nguyễn Văn Á nói lên nhân cách đáng kính trọng của người lính, nói lên một thời đại văn hóa tất cả vì Tổ quốc quyết sinh. Đây là tiếng thơ đáng quý, đáng được sẻ chia, tôn vinh!
(CLO) Ngày 7/4/2025 (tức ngày 10/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử - văn hóa Đại Hùng, thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND thị xã Hồng Lĩnh đã long trọng tổ chức Đại lễ Giỗ Quốc tổ Hùng Vương.
(CLO) Sáng 7/4, lễ hội truyền thống làng Đăm, phường Tây Tựu (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) tiếp tục diễn ra với nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn. Trong đó, nổi bật nhất là phần thi bơi thuyền giữa các làng với nhau thu hút hàng nghìn người dân địa phương và du khách thập phương về tham dự.