(NB&CL) Một số ý kiến quan ngại, việc trao hoàn toàn quyền lực cho Chủ tịch UBND các cấp phê duyệt chủ trương dự án đầu tư công đặt ra vấn đề về việc kiểm soát quyền lực và tính minh bạch, khách quan trong triển khai thực hiện.
Trong kỳ họp Quốc hội thứ 8 đang diễn ra, Quốc hội đang xem xét và cho ý kiến về một số dự thảo Luật quan trọng, một trong số đó là dự thảo Luật Đầu tư công do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì và soạn thảo.
Sửa Luật đầu tư công để khơi thông nguồn lực không phải làm luật để quản
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, dự thảo Luật Đầu tư công đã cụ thể hóa đầy đủ, toàn diện với 5 nhóm chính sách lớn.
Nhóm chính sách đầu tiên là thể chế hóa các cơ chế, chính sách thí điểm, đặc thù đã được Quốc hội cho phép áp dụng.
Trong nhóm chính sách này, điểm mới được chú ý đầu tiên trong dự thảo Luật là: Cho phép tách công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng (GPMB) thành dự án độc lập đối với tất cả các nhóm dự án.
Đồng thời, dự thảo còn đề xuất giao một địa phương làm chủ quản một dự án đi qua nhiều địa phương; cho phép bố trí vốn ngân sách địa phương để ủy thác thực hiện các chính sách tín dụng ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội tại địa phương.
Nhóm chính sách thứ hai là tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. Mục tiêu của chính sách là đề cao trách nhiệm người đứng đầu trong việc thực hiện kế hoạch đầu tư công.
Nhóm chính sách thứ ba đó là nâng cao chất lượng chuẩn bị đầu tư, khai thác nguồn lực, năng lực thực hiện dự án đầu tư công của địa phương, doanh nghiệp nhà nước.
Nhóm chính sách thứ tư là thúc đẩy thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn ODA và vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài (vốn nước ngoài).
Cuối cùng là nhóm chính sách đơn giản hóa trình tự, thủ tục; bổ sung, làm rõ các khái niệm, thuật ngữ, quy định, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.
Ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng: Nội dung sửa đổi Luật Đầu tư công đã thể hiện sâu sắc tinh thần đột phá, cải cách, phân cấp, phân quyền theo phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
Trung ương, Quốc hội, Chính phủ giữ vai trò kiến tạo, tăng cường hoàn thiện thể chế và kiểm tra, giám sát, bảo đảm rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ kết quả. Luật sửa đổi cũng cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, không để đùn đẩy trách nhiệm, tránh tạo cơ chế “xin - cho”…
Dự án Luật nhận được sự đánh giá cao của các Bộ, ngành, địa phương, tổ chức quốc tế, nhà tài trợ nước ngoài, nhất là đã tháo gỡ căn bản các tồn tại, hạn chế, vướng mắc, điểm nghẽn phát sinh trong quá trình thi hành Luật Đầu tư công năm 2019.
Theo Bộ trưởng, các quy định về phân cấp, phân quyền, bảo đảm rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm để dễ kiểm tra, đôn đốc, giám sát, đánh giá, đáp ứng yêu cầu quản lý và sử dụng nguồn lực đầu tư công để thực hiện ba đột phá chiến lược, nhất là đột phá về hạ tầng trong tình hình mới.
Dự thảo Luật Đầu tư công trao nhiều quyền lực hơn cho Chủ tịch UBND các cấp?
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đó là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tránh việc bất cứ việc gì cấp dưới cũng lên “xin” cấp trên, không thể bất cứ vấn đề gì nhỏ cũng phải trình lên cấp Trung ương giải quyết, trong dự thảo Luật Đầu tư công đã đề xuất trao nhiều “quyền lực” hơn cho Chủ tịch UBND các cấp.
Đơn cử, dự thảo Luật Đầu tư công đã phân cấp thẩm quyền cho UBND các cấp quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm B và nhóm C, có quy mô vốn dưới 4.600 tỷ đồng.
Được biết, Luật Đầu tư công hiện hành quy định HĐND cấp tỉnh quyết định chủ trương dự án nhóm A, HĐND các cấp quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm B và nhóm C do địa phương quản lý. UBND các cấp (bao gồm cả cấp tỉnh) chỉ được quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm B và nhóm C khi được HĐND ủy quyền.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, quy định hiện hành chưa phát huy được sự chủ động, linh hoạt và vai trò, trách nhiệm của UBND các cấp, nhất là người đứng đầu.
Dù vậy, để bảo đảm an toàn tài chính, an toàn ngân sách của địa phương, chỉ phân cấp cho UBND cấp tỉnh quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm A có tổng mức đầu tư dưới 4.600 tỷ đồng. HĐND cấp tỉnh quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm A có tổng mức đầu tư từ 4.600 tỷ đồng đến 30.000 tỷ đồng.
Liên quan tới việc phân cấp, phân quyền trong dự thảo Luật Đầu tư công, TS Nguyễn Đức Kiên, chuyên gia kinh tế đánh giá rất cao đề xuất này.
TS Nguyễn Đức Kiên phân tích: Việc phân quyền cho Chủ tịch UBND các cấp phê duyệt chủ trương đầu tư, thay vì HĐND như trước sẽ quy trách nhiệm cho một cá nhân, thay vì một tập thể.
“HĐND cấp tỉnh có tới 50 - 60 người, chờ biểu quyết cho một dự án xong tốn kha khá thời gian, điều này có thể ảnh hưởng tới tiến độ dự án, nếu quy trách nhiệm thì quy cho ai. Trong khi đó, khi phân quyền cho Chủ tịch UBND các cấp, người ký chủ trương đầu tư phải đứng chịu trách nhiệm”, TS Nguyễn Đức Kiên nói.
Dù vậy, TS Nguyễn Đức Kiên băn khoăn, trong dự thảo Luật Đầu tư công lần này phải chăng có thêm quy định “bảo vệ cán bộ làm đúng trách nhiệm”.
Bởi, thực tế ở địa phương có hiện tượng “trên bảo dưới chưa nghe”, thậm chí cấp dưới còn gây khó khăn cho cấp trên. Ví dụ, Chủ tịch UBND tỉnh ký ban hành một quyết định nào đó, nhưng Sở Tài nguyên và Môi trường không đồng ý, lại có văn bản kiến nghị lên ngành dọc, tức là Bộ Tài nguyên và Môi trường để kiểm tra, thẩm tra quyết định này.
Vì vậy, TS Nguyễn Đức Kiên cho rằng, để tránh trường hợp như trên, các Bộ chỉ nên thực hiện chức năng quản lý nhà nước. Nếu có đơn thư kiến nghị, cơ quan thanh tra của Bộ có thể lập kế hoạch thanh tra hàng năm để sang năm hậu kiểm. Hành động này có thể giúp các dự án đầu tư công không bị gián đoạn khi thi công.
Trong khi đó, ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Dự thảo Luật Đầu tư công đã cụ thể hóa được những tư tưởng lớn trong đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, trong đó phân cấp phân quyền được thể hiện rõ nét.
Mặc dù vậy, theo Thứ trưởng, khi sửa Luật vẫn có một số tranh cãi nhất định. Trong đó, vấn đề gây nhiều tranh cãi nhất trong phân cấp là phân cấp phê duyệt chủ trương đầu tư từ HĐND sang Chủ tịch UBND.
Theo Thứ trưởng, hiện nay, có 2 luồng ý kiến, một bên ủng hộ phân cấp với ý nghĩa phân cấp tăng cường trách nhiệm của chủ tịch UBND các cấp.
Một bên không đồng tình khi viện dẫn Luật Tổ chức chính quyền địa phương thì thẩm quyền của HĐND có quyền quyết định những việc quan trọng của địa phương, trong đó có việc quyết định chủ trương đầu tư các dự án. Các vấn đề này sẽ được thảo luận trong kỳ họp Quốc hội lần này.
Trước khi kỳ họp Quốc hội diễn ra, một số ý kiến cho rằng Luật Đầu tư công 2019 đang có hiệu lực, HĐND quyết định chủ trương đầu tư dự án, Chủ tịch UBND cùng cấp quyết định phê duyệt đầu tư dự án là một biện pháp để kiểm soát quyền lực.
Tuy nhiên, tại dự thảo Luật Đầu tư công, việc phân toàn quyền cho Chủ tịch UBND các cấp quyết định chủ trương đầu tư, phê duyệt chủ trương đầu tư đồng nghĩa với việc trao nhiều quyền lực hơn cho Chủ tịch UBND các cấp.
Có thể, việc phân quyền cho Chủ tịch UBND các cấp phê duyệt chủ trương đầu tư sẽ làm giảm các thủ tục hành chính, từ đó giúp dự án được thực hiện nhanh ở các khâu.
Tuy nhiên, việc trao hoàn toàn quyền lực cho Chủ tịch UBND các cấp đặt ra vấn đề về việc kiểm soát quyền lực và tính minh bạch, khách quan trong triển khai thực hiện.
Do đó, nếu quy định phân cấp thẩm quyền cho UBND cùng cấp như tại dự thảo Luật thì cần có cơ chế kiểm soát quyền lực để tránh việc lạm quyền trong việc quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương.
TS Nguyễn Đức Kiên đánh giá rất cao đề xuất cho phép tách công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, GPMB thành dự án độc lập đối với tất cả các nhóm dự án trong dự thảo Luật Đầu tư công.Theo TS Nguyễn Đức Kiên, một trong những vướng mắc lớn nhất khi thực hiện các dự án đầu tư công luôn là vấn đề GPMB.
“Việc tách riêng công tác GPMB thành dự án riêng và địa phương được phép sử dụng vốn sự nghiệp để GPMB trước sẽ giúp địa phương tạo ra quỹ đất sạch. Như vậy, khi thực hiện dự án, địa phương sẽ không phải gặp tình trạng vừa thi công, vừa GPMB như trước”, ông Kiên nói.
(CLO) Tại cuộc họp Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc gần đây, Đại sứ Nga Vassily Nebenzia đã đặt câu hỏi vì sao các đồng minh của Nga như Triều Tiên không thể giúp Moscow trong cuộc chiến ở Ukraine, trong khi các nước phương Tây cho rằng họ có quyền hỗ trợ Kiev.
(CLO) Do ảnh hưởng của mưa bão thời gian vừa qua, tuyến đê tả Đáy đoạn qua địa bàn phường Yên Nghĩa, quận Hà Đông, Hà Nội xuất hiện 3 điểm sụt lún đang tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, mất an toàn giao thông.
(CLO) Samsung đang cân nhắc trong chiến lược kinh doanh của mình khi có ý định loại bỏ thương hiệu "Galaxy" khỏi dòng sản phẩm cao cấp. Đây được xem là nỗ lực nhằm phân biệt rõ ràng giữa các sản phẩm phổ thông và các thiết bị cao cấp của hãng, trong bối cảnh cuộc cạnh tranh gay gắt với Apple vẫn đang tiếp diễn.
(CLO) Thời gian qua, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận nhiều trẻ bị viêm màng não do virus đường ruột gây nên, tuy nhiên hiện bệnh này chưa có vắc xin và thuốc đặc trị.
(CLO) Meta, công ty mẹ của Facebook và Instagram, được cho là đang chuẩn bị tung ra công cụ tìm kiếm riêng tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI). Đây được xem là nỗ lực mới của Meta nhằm giảm sự phụ thuộc vào các dịch vụ tìm kiếm của Google và Microsoft.
(CLO) Doanh thu sụt giảm, chi phí lãi vay cao, EVNGENCO 3 (PGV) phải báo lỗ 459 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm. Tổng nợ vay hơn 32.500 tỷ vẫn đang đè nặng lên kết quả kinh doanh của đơn vị.
(CLO) Trong tháng 10.2024, lực lượng chức năng TP Hà Nội đã tăng cường kiểm tra, xử lý hàng loạt vụ vi phạm về buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng.
(CLO) Chính quyền các địa phương ở tỉnh Quảng Bình đang phối hợp các hội đoàn thể triển khai hỗ trợ nhu yếu phẩm để giúp người dân vượt qua những khó khăn trước mắt.
(CLO) 33 đơn vị của Hà Nội chưa đạt cam kết giải ngân vốn đầu tư công, các tháng còn lại năm 2024, thành phố phải giải ngân 44.927 tỷ đồng, tương đương 55,4% kế hoạch.
(NB&CL) Trước yêu cầu tăng cường nguồn lực, khơi dậy sức dân, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, công tác phòng, chống lãng phí, như đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ ra trong bài viết mới đây, đang đứng trước những yêu cầu, nhiệm vụ mới rất khẩn trương, cấp bách. Nói về việc chống lãng phí, không thể không nhớ tới những bài học và tấm gương mẫu mực từ Chủ tịch Hồ Chí Minh, người lúc sinh thời đã chỉ mặt đặt tên “Tham ô, lãng phí, quan liêu là một thứ “giặc ở trong lòng” và luôn nêu cao tinh thần gương mẫu về lối sống giản dị và thực hành tiết kiệm.
(NB&CL) Đấu giá là một mắt xích quan trọng trong thị trường nghệ thuật, nó đem lại nhiều lợi ích và góp phần thúc đẩy sự phát triển của nghệ thuật. Tuy nhiên, thời gian qua hoạt động đấu giá mỹ thuật cũng bộc lộ những yếu kém, bất cập, do đó cần nhanh chóng được quản lý, vận hành theo hướng chuyên nghiệp, minh bạch hóa.
(CLO) Trong khi người lớn dậy dọn dẹp nhà cửa, khắc phục hậu quả mưa lũ thì cặp song sinh 2 tuổi thức dậy đi theo, bước xuống sân bị ngập khiến cả hai cháu tử vong do đuối nước.
(CLO) Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt lên 398 công ty tại Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và nhiều quốc gia khác, nhằm ngăn chặn sự hỗ trợ chiến lược và công nghệ cho Nga trong xung đột Ukraine.
(CLO) Netflix vừa ra mắt tính năng mới mang tên Moments, cho phép người dùng lưu và chia sẻ những cảnh phim yêu thích từ các chương trình và bộ phim trên nền tảng này. Đây là bước tiến đột phá giúp trải nghiệm xem phim trực tuyến trở nên thú vị hơn bao giờ hết.
(NB&CL) Hiện nay, việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh đại học của từng trường đại học do Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định nhưng tình trạng tuyển sinh tràn lan, tuyển sinh vượt chỉ tiêu vẫn không thể kiểm soát. Vì vậy, nhiều người lo lắng việc trao quyền tự chủ xác định chỉ tiêu tuyển sinh cho các nhà trường sẽ dẫn đến việc tuyển sinh vượt quá năng lực đào tạo, gây nên hệ lụy lâu dài đối với sinh viên theo học.
(CLO) Theo nghiên cứu mới nhất của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), quá trình biến đổi khí hậu có thể khiến tổng sản phẩm quốc nội (GDP) ở khu vực châu Á và Thái Bình Dương giảm 17% vào năm 2070 và tăng lên 41% vào năm 2100.
(CLO) Ngày 30/10, UBND huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định tiếp tục triển khai các tổ công tác thực hiện nhiệm vụ đo đạc hiện trạng sử dụng đất tại khu vực Cồn Xanh thuộc địa bàn xã Nam Điền quản lý, với diện tích 116 ha.
(CLO) Được biết, đây là lô xe thứ 4 xuất khẩu trong tháng 10, nâng tổng số xe Palisade xuất sang thị trường nước bạn lên 110 chiếc. Hoạt động này nằm trong kế hoạch dự kiến xuất khẩu hơn 4.000 xe Hyundai của HTMV sang các nước trong khu vực giai đoạn 2024 - 2025.
(CLO) Theo một báo cáo mới đây từ Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh (ISW), chi phí khổng lồ cho cuộc tấn công toàn diện tại Ukraine, cùng với kế hoạch kéo dài xung đột, đang khiến kinh tế Nga ngày càng xấu đi.
(CLO) Các nhà sản xuất hàng hóa chủ lực trong nền kinh tế truyền thống của Trung Quốc, đặc biệt là ngành thép và lọc dầu, đang chịu tổn thất nặng nề từ sự suy giảm kinh tế của quốc gia.
(CLO) Bộ Kế hoạch và Đầu tư thấy rằng Việt Nam cần sớm ban hành chính sách hỗ trợ đầu tư mới hướng đến các dự án quy mô lớn, có sức lan tỏa trong lĩnh vực công nghệ cao thông qua Quỹ hỗ trợ đầu tư để tạo đột phá, có chọn lọc trong thu hút đầu tư.
(CLO) Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nam Định Trần Anh Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác 874 của tỉnh vừa chủ trì cuộc họp triển khai dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp Trung Thành.
(CLO) Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: Với việc hai bên có CEPA, khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam tại UAE chắc chắn sẽ tăng lên và đây là cơ hội để doanh nghiệp chúng ta đuổi kịp, thậm chí là vượt lên các đối tác khác ở thị trường quan trọng này.
(CLO) Việc người tiêu dùng trẻ tuổi sẵn sàng chi tiền cho các món đồ chơi hộp bí ẩn đã tạo nên một điểm sáng giữa bối cảnh ảm đạm của ngành bán lẻ Trung Quốc.