Thành cổ Sơn Tây là một trong 4 trọng trấn bảo vệ Kinh thành Thăng Long. Theo Đại Nam nhất thống chí, Thành cổ Sơn Tây được hình thành từ năm Minh Mạng thứ ba (1822) để làm trọng trấn cho cả khu vực phía Tây thành Hà Nội.

Đây là một trong 20 thành được xây dựng vào triều Nguyễn nhưng chỉ có duy nhất Thành Sơn Tây được xây dựng hoàn toàn bằng gạch đá ong - loại vật liệu đáp ứng được yêu cầu bền chắc của một công trình phòng thủ, lại rất sẵn có ở xứ Đoài.

Những sự kiện lớn của tòa thành liên quan đến cuộc chiến chống thực dân Pháp của triều đình nhà Nguyễn trong lịch sử Việt Nam cho thấy, Thành là vùng “trọng địa” có chức năng che chở, bảo vệ cho đồng bằng và trung du Bắc Kỳ; đồng thời là “bàn đạp”, hậu cứ cho biên cương Tây Bắc.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Thị Tuyến cho biết, nhằm thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII về phát triển văn hóa và Kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021 “Văn hóa là hồn cốt của dân tộc”, “Văn hóa còn thì dân tộc tộc còn” và các chương trình, nghị quyết của Thành ủy về phát triển văn hóa nói chung, công nghiệp văn hóa nói riêng trên địa bàn Thủ đô, thời gian qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị xã Sơn Tây đã triển khai một cách sáng tạo, bài bản và đồng bộ các giải pháp để thực hiện tốt công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa phục vụ phát triển kinh tế du lịch, trong đó có Thành cổ Sơn Tây.

“Lễ kỷ niệm 200 năm Thành cổ Sơn Tây và Xúc tiến đầu tư phát triển du lịch được Thị xã tổ chức hôm nay là một hoạt động rất ý nghĩa, nằm trong chuỗi hoạt động của “Năm Du lịch Sơn Tây - xứ Đoài”, “Về Sơn Tây - về miền di sản” và đây sẽ là một trong những tiền đề quan trọng nhằm khơi dậy tiềm lực to lớn cho sự phát triển của Thị xã trong thời gian tới", bà Nguyễn Thị Tuyến nhấn mạnh. 

Để phát huy hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của Thị xã nói chung và giá trị của Thành cổ Sơn Tây nói riêng; trong thời gian tới, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội đề nghị cấp ủy Đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân thị xã Sơn Tây tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các quan điểm, chủ trương của Đảng về phát triển văn hóa. Tập trung bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa tiêu biểu trên địa bàn, như: “Làng cổ Đường Lâm”, “Đền Và”, “Văn Miếu”, “Thành cổ”,... gắn với phát huy hiệu quả lợi thế về du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, trải nghiệm và ẩm thực. 

Bên cạnh đó, huy động mọi nguồn lực, ưu tiên đầu tư cho công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế du lịch, kinh tế đô thị; không ngừng nâng cao năng lực cạnh tranh của du lịch Sơn Tây thông qua việc triển khai hiệu quả các hoạt động của “Năm Du lịch Sơn Tây - xứ Đoài” và phát huy hiệu quả hoạt động của Tuyến phố đi bộ Thành cổ Sơn Tây trở thành một trong những không gian văn hóa đặc biệt của thị xã và khu vực; đẩy mạnh công tác truyền thông, xúc tiến quảng bá, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đa dạng hóa sản phẩm du lịch; chú trọng chuyển đổi số, phát triển du lịch thông minh và ứng dụng công nghệ thông tin trong xúc tiến đầu tư, phát triển du lịch.

Tại sự kiện, Bí thư Thị ủy Sơn Tây Trần Anh Tuấn cho biết, với niềm tự hào 200 năm Thành cổ Sơn Tây cùng với nhiều di tích, danh thắng quý như: Chùa Mía, đền Và, đền hai Vua, Làng cổ Đường Lâm, Văn Miếu Sơn Tây, hệ sinh thái hồ Đồng Mô, hồ Xuân Khanh…, cán bộ, đảng viên và nhân dân thị xã sẽ tiếp tục nêu cao truyền thống cách mạng, đoàn kết, quyết tâm khơi dậy tiềm năng văn hóa trở thành sức mạnh nội sinh, phát huy ý chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển, xây dựng thị xã Sơn Tây ngày càng đẹp, văn minh.

Nhân dịp này, Sơn Tây tiếp tục kêu gọi các nhà đầu tư, các đơn vị, hiệp hội, các trung tâm xúc tiến, trung tâm lữ hành tăng cường đầu tư, hợp tác, giao lưu trao đổi hàng hóa, dịch vụ, phối hợp điều hành đưa đón khách tham quan du lịch đến với Sơn Tây, để ngành kinh tế du lịch, dịch vụ của thị xã ngày càng phát triển, góp phần vào sự phát triển kinh tế chung của Thủ đô.

Lễ kỷ niệm 200 năm Thành cổ Sơn Tây (1822-2022) và xúc tiến đầu tư phát triển du lịch mở ra nhiều hoạt động triển lãm, trưng bày, hội thi, trình diễn, giao lưu văn hóa hấp dẫn trên địa bàn, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân địa phương và du khách, đồng thời tăng sức hút cho các điểm đến du lịch di sản.