Dự án mở rộng đường ống Trans Mountain trải dài 1.243 km, với chi phí khổng lồ lên tới 14 tỷ bảng Anh (khoảng 400.000 tỷ đồng). Tuy nhiên, khoản đầu tư này được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều phần thưởng xứng đáng, bởi mục tiêu của Canada là giảm phụ thuộc vào một thị trường duy nhất và mở rộng tiềm năng xuất khẩu ra các khu vực mới.

Ngành công nghiệp dầu khí đóng góp khoảng 5% vào GDP của Canada và đây cũng là một trong những lĩnh vực hiếm hoi đang có xu hướng phát triển tại nước này. Alberta, một bang ở miền tây Canada, chiếm tới 95% sản lượng dầu mỏ của cả nước, với hàng triệu thùng dầu được bơm ra từ các mỏ dầu cát mỗi ngày.

Từ trước đến nay, 98% lượng dầu sản xuất tại Canada được xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Nhưng việc phụ thuộc vào một thị trường duy nhất như vậy đã khiến giá dầu thô của Canada bị đẩy xuống thấp trong nhiều năm qua. Những người ủng hộ việc xây dựng đường ống cho rằng, việc đa dạng hóa thị trường là cần thiết và mở rộng xuất khẩu sang châu Á sẽ giúp tăng giá trị kinh tế của dầu thô Canada.

Canada đã tìm cách xuất khẩu dầu sang châu Á từ lâu, nơi nhu cầu năng lượng đang ngày càng tăng. Tuy vậy, Alberta lại nằm ở vị trí trung tâm đất nước, cách xa hàng trăm dặm so với các bờ biển phía đông và phía tây. Điều này đã khiến cho việc vận chuyển dầu tới các thị trường nước ngoài gặp nhiều khó khăn.

Đường ống Trans Mountain ban đầu được xây dựng vào năm 1953, là con đường duy nhất dẫn dầu từ Alberta đến bờ biển phía tây Canada. Đến năm 2013, công ty năng lượng Kinder Morgan đã đệ đơn xin phép mở rộng công suất của đường ống này. Thời điểm đó, dự án được dự tính sẽ tiêu tốn gần 2,2 tỷ bảng Anh, nhưng sau đó đã bị trì hoãn nhiều năm vì vấp phải sự phản đối quyết liệt từ các nhóm bảo vệ môi trường và cộng đồng người bản địa.

Trước tình thế đó, chính phủ Canada buộc phải can thiệp và tiếp quản dự án vào năm 2018, sau khi mua lại đường ống từ Kinder Morgan. Dự án này rất tham vọng, với mục tiêu mở ra các thị trường mới ở Nhật Bản, Ấn Độ và Trung Quốc bằng cách tăng cường vận chuyển dầu đến cảng Westridge Marine Terminal, nằm gần Vancouver.

Việc mở rộng đường ống Trans Mountain không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho Canada mà còn giúp nước này khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực năng lượng toàn cầu. Trong bối cảnh nhu cầu năng lượng tại châu Á ngày càng gia tăng, việc Canada có thể tiếp cận các thị trường mới này sẽ giúp tăng cường sức mạnh kinh tế và giảm thiểu rủi ro khi phụ thuộc quá nhiều vào một thị trường đơn lẻ như Hoa Kỳ.

Dự án này cũng không thiếu những thách thức. Ngoài việc đối mặt với áp lực từ các nhóm bảo vệ môi trường, chính phủ Canada cũng phải đảm bảo sự đồng thuận với các cộng đồng người bản địa sống gần các khu vực đường ống đi qua. Các cuộc đàm phán và thỏa thuận với các cộng đồng này vẫn đang diễn ra, với mục tiêu đảm bảo lợi ích lâu dài cho tất cả các bên liên quan.

Việc hoàn thành dự án Trans Mountain sẽ không chỉ mang lại cơ hội lớn cho Canada trong việc xuất khẩu dầu sang châu Á, mà còn giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào thị trường dầu mỏ Hoa Kỳ. Với tiềm năng mở ra những cơ hội mới, Canada đang tiến một bước dài trong chiến lược mở rộng thị trường và phát triển bền vững ngành năng lượng quốc gia.

Dũng Phan (Theo Express)