Một quan chức EU cho biết quy định này nhằm mục đích nhằm cân bằng giữa việc nhập khẩu và xuất khẩu vắc xin của khối nhằm tránh trường hợp xuất siêu vắc xin. Tuy nhiên, rất khó có khả năng điều này sẽ kích hoạt một loạt các lệnh cấm xuất khẩu vắc xin do EU sản xuất, một quan chức EU cho biết khi chưa có mục tiêu số lượng cụ thể.

“Tôi không cho rằng điều đó sẽ xảy ra bởi vì EU có các nghĩa vụ quốc tế và chúng tôi muốn duy trì chuỗi cung ứng và hệ thống toàn cầu luôn vận động và trôi chảy,” quan chức này nói.

Quy định này sẽ là cơ sở để 27 chính phủ của EU đưa ra quyết định có chặn xuất khẩu vắc xin hay không.

“Trên thực tế, tất cả những điều này chỉ là một tờ giấy nói rằng các chính phủ vui lòng xem xét vấn đề trước khi phê duyệt giấy phép xuất khẩu”, quan chức này cho biết.

Động thái này có thể ảnh hưởng đến AstraZeneca và Johnson & Johnson và được thiết kế để tránh tình trạng thiếu hụt vắc xin hoặc giao hàng chậm khi tiến độ tiêm chủng của khối vốn đang không đồng đều và bị trì hoãn nặng.

Theo các quan chức, các chuyến hàng ra nước ngoài cũng có thể bị giữ lại nếu các nước sản xuất vắc xin, chẳng hạn như Anh và Mỹ không cho phép xuất khẩu sang EU, xác nhận bình luận của người đứng đầu Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen vào tuần trước.

Khi căng thẳng giữaLondon và Brussels gia tăng vào thứ Hai do lệnh cấm xuất khẩu có thể xảy ra, Anh đã yêu cầu các nhà chức trách EU cho phép vận chuyển lô vắc xin mà họ đã đặt hàng. Hôm thứ Ba (23/3), Thủ tướng Boris Johnson cho biết Anh không tin vào việc áp đặt các biện pháp phong tỏa vắc xin. 

Phía Johnson & Johnson đã thông báo về sự chậm trễ trong việc cung cấp hàng quý II cho EU, điều mà một quan chức EU khác cho biết có thể dẫn đến hậu quả theo hợp đồng đã ký.

Ông Johnson cũng cho biết thêm rằng một số quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao như như Israel và từng nằm trong danh sách được miễn trừ kiểm tra xuất khẩu vắc xin có thể bị đưa vào danh sách cấm xuất khẩu vắc xin. “Điều đó không có nghĩa là họ sẽ không tiêm vắc xin. Điều đó chỉ có nghĩa là họ không tự động được miễn trừ kiểm tra xuất khẩu nữa”, Thủ tướng Anh cho biết.

EU trong tháng này đã sử dụng cơ chế kiểm soát xuất khẩu, được thiết lập vào cuối tháng 1, để chặn một lô hàng vắc xin AstraZeneca được xuất sang Úc. Cơ chế đó chỉ có thể được kích hoạt nếu các công ty không đạt được các mục tiêu giao hàng trong quý theo hợp đồng. Động thái này tới sau thông báo của AstraZeneca về việc cắt giảm đáng kể lượng hàng giao hàng trong quý I cho EU.

Với những sửa đổi sẽ được thông qua vào thứ Tư, EU sẽ có thể chặn xuất khẩu để buộc các công ty phải tuân theo hợp đồng hàng quý của họ nhưng lại tải nguồn cung đến cuối kỳ, quan chức này cho biết.

Phía Johnson & Johnson, đã cam kết cung cấp 55 triệu liều cho EU từ tháng 4 đến tháng 6, có kế hoạch bắt đầu giao hàng vào nửa cuối tháng 4. Công ty nói với các quan chức EU rằng các vấn đề sản xuất có thể gây khó khăn cho việc đạt được mục tiêu quý II, nhưng họ đang nỗ lực để đạt được điều đó.

Moderna và Pfizer / BioNTech cũng có sự chậm trễ trong việc cung cấp vắc xin sang EU, mặc dù họ đã đạt được các mục tiêu tổng thể trong quý I.