Sau khi nghe Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) báo cáo việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021, các thành viên Đoàn giám sát đánh giá EVN đã có sự chuẩn bị chu đáo, cơ bản bám sát yêu cầu của Đoàn giám sát. Thời gian qua, EVN đã cố gắng, nỗ lực trong tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng, có nhiều đóng góp vào sự phát triển của đất nước, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn có những tồn tại, hạn chế, thậm chí còn có khuyết điểm, sai phạm mà các cơ quan chức năng đã chỉ ra.

Các thành viên Đoàn giám sát bày tỏ quan tâm tới vị thế, vai trò của EVN trong thị trường điện cũng như cũng như mô hình quản lý nhà nước liên quan đến phát triển năng lượng, trong đó có phân ngành điện là hết sức quan trọng. Một số ý kiến đề nghị cần làm rõ thêm về việc độc quyền của EVN bởi đây là vấn đề cử tri, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Nhiều ý kiến đề nghị làm rõ thêm tiến trình tái cơ cấu, các mô hình tổ chức quản lý hoạt động của EVN trước mắt và lâu dài.

Các ý kiến Đoàn giám sát cũng tập trung vào trách nhiệm của EVN đối với việc bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia nói chung, trong đó an ninh năng lượng điện nói riêng. Các đại biểu cũng quan tâm, lo lắng về hiện tượng thiếu điện trong thời gian gần đây, đề nghị cần làm rõ nguyên nhân của thực trạng này cũng như trách nhiệm và phương hướng xử lý trong thời gian tới. Qua khảo sát thực tế, các đại biểu chỉ rõ, một số nhà máy nhiệt điện, đặc biệt là ở phía Bắc trong thời gian qua đã có tuổi đời rất cao. Đối với một số trường hợp rất đặc biệt, trong mùa nóng có yêu cầu vận hành rất cao nên một số nhà máy đã rơi vào trạng thái khó khắc phục các sự cố. Nếu để chuyển đổi hệ thống nhà máy nhiệt điện than sang các loại năng lượng đầu vào mới thì tính khả thi sẽ hạn chế. Cùng với đó là các vấn đề thiếu hụt nguồn cung năng lượng sơ cấp, kể cả khí và than cho các nhà máy điện. Ngoài ra cũng có những yếu tố khách quan khác như như thuỷ văn, đặc biệt là huy động thuỷ điện, nhu cầu sử dụng điện tăng cao trong thời gian vừa qua…

Để hoàn thiện báo cáo gửi Đoàn giám sát, thành viên Đoàn giám sát đề nghị EVN căn cứ vào buổi làm việc khẩn trương có báo cáo bổ sung. Trong đó lưu ý làm rõ danh mục những văn bản quy phạm pháp luật cần hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới. Trong đó, bao gồm luật, nghị định, quyết định của Thủ tướng Chính phủ, thông tư của Bộ trưởng, từ đó tạo cơ sở cho Đoàn giám sát có kiến nghị cụ thể để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. EVN cũng cần làm rõ danh mục các dự án trọng điểm, chậm tiến độ, khó khăn, vướng mắc. Cần đánh giá tổng thể về các dự án, quy mô ra sao… nêu rõ những bất cập, nguyên nhân và có đề xuất, kiến nghị hướng xử lý trong thời gian tới. Đồng thời, đề nghị EVN giải trình thấu đáo những kiến nghị, đề xuất của các bộ, ngành, địa phương.

Kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải - Trưởng Đoàn giám sát ghi nhận, EVN và các đơn vị liên quan đã có nhiều nỗ lực, cố gắng để sản xuất, truyền tải, phân phối, đầu tư, quản lý, vận hành, thực hiện nhiệm vụ cung cấp điện… Những nỗ lực của tập đoàn và các đơn vị liên quan đã đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đời sống nhân dân.

Bên cạnh đó, qua kết quả thanh tra, kiểm toán, kiểm tra, qua ý kiến của cử tri và ý kiến của các thành viên Đoàn giám sát cũng cho thấy việc thực hiện chính sách, pháp luật về điện có một số bất cập, hạn chế. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị, EVN và các đơn vị liên quan cần làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và có giải pháp khắc phục, không để tiếp tục tái diễn. Tập trung có giải pháp để bảo đảm cung ứng đủ điện trong năm 2024 - 2025 và các năm tiếp theo; đẩy nhanh quá trình thực hiện cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của Tập đoàn theo đúng chủ trương nêu tại Nghị quyết số 55 - NQ/TW về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ các dự án nguồn và lưới điện bị chậm tiến độ, bị sự cố ngừng hoạt động; tăng cường phối hợp các tập đoàn PVN, TKV, các địa phương và cơ quan có liên quan trong triển khai các dự án năng lượng.